همه چیز درباره تیروئید کم کار

دکتر «ساسان شرقی»، متخصص غدد و متابولیسم در گفتگو با برنامه «خونه زندگی» رادیو سلامت گفت: تیروئید، غده ای است پروانه ای شکل در جلوی گردن در پایین حنجره و بالای استخوان های ترقوه. تیروئید، دو نوع هورمون ترشح می کند که وارد خون می شود و آن ها باعثِ سوخت و سازِ سلول های بدن اعم از پوست، عصب و … می شود. هدف اصلی تیروئید، تنظیم سوخت و ساز بدن است که اگر نتواند این کار را به درستی انجام دهد طبیعتا سوخت و ساز بدن دچار مشکل می شود که این حالت، را کم کاری تیروئید می گویند؛ بدین معنا که، کار تیروئید، کم شده است، اما چرا این اتفاق می افتد؟

وی با بیان اینکه، ید لازم است تا تیروئید بتواند کار خودش را انجام دهد، افزود: هنگامی که ید وجود نداشته باشد مواد ساخته نمی شود و کم کاری تیروئید اتفاق می افتد. از حدود ۲۰ سال پیش، در خاورمیانه از جمله ایران، نمک طعام را یددار کردند و خوشبختانه کمبود ید نداریم و کمبود ید در بسیاری از مناطق دنیا ریشه کن شده است؛ اما همچنان با رفع کمبود ید و اقدامات دیگر، هنوز هم با شیوع قابل توجهی از کم کاری تیروئید در کشور مواجه هستیم.

شرقی ادامه داد: هنگامی که کمبود ید در جامعه ای رفع می شود. یک نوع خود ایمنی در بدن رخ می دهد، بدین معنا که بدن علیه خودش وارد عمل شده است. در همه جای دنیا، بعد از رفع کمبود ید، این مورد شایع است. در حال حاضر، بسیاری از کم کاری تیروئیدها، در اثر خود ایمنی است. بیماری که به اسم هاشیموتو شناخته می شود و ترسناک نیست، ولی بیمار ها را می ترساند. هاشیموتو یک بیماری خودایمنی است که غده تیروئید را مورد حمله قرار می دهد و موجب بروز اختلال در کارکرد آن می شود. مورد دیگری هم که در کم کاری تیروئید تاثیرگذار است، کمبود روی است.

این متخصص غدد در پاسخ به این پرسش که کم کاری تیروئید در بدن چه می کند؟، بیان کرد: در موارد خفیف هیچ اتفاقی نمی افتد. معیار هایی برای خفیف یا شدید بودن کم کاری تیروئید وجود دارد؛ اما خفیف بودن کم کاری تیروئید، هیچ کاری نمی کند، ولی در موارد شدید، عواقب جدی دارد. به طور مثال، در کودکان و نوزادان منجر به عقب ماندگی ذهنی می شود. در بزرگسالان سبب افزایش وزن، خواب آلودگی و حتی می تواند تا نارسایی قلبی پیش رود. از این رو، غربالگری نوزادان قانونی شده است و در همه جا انجام می شود.

وی خواب آلودگی، کسل شدن و پر خوابی را یکی از نشانه ها و علائم کم کاری تیروئید، دانست و خاطرنشان کرد: فرد دچار کاهش اشتها می شود؛ اما علی رقم اینکه کاهش اشتها پیدا کرده است، چون بدن سوخت و ساز انجام نمی دهد، فرد چاق می شود و افزایش وزن دارد. معمولا افزایش وزن در حد زیر ده کیلو می باشد. در مواقعی که افراد احساس راحتی می کنند، فرد سردش می شود. ریزش مو، پوست خشک، یبوست، مشکل شنوایی، کندی ذهن هم از دیگر علائم کم کاری تیروئید است. البته این را هم باید بدانیم که کم کاری تیروئید، روی خلق و خو هم تاثیر می گذارد و باعث کم حوصلگی افراد می شود.