کودک پابرهنه ای که مردی میلیاردر شد و کشوری را خرید
نام بیدزینا ایوانیشویلی، ثروتمندترین مرد گرجستان که از او به عنوان قدرتمندترین فرد این کشور نیز یاد می شود این روز ها در آستانه انتخابات پارلمانی بیش از پیش در رسانه ها مطرح می شود.
این تاجر بزرگ گرجستان یک دهه پیش به مدت یک سال به طور رسمی زمام امور را در مقام نخست وزیر در کشورش به دست داشت. هرچند بیدزینا ایوانیشویلی، ۶۸ ساله پس از آن دیگر در مقام رسمی نبود، اما از او به عنوان مرد تاثیرگذاردر عرصه سیاست گرجستان طی یک دهه گذشته یاد می شود.
بیدزینا ایوانیشویلی در سال ۲۰۱۲ در پی نارضایتی عمومی از دولت وقت به قدرت رسید. منتقدان او بر این باور هستند که وزرا و نمایندگان حزب «رویای گرجی» طی یک دهه گذشته تنها دستور های او را اجرا کرده اند و به وی پاسخگو بوده اند.
ثروت بیدزینا ایوانیشویلی که در سطح جهانی چندان شناخته شده نیست حدود هفت میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار تخمین زده می شود. رقمی که معادل یک چهارم تولید ناخالص داخلی گرجستان است.
این روز ها نام بیدزینا ایوانیشویلی در آستانه برگزاری انتخابات پارلمانی در گرجستان بار دیگر سر زبان ها افتاده است. این رای گیری قرار است روز شنبه ۲۶ اکتبر برگزار شود و از آن به عنوان رویدادی تعیین کننده برای گرجستان در دوراهی گزینش بین اتحادیه اروپا و روسیه یاد می شود.
تحلیلگران بر این باور هستند که بیدزینا ایوانیشویلی تلاش می کند تا با دور نگه داشتن کشورش از اتحادیه اروپا بتواند رابطه ای کم تنش بین تفلیس و مسکو رقم بزند.
گرجستان که از جمهوری های اتحادیه جماهیر شوروی سابق است در سال های گذشته به عرصه کشمکش بین دو جریان غربگرای طرفدار عضویت در اتحادیه اروپا و هواداران نزدیکی به مسکو تبدیل شده است. بروکسل اکنون پس از برگزاری همه پرسی اخیر در مولداوی که با پیروزی ضعیف جبهه هواداران عضویت در اتحادیه اروپا به پایان رسید به انتخابات پارلمانی گرجستان چشم دوخته است.
این رای گیری آزمونی برای بیدزینا ایوانیشویلی نیز خواهد بود، زیرا سطح نارضایتی از دولت کنونی گرجستان در این کشور بالا رفته است.
بیدزینا ایوانیشویلی تاجر خودساخته ای است که به گفته خودش در دوران کودکی پابرهنه بود، چون کفش برای پوشیدن نداشت. او مدرک مهندسی خود را در گرجستان و مدرک تحصیل در رشته اقتصادش را از دانشگاه مسکو گرفته است.
بیدزینا ایوانیشویلی پس از پایان تحصیلاتش وارد تجارت شد و پس از فعالیت در حوزه فروش محصولات الکترونیک توانست برای خودش و فعالیت های اقتصادی اش بانک تاسیس کند.
او پس از آن هدف باند های خلافکار فعال در عرصه جنایت های سازمان یافته قرار گرفت، اما توانست با نزدیکی به قدرت در مسکو گلیم خود را از آب بیرون بکشد.
گفته می شود بیدزینا ایوانیشویلی در دهه ۱۹۹۰ با نزدیکی به دولت روسیه و نهاد های امنیتی این کشور توانست به فعالیتش ادامه دهد.
بیدزینا ایوانیشویلی پس از قدرت گرفتن در گرجستان برای کسب محبوبیت اعلام کرد که شخصا نزدیک به یک میلیارد دلار برای کمک به جاده سازی و نوسازی پارک ها و کلیسا ها و دیگر اماکن میراث فرهنگی گرجستان اهدا کرده است.
به این ترتیب بیدزینا ایوانیشویلی نقشی تعیین کننده در عرصه سیاست گرجستان پیدا کرد. هرچند نظرسنجی ها نشان می دهد که اکثر رای دهندگان در گرجستان به دنبال نزدیکی به اتحادیه اروپا هستند، اما حزب «رویای گرجی» با وجود نزدیکی با مسکو همچنان محبوب ترین حزب سیاسی در گرجستان است.
گرجستان طی سال های اخیر هرچند در ظاهر نهاد های دموکراتیکی مانند پارلمان داشته و در این کشور انتخابات برگزار شده است، اما در عمل همه وزرا از جمله نخست وزیر در مذاکرات با شرکای خود باید برای تصمیم گیری نهایی به یک فرد رجوع کنند؛ فردی که کسی جز بیدزینا ایوانیشویلی نیست.
بسیاری از مقام های گرجستان از جمله مسئولان امنیتی و قضایی به بیدزینا ایوانیشویلی وفادار هستند. حوزه نفوذ او به عرصه اقتصاد و دیگر نهاد های دولتی نیز تسری یافته است.
ایراکلی کوباخیدزه، نخست وزیر کنونی گرجستان از حزب «رویای گرجی» که منتقد غرب است چند ماه پیش هنگامی که می خواست برای اولین بار به عنوان رئیس دولت سخنرانی کند در برابر بیدزینا ایوانیشویلی توقف کرد تا از او برای بالا رفتن روی صحنه و ایراد سخنرانی اجازه بگیرد.
بیدزینا ایوانیشویلی در یکی از معدود سخنرانی های خود در سال جاری خطاب به حاضران گفت که غرب تلاش می کند تا از گرجستان مانند اوکراین به عنوان عرصه ای برای رویارویی با مسکو استفاده کند.
او همچنین از منتقدان «تبلیغات» غرب برای دگرباشان جنسی است و بر این باور است که کشور های عضو اتحادیه اروپا به دنبال جا انداختن ارزش هایی خلاف ارزش های سنتی گرجستان هستند.
با این حال بیدزینا ایوانیشویلی هیچ گاه از این ادعا که حزب «رویای گرجی»» به دنبال هموار کردن مسیر عضویت گرجستان در اتحادیه اروپا است عقب نشینی نکرده است. دلیل اصلی این موضع گیری نیز نظرسنجی هایی است که نشان می دهد حدود ۸۰ درصد مردم گرجستان به دنبال عضویت کشورشان در اتحادیه اروپا هستند.
با این حال سیاست های حزب «رویای گرجی» با ادعای بیدزینا ایوانیشویلی مبنی بر تلاش برای عضویت در اتحادیه اروپا همخوانی ندارد.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا انتخابات پارلمانی پیش رو در گرجستان را «آزمونی حیاتی» برای دموکراسی در این کشور منطقه قفقاز جنوبی و مسیر عضویت آن در اتحادیه خوانده است.
بسیاری از صاحبنظران بر این باور هستند که بیدزینا ایوانیشویلی عضویت در اتحادیه اروپا یا ناتو را با تداوم نفوذ خودش در عرصه سیاست و اقتصاد گرجستان در تناقض می بیند. در مقابل او بر این باور است که نزدیکی با روسیه برایش فرصتی فراهم خواهد کرد تا قدرتش را در گرجستان مستحکم تر کند.