تلخ و شیرین زندگی یک بانوی فناور/ از انجام رسالت مادری تا کارآفرینی و بومی سازی دانش

خبرگزاری علم و فناوری آنا ـ حسین بوذری؛ گفت وگو را با یادآوری یک خاطره تلخ آغاز می کند؛ هرچند اکنون عنوان «بانوی موفق» در کشور را یدک می کشد و به موفقیت های ریز و درشت بسیاری دست پیدا کرده است؛ اما با این خاطره خشکم می زند.

می گوید: «در دوران دانشجویی که دارای دو فرزند بودم و برای تحصیل و کار مجبور به ترک منزل می شدم، احساس می کردم، شاید مادر خوبی برای فرزندانم نباشم؛ چراکه دختر و پسرم مجبور بودند برای تحصیل من در منزل تنها بمانند و وقتی مادری را همراه فرزندش در خیابان می دیدم، اشک از چشمانم سرازیر می شد که چرا نزد فرزندانم نیستم؛ اما حال به این اطمینان رسیدم که با موفقیت های تحصیلی و پژوهشی، قطعاً رسالت مادری ام را به خوبی انجام داده ام.»

در آستانه ولادت حضرت زهرا -سلام الله علیها- و روز مادر دنبال سوژه ای تأثیرگذار و بانوی موفقی بودم که به قول امروزی ها همه فن حریف باشد و علاوه بر نقش آفرینی مؤثر در محیط خانواده، روحیه زنانه را در عین داشتن حیا حفظ کند و از همه مهم تر شجاعت و اعتماد به نفس بالایی داشته باشد.

البته این به جز موفقیت های علمی، پژوهشی، تحقیقاتی و تحصیلاتی است که سوژه ما همه را یکجا دارد، هرچند این مؤلفه ها لازم است؛ اما کافی نیست. یک بانوی موفق در عرصه های مختلف فعالیت دارد و هیچ گاه دست از تلاش برنمی دارد.

صحبت از مریم گل آبادی، دانشیار گروه تولید و ژنتیک گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان است که تمامی مؤلفه هایی که برشمردیم را یکجا و شاید هم بیش از آن دارد که علاوه بر فعالیت در حوزه فرهنگ و هنر در زمینه تعلیم و تربیت و فعالیت های اجتماعی پای ثابت است و مهم تر از آن در زمینه اقتصاد و کارآفرینی هم دستی بر آتش دارد.

علم پژوهی و فناوری مهم ترین فعالیت گل آبادی است که از دوران کودکی به آن علاقه بسیاری داشته و با اینکه مادر خود را در 15 سالگی و پدرش را چند سال بعد از آن از دست داده و فشار روحی فراوانی را تحمل کرده است؛ اما دست از تلاش نکشیده و در آخر تبدیل به بانوی موفقی شده که امروز علاوه بر کارآفرینی در زمینه بومی سازی دانش نباتات هم موفقیت های بسیاری کسب کرده است.

مریم گل آبادی از همان دوران ابتدایی هم، شاگرد اول کلاس بود و این جریان حتی تا مقطع دکتری هم ادامه پیدا کرد و وقتی علت را جویا می شوم؛ در پاسخ می گوید که از همان ابتدا علاقه بسیاری به مطالعه و درس داشتم و هیچ گاه از مطالعه و تحصیل خسته نشدم.

البته گل آبادی مهم ترین عامل موفقیتش را همسرش می داند که در مسیر پرپیچ و خم تحصیل و کار همواره یار و همراه او بوده و حتی حرفی که موجب آزار این استاد دانشگاه شود هم بر زبان نیاورده و این شده که اکنون بانوی موفق اصفهانی علاوه بر فعالیت دانش بنیانی و فناوری و مباحث مربوط به آن، پژوهش های بسیاری را در مجموعه تحقیقاتی و دانش بنیان انجام داده و نزدیک به 60 مقاله علمی ملی و بین المللی به چاپ رسانده و بیش از 10 طرح درون و برون دانشگاهی دارد.

او چند دوره متوالی به عنوان پژوهشگر برتر دانشگاه آزاد اسلامی، پژوهشگر برتر استان اصفهان، فناور برتر کشور، دانشگاه آزاد اسلامی کشور، استاد نمونه کشوری، فناور برتر برگزیده وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شناخته شده است. آخرین موفقیت گل آبادی کسب مقام فناور برتر دهمین جشنواره فرهیختگان دانشگاه آزاد اسلامی است.

فکر می کنم همین دلایل کافی باشد که نام مریم گل آبادی را در زمره یک بانوی نه موفق، بلکه بسیار موفق قرار دهیم.

خبرنگار آنا در روز ولادت حضرت زهرا سلام الله علیها و به مناسبت روز مادر گفت و گویی خودمانی با  مریم گل آبادی دانشیار گروه تولید و ژنتیک گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان و مدیرعامل شرکت دانش بنیان ترتیب داده است که از نظرتان می گذرد:

دانشی که ناگهان ثروت شد

آنا: ابتدا خودتان را معرفی کنید و درباره تحصیلات تان در مقاطع مختلف بگویید.

گل آبادی: مریم گل آبادی دانشیار گروه تولید و ژنتیک گیاهی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان و متولد سال 1351 هستم، تحصیلات ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان را در شهرستان خمینی شهر گذراندم و رشته تحصیلی من در دوره متوسطه تجربی بود.

مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری را در دانشگاه صنعتی اصفهان سپری کردم و رشته تحصیلی ام در دوره کارشناسی مهندسی کشاورزی با گرایش زراعت و اصلاح نباتات بود.

در مقطع کارشناسی ارشد گرایش اصلاح نباتات را انتخاب کردم و در مقطع دکتری هم مجدداً گرایش اصلاح نباتات (تخصص ژنتیک بیومتری) را برگزیدم و سال 1386 از دانشگاه صنعتی اصفهان فارغ التحصیل شدم.

آنا: از چه زمانی وارد دانشگاه آزاد اسلامی شدید؟

گل آبادی: سال 1385 بود که به عنوان عضو هیئت علمی به استخدام دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان درآمدم و از آن زمان تاکنون مشغول تدریس در این دانشگاه هستم.

البته از آن زمان انجام طرح تحقیقاتی را آغاز کردم و این طرح منجر به راه اندازی یک شرکت دانش بنیان «نگین بذر دانش» شد و اکنون بیشترین وقت من در طول روز، هفته، ماه و سال در این شرکت سپری می شود، ضمن اینکه تدریس هم می کنم.

آنا: با توصیفاتی که از شما شنیدیم گویا از همان دوران ابتدایی شاگرد اول کلاس و درس خوان بودید و به اصطلاح در میز نخست هم می نشستید.

گل آبادی: در تمام مقاطع تحصیلی از ابتدایی، راهنمایی، دبیرستان و مقاطع دانشگاهی علاقه بسیار زیادی به تحصیل، مطالعه و درس خواندن داشتم؛ به طوری که همواره رتبه های یک تا 3 در کلاس یا مقاطع بالاتر را کسب می کردم و همواره به عنوان یک دانش آموز و دانشجوی شاگرد اول شناخته می شدم.

از همان ابتدا علاقه بسیار زیادی به تحصیل و درس داشتم که همین علاقه زیاد موجب شد تا در رشته تحصیلی موفق باشم.

همسر و فرزندان همه خلاصه در یک کلمه؛ موفقیت

آنا: از پدر و مادرتان بگویید و اینکه چند خواهر و برادر هستید؟

گل آبادی: متأسفانه پدر و مادرم در قید حیات نیستند و از نعمت داشتن والدین محروم هستم، در سن 15 سالگی مادرم را از دست دادم که دچار مشکلات روحی شدیدی شدم و از دست دادن مادرم فشار روحی و روانی زیادی به من وارد کرد.

در دورانی که یک دختر به مادر نیاز شدید دارد، مادرم فوت کرد و با دشواری این دوران را سپری کردم و پدرم هم چند سال بعد از مادرم به رحمت خدا رفت و هشت خواهر و برادر متشکل از چهار خواهر و چهار برادر هستیم که همه موفق بوده و فرزندانشان مشغول به تحصیل هستند و علاقه به تحصیل و درس در فرزندان خواهر و برادر من موج می زند.

خانم دکتر چند فرزند دارید و اکنون در چه مرحله ای از تحصیل هستند؟

گل آبادی: دو فرزند (یک دختر و یک پسر) دارم و پسرم مهرداد دانشجوی دکتری رشته اقتصاد است و دخترم هم دانشجوی مقطع کارشناسی رشته تغذیه، البته من تمام دوران تحصیلی دانشگاهی ام را از مقطع کارشناسی با داشتن فرزند پسرم ادامه دادم و در آغاز مقطع دکتری هم دخترم صبا به دنیا آمد.

در تمام طول تحصیل، کار و پژوهش باید چندین نقش را ایفا می کردم، نخست نقش مادری برای فرزندانم، دوم نقش همسری برای همسرم و سوم نقش عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و مدیرعامل شرکت دانش بنیان و تمامی این نقش ها را به صورت همزمان ایفا می کردم و باید در ساعات مختلف روز نقش عوض کرده و از پس همه این نقش ها برمی آمدم.

آنا: چگونه به همه این نقش ها می رسیدید، واقعاً دوران سختی را سپری کردید و این به دلیل عشقی است که به مطالعه و تحصیل و پژوهش دارید؟

گل آبادی: خداوند متعال را شاکرم که بازخوردهای مثبتی در محیط کار و منزل گرفتم، به طوری که موفق شدم در منزل وظیفه مادری و در محل کارم رسالت شغلی را به خوبی انجام دهم و این به دلیل رضایتی است که در محیط کار و منزل با آن مواجه شدم و از خدا تشکر می کنم که این قدرت و توان را به من عنایت کرد که دشواری ها و سختی های بسیار زیادی که در مسیر داشتم را با کمک و حمایت خانواده و صدالبته همسرم برای من هموار کرد و موجب شد به سمت جلو حرکت و دشواری ها را تحمل کنم.

آنا: از آنجا که به عنوان یک مادر در مقام یک زن دارای تحصیلات دانشگاهی و در عرصه علم و فناوری نیز مشغول هستید، حس تان را بیان کنید و از سختی ها و شاید راحتی های این مسیر بگویید.

گل آبادی: شادی ها و خوشی های زیادی هم در این مسیر همراه با خانواده تجربه کردم ، وقتی آدم در یک مسیری دچار سختی هایی می شود، حتی یک اتفاق کوچک شادی آور هم برای انسان بسیار ارزشمند است.

شادی هایی که برای من در زندگی اتفاق افتاده، داشتن فرزندان بسیار خوب است، از تولد فرزندانم تا موفقیت های تحصیلی آنان، علاوه بر آن در محیط کار موفقیت های شغلی زیادی داشتم که همه خوشحال کننده بوده اند.

آنا: مثال می زنید؟

گل آبادی: برای چندین دوره متوالی به عنوان پژوهشگر برتر دانشگاه آزاد اسلامی، پژوهشگر برتر استان اصفهان، فناور برتر کشور، فناور برتر دانشگاه آزاد اسلامی، استاد نمونه کشوری و فناور برتر برگزیده وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شدم و هرکدام از این موفقیت ها موجب شد من و خانواده ام شادی زیادی را تجربه کنیم و تلاش هایی که همراه با خانواده متحمل شدم، منجر به نتیجه شیرینی شد.

تجاری سازی 10 طرح درون و برون دانشگاهی 

آنا: از کجا به ذهنتان خطور کرد که شرکت دانش بنیان راه اندازی کنید و اکنون در چه زمینه هایی فعالیت دارید؟

گل آبادی: با توجه به اینکه دانش تحصیلاتی ام عمدتاً وارداتی بود، در پی آن بودم که شرکتی راه اندازی کنم تا این دانش بومی سازی شود و علاوه بر آن در عرصه کارآفرینی هم فعال تر باشم، به همین دلیل بعد از اینکه در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان به عنوان عضو هیئت علمی پذیرفته شدم، طرح تحقیقاتی را آغاز کردم و در قالب یک شرکت دانش بنیان وارد فاز بعدی زندگی موفق خودم شدم و با همکاری تیم تحقیقاتی به موفقیت های بسیاری دست یافتم و اینها موجب رضایت از خودم، تحصیلم و تلاش هایی که برای مقاطع تحصیلی متحمل شده بودم، شد.

خداوند متعال را شاکرم که بازخوردهای مثبتی در محیط کار و منزل گرفتم، به طوری که موفق شدم در منزل وظیفه مادری و در محل کارم رسالت شغلی را به خوبی انجام دهم و این به دلیل رضایتی است که در محیط کار و منزل با آن مواجه شدم.

آنچه به صورت تئوری فراگرفته بودم به عرصه عمل وارد و مهم تر اینکه برای تعداد بسیاری از افراد شغل ایجاد کردم، همچنین موفق شدم دانشی که پیش از این وارداتی بود را بومی سازی کنم؛ البته همه این عوامل با کمک و همراهی تیم تحقیقاتی میسر شد؛ نه به تنهایی، همه این عوامل موجب شد تا از زندگی اجتماعی و علمی رضایت داشته باشم؛ چراکه موفق شدم علم را به عمل و ثروت تبدیل کنم.

آنا: از موفقیت های ملی، جهانی و دانشگاهی خودتان بیشتر برایمان بگویید.

گل آبادی: در کنار فعالیت دانش بنیانی و مباحث مربوط به آن، پژوهش های بسیاری را در مجموعه تحقیقاتی و دانش بنیان انجام دادم و نزدیک به ۶۰ مقاله علمی ملی و بین المللی به چاپ رساندم و دو کتاب و بیش از ۱۰ طرح درون و برون دانشگاهی دارم که اکثر این پژوهش ها به مرحله تجاری سازی و تولید ثروت رسیده اند و این موجب رضایتم از تلاش هایی است که در طول زندگی داشتم.

از اینکه فرزندانم موفق هستند و مسیری که انتظار داشتم به آن دست یافته اند و در حال پیشرفت هستند، احساس بسیار خوبی دارم و خرسند هستم و مهم تر از همه اینکه فرزندانم از انتخاب رشته و مسیر رضایت کامل دارند و قطعاً در این مسیر مادرشان را به عنوان یک الگو برای خود درنظر گرفتند.

آنا: از خود و زندگی اجتماعی و علمی تان راضی هستید؟

گل آبادی: در طول مسیر زندگی سختی های بسیاری را تحمل کردم؛ اما موفقیت ها و موقعیت های کسب شده موجب شد آن سختی ها به شیرینی تبدیل شود و زمانی بود که فرزندانم در سنین کودکی که اکثراً مادران کنار فرزندانشان هستند، بدون من در منزل می ماندند؛ چراکه دنبال تحصیل و کار بودم و بارها شده بود که وقتی مشاهده می کردم کودکی همراه با مادر خود در حال قدم زدن است، اشک از چشمانم سرازیر می شد که چرا کنار فرزندانم نیستم و شاید در حق فرزندانم مادری نمی کنم و فکر می کردم وظیفه خود را به درستی انجام نمی دهم.

آنا: حال با این موفقیت های بسیاری که کسب کرده اید دوباره حس می کنید وظیفه مادری تان را به درستی در قبال فرزندانتان انجام نداده اید؟

گل آبادی: اکنون دیگر خیر. وقتی می بینم فرزندانم بسیار موفق بوده و در جامعه پذیرفته شده اند، اطمینان پیدا می کنم که موفق شد ه ام وظیفه مادری ام را به درستی انجام دهم و همه این عوامل در محیط خانواده به دلیل یاری، همیاری و همکاری همسرم بود که در تمامی طول مسیر پشتیبان و همراه من بود و در هیچ کجا از این مراحل موجب آزار و اذیت من نشد و حمایت و کمکم کرد.

البته همسرم هم تحصیلکرده دانشگاهی است، به همین دلیل موفقیت های علمی من برای همسرم بسیار ارزشمند و مهم بود و در حقیقت مشوّق من و فرزندانم در مسیر علمی و تحصیلی بدون ذره ای تردید، همسرم بوده است.