با استفاده از آنها پیانو نواخته میشود

پیانو و هر آنچه باید پیش از خرید پیانو بدانید

تاریخچه

پیانو را بارتولومئو کریستافوری در حدود سال ۱۷۰۰ میلادی در شهر پادووای ایتالیا اختراع کرد.[۲][۳] اما اختراع جدید کریستافوری تا حدود یک دهه تقریباً ناشناخته ماند تا اینکه در سال ۱۷۱۱ یک نویسنده ایتالیایی مقاله‌ای دربارهٔ آن نوشت که بعدها به آلمانی ترجمه و به صورت گسترده منتشر شد. این مقاله شامل دیاگرام مکانیزم پیانو نیز بود و اکثر سازندگان بعدی پیانو کار خود بر اساس این مقاله شروع کردند. قبل از اختراع پیانو از سازی قدیمی‌تر به نام هارپسیکورد (Harpsichord) استفاده می‌شد.

تفاوت عمده و مهمی که پیانو با سازهای مشابه قبل از خودش داشت آن بود که در سازهای مشابه قبلی، شدت صدای حاصل از فشرده شدن یک کلاویه، مستقل از شدت ضربهٔ واردشده بر کلید، مقداری ثابت بود، اما در پیانو نوازنده قادر بود با ملایم ضربه زدن به کلیدها صدایی نرم‌تر ایجاد کند، یا با ضربات محکم‌تر صدایی درشت‌تر با پیانو تولید کند. همین ویژگی باعث شد که به سرعت پیانو مورد توجه آهنگسازان قرن هجدهم میلادی قرار بگیرد.

پیانوهای اولیه ظاهر و صدایی شبیه به هارپسیکورد داشتند و در واقع مخترع پیانو یک هارپسیکورد ساز بود که در تلاش برای ارتقاء مکانیزم هارپسیکورد بود تا این ساز قادر به تولید صدا با شدت‌های گوناگون باشد اما در نهایت با مورد توجه قرار گرفتن هارپسیکورد جدید این ارتقاء منجر به ایجاد ساز جدیدی شد که پیانو فورته نام گرفت و به مرور زمان به شکل امروزی پیانو درآمد و آنچه که ما امروزه به عنوان پیانوی مدرن می‌شناسیم از اواسط قرن نوزدهم ظاهر شده‌است.

نام‌گذاری

نام این ساز در ابتدا گراوی چمبالو کل پیانو ا فورته بوده‌است، که از دو قسمت پیانو به معنی ملایم و فورته به معنی صدای بلند (رسا) تشکیل شده‌است و به خوبی منعکس‌کنندهٔ توانایی این ساز در تولید شدت‌های گوناگون می‌باشد.

نحوه صدادهی

 چکش‌های پیانو

چکش‌های پیانو به واسطه مجموعه‌ای از اهرم‌های ظریف به کلیدهای پیانو متصل می‌شوند. به مجموعهٔ این اهرم‌ها و چکش‌ها عملگر یا پیانو گفته می‌شود. وظیفه این مجوعه افزایش شتاب چکش‌ها در برخورد به سیم‌ها، و کنترل عکس‌العمل بازگشتی آن‌ها پس از برخورد به سیم است. معمولاً سرِ چکش‌ها توسط لایه‌ای از نمد یا الیاف مشابه طبیعی یا مصنوعی پوشانده می‌شود تا کیفیت صدای پیانو را بهبود ببخشد. کیفیت صدای پیانو متأثر از عوامل دیگری نظیر کیفیت صفحهٔ صدا و غیره نیز هست. جهت خرید پیانو دیجیتال لطفا کلیک کنید.

کلیدهای پیانو

۷ کلید سفید در هر اکتاو پیانو برای ۷ نت دو، ر، می، فا، سل، لا، سی، وجود دارد. علاوه بر این کلیدهای سفید کلیدهای سیاه‌رنگی هم بین بعضی از کلیدهای سفید وجود دارد. بین کلیدهای سفیدرنگ می و فا و نیز بین کلیدهای سفیدرنگ سی و دو کلید سیاه‌رنگ وجود ندارد. هر کلید سیاه‌رنگ در پیانو در حکم نت دیز برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت چپ آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت راست آن کلید سفید قرار دارد) و در حکم نت بمل برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت راست آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت چپ آن کلید سفید قرار دارد) است.

انواع پیانو

یک پیانوی دیواری ساختِ پتروف، ۱۹۸۸. شرکت چکیِ پتروف از سال ۱۸۸۳ تولید پیانوهای دیواری را آغاز کرد. آنچه در اصطلاح به آن پیانوی گرند یا گرند پیانو (Grand Piano) گفته می‌شود (و در ایران با نام نادرستِ «پیانو رویال» شناخته می‌شود)، غالباً بیش از دو متر طول دارد و دارای درِ بزرگی‌ست که برای هرچه بهتر شدنِ صدای پیانو، معمولاً در هنگام نواختن ساز، این در را در وضعیت نیمه‌باز توسط پایهٔ کوچکی ثابت می‌کنند. انواع اصلیِ دیگرِ پیانو با نام‌های پیانوی دیواری (upright)، پیانو الکتریک، پیانوی چهارگوش (square grand)، و پیانوی اسپینت(spinet piano) هستند، که پیانوهای چهارگوش و پیانوهای اسپینت امروزه منسوخ شده‌اند.

همه چیز درباره ساز پیانو و انواع آن

پیانو سازی دلنشین است که به مادر سازها لقب یافته است. در این مقاله به معرفی ساز پیانو و اجزای آن پرداخته ایم و راهنکایی های لازم برای یادگیری این ساز را آورده ایم.

 تاریخچه پیانو

صدای دل‌نشین پیانو، اولین بار در شهر پادووای ایتالیا شنیده شد. شاید بارتولومئو کریستافوری، مخترع پیانو هرگز فکر نمی‌کرد که این ساز روزی محبوب‌ترین ساز جهان شود، اما پس از گذشت ده سال و با تحقیقات موسیقی‌دان‌ها، پیانو کم‌کم به مادر ساز ها تبدیل شد. لقبی که تا به امروز، هیچ سازی نتوانسته از آن خود کند. در اصل پیشرفت یک‌باره و جهانی‌شدن پیانو را می‌توان مدیون یک مقاله از نویسنده‌ای ایتالیایی تبار دانست.

مقاله‌ای که بعدها به سایر زبان‌ها منتشر و مقدمه‌ای برای گسترش و بهبود این ساز شد. مخترع پیانو که در حقیقت یک سازنده هارپسیکورد بود، در تلاش برای یافتن راهی بود که بتوان سازی با گستره‌ی صوتی بیشتر ایجاد کرد. صدای هارپسیکورد مستقل از شدت ضربه‌ای که انگشتان به کلید وارد می‌کنند، یک صدای ثابت بود. پیانو این ویژگی را داشت که انگشتان نوازنده شدت صدا را انتخاب کنند. درواقع شدت ضربه باعث بلند شدن یا نرمی صدا می‌شد.

هارپسیکورد جدید که در ابتدا پیانو فورته ( به معنی قوی و ملایم) نام گرفت، با ویژگی قابل‌توجهی که داشت در قرن هیجدهم توجه نوازندگان و موسیقی‌دان‌ها را به خود جلب کرد. پس‌ازآن رفته‌رفته با تغییراتی در راستای بهبود ساز، به پیانو امروزی تبدیل شد و با گستره‌ی صوتی فوق‌العاده مادر ساز ها نام گرفت.

البته باید گفت نوازندگان و همچنین سازهای دیگری نیز، در شکل‌گیری این ایده و اختراع آن مؤثر بودند که ازجمله‌ی آن‌ها می‌توان به اسکروتر، ارگ نواز آلمانی و یا سیلبرمن، سازنده‌ی معروف ارغنون اشاره کرد. همچنین در برخی کتاب‌های تاریخی گفته می‌شود ایده اولیه ساخت پیانو ریشه در سازهایی مانند دولسیمیر یا هتبرک دارد، در این‌گونه سازها، ضربه‌ی چکش بر روی سیم‌ها منجر به تولید صدا می‌شود. ساختاری مشابه با سنتور ایرانی.

پیانو، در سال‌های ابتدایی زندگی خود، به دلیل قیمت بالایی که داشت، تنها متعلق به طبقه‌ی اشراف بود. علاقه و وابستگی این طبقه به پیانو تا حدی زیاد بود که نواختن آن برای هر دوشیزه، در دسته مهارت‌هایی قرار می‌گرفت که می‌بایست پیش از ازدواج آن را فراگرفته باشد. البته ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که نواختن پیانو در مجامع عمومی تنها برای مردان امکان‌پذیر بود.

در اوایل قرن نوزدهم، به‌تدریج با پیشرفت قشر متوسط، پیانو به خانه‌های اکثر اقشار جامعه راه پیدا کرد. رایج شدن پیانو در جامعه پیشرفت بسیار زیادی را در رابطه این ساز و به‌طورکلی موسیقی در سایر بخش‌ها رقم زد.

کلاویه یا کلیدهای پیانو

کلاویه های پیانو، همان کلیدهای سیاه‌وسفید هستند که نوازنده با ضربه زدن به آن‌ها قطعه را اجرا می‌کند. اما تابه‌حال با خود فکر کرده‌اید چرا کلیدهای این ساز در دو رنگ و اندازه‌ی مختلف ساخته‌شده است؟ هر اکتاو در پیانو هفت کلید دارد. در حقیقت برای هر نت در هر اکتاو یک کلید سفید در نظر گرفته‌شده است. به کلاویه های سفید پیانو natural key یا کلیدهای طبیعی نیز می‌گویند. بدین معنا که صدای طبیعی نت را اجرا می‌کنند.

اما کلیدهای سیاه چه نقشی را در اجرای یک قطعه‌ایفا می‌کند؟ اگر به ساز پیانو دقت کنید در هر دو طرف کلیدهای سفید یک کلید سیاه قرارگرفته است. اگر به کلید سیاه سمت راست ضربه بزند در حقیقت شما نت دیز را اجرا کرده‌اید. حالا کلید سیاه سمت چپ را لمس کنید. این صدا مربوط به نت بمل است.

البته همه‌چیز به ضربه‌ی شما انگشتان شما بستگی دارد. این همان قانونی است که در نوازندگی پیانو به آن حساسیت به‌شدت ضربه می‌گویند. شدت ضربه‌ی شما میزان ملایم یا بلند بودن صدا را فارغ از نتی که اجرا می‌کنید، مشخص می‌کند.

اگر به ساز پیانو دقت کنید در هر دو طرف کلیدهای سفید یک کلید سیاه قرارگرفته است. اگر به کلید سیاه سمت راست ضربه بزند در حقیقت شما نت دیز را اجرا کرده‌اید. حالا کلید سیاه سمت چپ را لمس کنید. این صدا مربوط به نت بمل است. البته همه‌چیز به ضربه‌ی شما انگشتان شما بستگی دارد. این همان قانونی است که در نوازندگی پیانو به آن حساسیت به‌شدت ضربه می‌گویند. شدت ضربه‌ی شما میزان ملایم یا بلند بودن صدا را فارغ از نتی که اجرا می‌کنید، مشخص می‌کند.

کاربرد پدال‌های پیانو

شاید با شنیدن کلمه پدال، اولین چیزی که در ذهن هرکس نقش می‌بندد، یک اتومبیل باشد، باید گفت اهمیت پدال‌ها در پیانو و مهارت یک نوازنده در استفاده از آن‌ها، درست شبیه به پدال یک ماشین و اهمیت فراوان آن در رانندگی است. یک نوازنده باید زمان دقیق و نحوه‌ی استفاده از هر پدال را به‌خوبی بداند. پدال‌ها در حقیقت روی نت و صدای تولیدشده تأثیر می‌گذارند. البته با توجه به نوع و کاربردشان تأثیری که روی صدا می‌گذارند می‌تواند متفاوت باشد. هر پیانو معمولاً دو یا سه پدال دارد، که در این سه دسته قرار می‌گیرند:

پدال دمپر( پدال تقویت)

پدال سوستنوتو ( پدال وسط)

پدال کم‌صدا ( پدال سافت یا نرم)

پدال دمپر

اگر از یک نوازنده حرفه‌ای پیانو کلمه پدال را شنیدید، هرگز نپرسید کدام پدال؟ چون منظور تمام آن‌ها، پدال دمپر است. پدال دمپر که در سمت راست قرار دارد پرکاربردترین پدال ساز است. با گرفتن این پدال دمپر ها از سیم جدا می‌شوند. در حقیقت تا وقتی پایتان را از این پدال برندارید، صدای ساز قطع نمی‌شود. البته این به معنا نیست که برای اجرای هر نت باید پایتان را روی پدال قرار دهید چراکه هر کلاویه دمپر خودش را دارد.

با گرفتن این پدال شما به صدای نت‌ها اجازه می‌دهید تا زمانی که احساس قطعه اجازه می‌دهد و یا برای مبتدی‌ترها تا زمانی که روی صفحه‌ی نت نشان داده‌شده است، ادامه داشته باشند. از این پدال برای اجرای تکنیک لگاتو استفاده می‌شود. در این تکنیک صدای نت‌ها بدون وقفه یا سکوت در قطعه به هم وصل می‌شود.

شاید بتوان برای این پدال اصطلاح غلظت صدا را به کار برد. این پدال با ایجاد ارتعاش سایر نت‌ها، سبب می‌شود وقتی در حال اجرای یک نت خاص هستید، صدای سایر نت‌ها نیز به‌وسیله ارتعاش شنیده شود.

پدال سوستنوتو

این پدال در وسط قرار می‌گیرد و معمولاً کم‌کاربرد از دو پدال دیگر است. وظیفه‌ی این پدال برخلاف پدال دمپر که نقش طولانی کردن همه‌ی نت‌ها را بر عهده داشت، نگه‌داشتن برخی نت‌هاست. در حقیقت وقتی شما یک نت را می‌نوازید، درحالی‌که پدال سوستنوتو را فشار داده‌اید، تنها صدای همان را به در زمان طولانی می‌شنوید.

منبع : pianotanin.com