مهاجرت تحصیلی و بایدها و نبایدهای آن
انسان همواره به فکر بهبود شرایط شغلی و زندگی خود است. پس اگر از شرایط فعلی خود راضی نباشد، دست به مهاجرت می زند. اما راههای متفاوتی برای مهاجرت وجود دارد که راحت ترین و رایج ترین آن، مهاجرت تحصیلی است. این شیوه از مهاجرت اکثرا توسط دانشجویانی استفاده می شود که قصد دارند تحصیلات خود را در خارج از کشور ادامه دهند. اما شرایط مهاجرت تحصیلی کشورها با یکدیگر متفاوت است و هر کشوری پروسه و قوانین خاص خود را در این زمینه دارد. پس در ادامه، شیوه های متفاوت مهاجرت و باید و نبایدهای مرتبط با مهاجرت تحصیلی را، توضیح خواهیم داد.
روش های مهاجرت به خارج از کشور
سالانه افراد زیادی دست به مهاجرت از کشور خود می زنند. این افراد به دنبال زندگی بهتر در کشوری غیر از زادگاه خود بوده و از شیوه هایی متفاوتی برای مهاجرت استفاده می کنند. بهبود شرایط اقتصادی، کسب فرصت های شغلی مناسب، برخورداری از سیستم آموزشی پیشرفته و استفاده از سیستم درمان و بهداشت مناسب را می توان از اصلی ترین دلایل مهاجرت افراد به کشورهای دیگر دانست. در ادامه شیوه های متداول مهاجرت را به شما معرفی می کنیم.
۱ – مهاجرت از طریق سرمایه گذاری
یکی از شیوه های مهاجرت به خارج از کشور، سرمایه گذاری در کشور مقصد است. این روش برای افرادی مناسب است که از لحاظ مالی دغدغه ای نداشته و پول لازم برای این کار را دارند. رویه کاری این نوع از مهاجرت بدین شکل است که کشور مقصد مبلغی را برای فرد مهاجر تعیین می کند.
شخص مهاجر باید این مبلغ را در کشور مقصد سرمایه گذاری کرده و اثبات نماید که هدف او از این کار، کمک به رشد و پیشرفت آن کشور است. بعد از اثبات این موضوع، فرد متقاضی می تواند اقامت دائم آن کشور را بگیرد. استرالیا، کانادا، انگلیس، سوئیس و پرتغال، جزو کشورهایی هستند که با سرمایه گذاری در آنها می توان به فکر اخذ اقامت دائم بود.
۲ – مهاجرت از طریق خوداشتغالی
شیوه دوم به درد کسانی می خورد که مدرک مهارت حرفه ای در یکی از زمینه های فرهنگی، هنری و ورزشی را داشته باشند. متقاضیان استفاده از این روش، باید علاوه بر داشتن مدرک، ثابت کنند که توانایی مالی برای گسترش حرفه خود در کشور مقصد را دارند. معمولا کشورهای مقصد برای چنین افرادی ویزای اقامت کوتاه مدت صادر می کنند.
اگر در طول این مدت فرد توانست توانایی های خود را به اثبات رسانده و در حرفه خود پیشرفت کند، ویزای او تمدید شده و اقامت وی دائم می شود. متاسفانه اکثر ورزشکاران ایرانی که طی چند سال اخیر دست به مهاجرت زدند، از این روش برای اخذ اقامت استفاده کردند.
۳ – مهاجرت شغلی
معمولا افرادی که در کشور خود شرایط شغلی و امکانات مناسبی ندارند، از مهاجرت شغلی برای اخذ اقامت دائم کشوری دیگر اقدام می کنند. چنین افرادی به دنبال زندگی ایده آل و شرایط شغلی بهتر در دیگر کشورهای جهان هستند. البته نرخ تورم بالا و پایین بودن ارزش پول ملی نیز در این بین بی تاثیر نیست و می تواند انگیزه های مهاجرت شغلی را در فرد مهاجر تقویت کند. جهت مشاهده شغل های محبوب برای ویزای کار به آدرس cic.gc.ca مراجعه نمایید.
۴ – مهاجرت تحصیلی
یکی از رایج ترین شیوه های مهاجرت، مهاجرت از طریق شرایط تحصیلی است. در واقع کشورهای توسعه یافته سالیانه تعدادی زیادی دانشجو در مقاطع مختلف تحصیلی را پذیرش کرده و برای آنها ویزای دانشجویی صادر می کنند. این افراد اکثرا دانشجوهای نخبه ساکن کشورهای در حال توسعه هستند که برای تضمین آینده شغلی خود، دست به مهاجرت می زنند. این روش دقیقا همان کانالی است که نخبه های ایرانی برای مهاجرت از آن استفاده می کنند. البته این نوع از مهاجرت مزایایی هم دارد که مهمترین آنها، گسترش علم و دانش به روز، در سراسر جهان است.
بهرحال هر فردی انگیزه های خاص خود را برای مهاجرت دارد. عده ای به دنبال آرامش روانی و امنیت جانی خود در کشوری دیگر هستند و افراد زیادی هم به دنبال تجربه فرصت های زندگی بهتر در کیلومترها آنطرف تر از کشور خود می گردند. اینکه مهاجرت خوب است یا نه، موضوع بحث ما نیست و نمی توان بی دلیل درباره شرایط زندگی افراد قضاوت کرد. اما ارزانترین راه برای مهاجرت، استفاده از شرایط تحصیلی است. پس در ادامه به باید و نباید های مهاجرت تحصیلی و شرایط آن خواهیم پرداخت. چون این روش، یکی از بهترین و متداول ترین مسیرهای مهاجرت برای ایرانیان است.
بایدها و نبایدهای مهاجرت تحصیلی
کشورهای بسیاری در جهان وجود دارد که در مقاطع مختلف تحصیلی دانشجو می پذیرند. این کشورها شرایط مخصوص به خود را داشته و سطح کیفی آموزش های آنها متفاوت است. دانشجویان نیز می توانند با اهداف گوناگونی از مهاجرت تحصیلی استفاده کرده و به کشور مقصد خود بروند. اما مهمترین دلایل مهاجرت جوانان را می توان دو موضوع کیفیت آموزشی و بهبود دستمزدها دانست.
برای جوانی که در ابتدای مسیر زندگی خود قرار دارد، بسیار مهم است که آینده شغلی خود را تضمین شده ببیند. موضوعی که متاسفانه در کشور ما توجهی به آن نمی شود. نتیجه این بی توجهی ها را می توان در آمار بالای ایرانیان در حال تحصیل خارج از کشور جست.
بر اساس آمارها بیش از سه میلیون دانشجوی ایرانی در خارج از کشور مشغول به تحصیل هستند و سال به سال بر تعداد آنها افزوده می شود. این موضوع می تواند نقش مستقیمی در عقب افتادگی اقتصادی و پیشرفت کشور داشته باشد. موضوعی که کشورهای توسعه یافته از آن غافل نیستند و با جذب دانشجو از کشورهای دیگر، سعی در تامین نیروی کاری و علمی خود دارند.
شش کشور آمریکا، انگلیس، استرالیا، ژاپن، آلمان و فرانسه، بالاترین نرخ پذیرش دانشجو در جهان را دارند. اما چه کشوری را باید به عنوان مقصد مهاجرت تحصیلی انتخاب کرد؟
بهترین کشور برای مهاجرت تحصیلی
مراکز علمی و دانشگاه های معتبری در جهان هستند؛ که هر دانشجویی آرزوی تحصیل در آنها را دارد. اما انتخاب دانشگاه و کشور مقصد برای مهاجرت تحصیلی، بستگی به شرایط شما دارد. در واقع دانشجو باید متناسب با بودجه و نظر شخصی خود، یکی از کشورها را برای مهاجرت انتخاب کند. سپس در طول مدت اقامت در این کشور و گذراندن دوره تحصیلی، باید به فکر اخذ اقامت دائم آن کشور باشد.
پس توانایی مالی را می توان از مهمترین فاکتورهای اصلی در تعیین مقصد مهاجرت تحصیلی دانست. چون اگر کسی دغدغه مالی داشته باشد، باید کشورهایی را برای مهاجرت انتخاب کند که تحصیل در آنها رایگان و یا خیلی کم است. آلمان، اتریش، ایتالیا و فرانسه چند نمونه از کشورهای مناسب برای چنین افرادی هستند. ولی اگر از لحاظ مالی تامین هستید و هیچ دغدغه ای ندارید، بهتر است که یکی از کشورهای آمریکا، انگلیس و استرالیا را انتخاب کنید.
مزایای تحصیل در کشورهای خارجی
۱ – کیفیت آموزشی
بی شک تمام دانشگاه های ایرانی و یا خارجی، در سطح یکسانی از کیفیت آموزشی قرار ندارند. هر دانشجویی می داند که تحصیل در دانشگاه های معتبری مانند دانشگاه تهران و امیرکبیر، با دیگر دانشگاه های کشور فرق دارد. اساتیدی که در این دانشگاه ها تدریس می کنند، از نخبگان برتر کشوری هستند و این موضوع نقش مستقیمی در کیفیت آموزشی دانشجویان دارد. اما ظرفیت این دانشگاه های معتبر محدود است و کسانی که به کیفیت آموزش اهمیت می دهند، باید به فکر مهاجرت تحصیلی باشند. بدین طریق می توان از آموزشی بهتر و با کیفیت تر دانشگاه های معتبر خارجی استفاده کرد.
۲ – ارتقا شغلی
تحصیل در یک دانشگاه معتبر جهانی، یک امتیاز مثبت در رزومه تحصیلی هر دانشجویی است. کسی که تحصیلات خود را در چنین دانشگاهی بگذراند، در آینده فرصت های شغلی متعددی را خواهد داشت. چون موسسات و شرکت های معتبر، به دانشگاه محل تحصیل کارکنان خود اهمیت می دهند و حتی در برخی موارد حاضر هستند آنها را بدون آزمون استخدامی، به کار بگیرند. پس این موضوع نقش مستقیمی در آینده شغلی دانشجو دارد.
۳ – یادگیری مستقل بودن در زندگی
شاید دوری از خانواده و دوستان در اوایل روزهای مهاجرت سخت باشد. اما به تدریج فرد شرایط زندگی خود را با محیط وفق داده و شخصیتی خودکفا پیدا می کند. چنین فردی می داند که مسئول تمام کارهای ریز و درشت خود است و باید به فکر سر و سامان دادن آنها باشد. پس مستقل بودن در زندگی را یاد گرفته و روحیه ای قوی پیدا می کند.
۴ – یادگیری زبان جدید
کسی که برای ادامه تحصیل به کشوری دیگر مهاجرت می کند، باید زبان مردم آن کشور را یاد بگیرد. این موضوع هیچ راه در رویی ندارد؛ چون برای برقراری ارتباط با مردمان کشور مقصد و رفع نیازهای خود، باید با آنها به زبان خودشان حرف زد. این اجبار باعث می شود که فرد در مدت زمان کوتاهی زبان جدید را یاد گرفته و راحت با آن مکالمه کند.
۵ – آشنایی با فرهنگ تازه
انسان های مختلفی بر روی این کره خاکی زندگی می کنند. این افراد فارغ از رنگ پوست و زبان، فرهنگ های عجیب و جذاب مخصوص به خود را دارند. با مهاجرت تحصیلی و زندگی در یک کشور جدید، می توان شاهد سبک خاصی از زندگی انسان ها بود. سبکی که ارتباط مستقیمی با فرهنگ و آداب و رسوم آنها دارد و برای فرد مهاجر، جذاب است.
معایب مهاجرت تحصیلی
اما در کنار تمامی مزایای خوبی که مهاجرت تحصیلی و زندگی در کشورهای خارجی دارد، می توان به چند ایراد آن هم اشاره کرد.
۱ – هزینه های تحصیل
شاید شما به لحاظ علمی توانایی پذیرش در یک دانشگاه معتبر را داشته باشید، اما بحث مالی آن برای شما دردسر ساز باشد. پس ناچار خواهید بود که دانشگاه و کشوری دیگر را برای ادامه تحصیل و مهاجرت انتخاب کنید. از طرفی دیگر بحث تفاوت ارزی موجود بین پول ایران و کشور مقصد است. چون متاسفانه واحد پولی کشور ما ارزش چندانی ندارد و این مقوله باعث گرانی هزینه ها در کشور مقصد مهاجرت می شود.
۲ – شوک فرهنگی
دانشجویی که به کشوری خارجی مهاجرت می کند، با برخی فرهنگ ها و آداب و رسوم آن کشور غریبه است. این موضوع باعث می شود تا در برخی شرایط، فرهنگ موجود را متضاد با باورهای فکری و اخلاقی خود بداند. یا شیوه غذا خوردن و سبک زندگی مردم آن کشور را نتواند تحمل کند. پس فرد در چنین شرایطی دچار یک شوک فرهنگی می شود؛ که اگر توانایی کنار آمدن با آن را نداشته باشد، تبدیل به یک مشکل بزرگ می شود.
۳ – تنهایی
هر چقدر هم که انسان مستقل و خود ساخته ای باشید، گاهی اوقات دلتان برای خانواده و دوستان تنگ می شود. چون قبلا کسی را داشتید تا با او درد دل کنید و الان خود را در کشوری غریب و تنها می بینید. پس کسی نیست که به حرف های شما گوش داده و محرم اسرار شما باشد. حتی گاهی اوقات دل شما برای روزمرگی هایی تنگ می شود که روزگاری از دست آنها خسته شده بودید. این دلتنگی و دوری از خانواده، از معایب زندگی و تحصیل در خارج از کشور است.
مراحل اقدام برای مهاجرت تحصیلی
دانشجو برای مهاجرت تحصیلی باید دو کار ابتدایی را انجام دهد. اول از همه باید از دانشگاه کشور مقصد خود، پذیرش بگیرد. شرایط پذیرش دانشگاه ها و کشورهای مختلف با یکدیگر فرق دارد. پس لازم است که در خصوص انتخاب دانشگاه مد نظر خود به قطعیت نسبی رسیده و سپس شرایط اخذ پذیرش آن را بفهمید.
این انتخاب باید متناسب با شرایط آموزشی، مالی و خواسته های دانشجو متقاضی تحصیل در خارج از کشور باشد. نحوه ثبت درخواست برای مهاجرت تحصیلی در هر دانشگاهی متفاوت است و اطلاعات مرتبط با آن را می توان از طریق وب سایت رسمی آن پیدا کرد. اما به طور کلی، دانشگاه های معتبر برای پذیرش دانشجویان خارجی مدارک زیر را لازم دارند:
- پاسپورت
- دانشنامه یا مدارک دانشگاهی ترجمه شده
- ریز نمرات تحصیلی
- توصیه نامه
- انگیزه نامه
- رزومه یا CV
- اثبات مهارت زبان
بعد از گرفتن پذیرش و طی کردن این مرحله ابتدایی، باید کارهای مربوط به ویزای خود را انجام دهید. اکثر کشورها برای چنین افرادی ویزای موقت دانشجویی صادر می کنند. که البته دانشجو می تواند پس از چند سال تحصیل در آن کشور و فراهم کردن شرایط لازم، این ویزای موقت را به ویزای اقامت دائم تبدیل کند.
شاید پس از مطالعه این مطلب، فهمیده باشید که شرایط مهاجرت تحصیلی کشورها و سطح کیفیت دانشگاه های آنها، با یکدیگر فرق دارد. پس نمی توان مراحل لازم برای مهاجرت تحصیلی را در یک چارچوب کلی محدود کرد. مثلا بعضی کشورها مدرک آیلتس را به عنوان مدرک معتبر زبان انگلیسی قبول دارند و تعدادی دیگر مدرک تافل را.
پس روش اصولی این است که دانشگاه و کشور مقصد خود را متناسب با توان مالی انتخاب کرده، و سپس شرایط خاص آن دانشگاه برای پذیرش دانشجو را بفهمید. و در نهایت و پس از اتمام کارهای مربوط به پذیرش، باید به دنبال اخذ ویزای تحصیلی از کشور مقصد باشید. شاید انتخاب دانشگاه در یکی از آسان ترین کشورها برای مهاجرت، کار شما را راحت تر کند. لطفا تجربه خود را درباره مهاجرت تحصیلی و یا دیگر شیوه های مهاجرت را با ما در میان بگذارید.
شرکت ها و موسسات حقوقی مهاجرتی دقیقا چه کار می کنند؟
این آژانس های مهاجرتی با استفاده از وکیل هایی که در کشورهای هدف دارند، بدون نیاز به رفت و آمد و هزینه های آن توسط خودِ شخص متقاضی مهاجرت، کار ها را به نیابت انجام داده و بستر را برای مهاجرت آماده می کنند. برای مثال، برای مهاجرت تحصیلی، نیاز به تشکیل پرونده در ادارات مختلف من جمله اداره مهاجرت، دانشگاه، محل سکونت و غیره وجود دارد که همه این ها، بدون نیاز به رفت و آمد و حضور خود آن شخص، با پرداخت هزینه هایی مشخص طبق تعرفه آن موسسه مهاجرتی انجام می شوند. به این شکل، کار مهاجرت شما بسیار ساده می گردد.
درضمن، با توجه به تجربه و آگاهی موسسات مهاجرتی، متقاضی مهاجرت مشاوره هایی دریافت می کند که کمک می کند اقدام اشتباه و بدون پیش بینی درست انجام ندهد. مثلا، ممکن شما بخواهید در چین تحصیل کنید و با قوانین، شرایط و هزینه ها به درستی آشنا نباشید. بعد، بدون دریافت مشاوره، هزینه های گزافی می کنید و در نهایت به هدف خود نرسیده و ناکام می مانید. یک مشاور مهاجرت خوب قطعا می تواند راهنمایی مناسبی برای تصمیم درست به شما بکند.
تقریبا، خیلی کوتاه می توان گفت که مهاجرت بدون کمک یک دفتر خدمات مهاجرتی، تقریبا کاری نشدنی یا بسیار سخت است مگر آنکه اقوام شما خودشان مهاجر بوده و به کمک آن ها مسیر مهاجرت شما آغاز گردد، اگرچه که خیلی ها، حتی با داشتن اقوامی در خارج از ایران، باز هم، به توصیه اقوام، از طریق موسسات مهاجرتی برای کار، زندگی یا تحصیل اقدام می کنند. خیلی از این موسسات اعتبار لازم را ندارند پس به دنبال معتبرترین موسسات مهاجرتی بگردید.
کشورهای مقصد مهاجرتی
بسته به هدف شما از مهاجرت، کشور مقصد متفاوت است. یک سری از کشورها کاملا تحصیلی هستند و می توان گفت امیدی برای زندگی در آن ها نیست. تعدادی از این کشورها عبارتند از چین، ژاپن، (شاید امریکا، و شاید آلمان). معمولا پس از تحصیل، در این کشور ها اخذ شهروندی تقریبا امکان ناپذیر می باشد مگر با شرایط بسیار ویژه. پس اگر هدف شما از تحصیل، اخذ شهروندی آن کشور است، باید مراقب باشید. اگر فقط می خواهید درس خوانده و سپس به کشور خود بازگردید تا خدمت کنید، به کشور دیگری مثل کانادا یا استرالیا رفته و شروع به زندگی کنید؛ شاید چین هم گزینه خوبی برای تحصیل باشد.
اما، اگر می خواهید مهاجرت کاری بکنید، یعنی با توجه به تخصص و رزومه ای که دارید اقدام به مهاجرت کنید، داستان متفاوت است. ازینجا، کشورهای مقصد مهاجرت به دو دسته تقسیم می شوند.
- آن هایی که برای هر قشری کار وجود دارد و شرایط زندگی برای مهاجران راحت است،
- و دسته دوم آن هایی که شرایط برای همه محیا نیست و کاملا به تخصص هر فرد بستگی دارد.
مثلا اگر شما در زمینه کامپیوتر و برنامه نویسی تخصص دارید، شاید با رزومه ای استثنایی، بتوانید در ایالات متحده نیز کار پیدا کنید و شهروند امریکا شوید. اما ممکن است با همین تخصص، در کشورهای ساده تر هم نتوانید برای خود تشکیل زندگی بدهید.
منبع مقاله: