مفاهیم، راهبرد ها و مدل های کارآفرینی سازمانی

در یک پژوهش بررسی شد؛

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، با توجه به اهمیت روزافزون کارآفرینی در جامعه و سازمان ها توجه به الگو های کارآفرینی، توسعه و ترویج آنها خصوصا در سازمان ها بیش از پیش احساس می شود. همچنین با در نظر گرفتن اهمیت و گسترش غیر قابل انکار سازمان ها در زندگی امروزه مردم توجه به کارآفرینی سازمانی امری ضروری به نظر می رسد.

پژوهشگران در مقاله ای با عنوان «کارآفرینی سازمانی؛ مفاهیم، راهبرد ها و مدل ها» به این موضوع پرداخته اند که مفهوم کارآفرینی از آغاز وجود بشر تا به حال همواره در میان جوامع وجود داشته است ولی هرگز به نام و نشان امروزه آن مطرح نشده است به همین خاطر به کارآفرینی به عنوان یک مفهوم و رشته جدید نگریسته می شود.

* تعریف کارآفرینی

جوامع برای ایجاد و توسعه کارآفرینی نیاز به فرهنگ خاصی دارند

در این پژوهش آمده است که کارآفرینی منبع و منشا تمامی فعالیت های بشری، انگیزه افراد خلاق و نوآور و راهی برای افزایش تولید بازدهی منابع در کشور ها است. به بیان دیگر کارآفرینی را می توان این گونه توصیف کرد:

• فرایندی که منجر به ایجاد رضایتمندی و یا تقاضای جدید میگردد. کارآفرینی عبارتست از فرایند ایجاد ارزش از راه تشکیل مجموعه منحصربه فردی از منابع به منظور بهرهگیری از فرصت ها است.
• کارآفرینی فرایند ایجاد و یا توسعه کسب و کار بر مبنای یک نوآوری، ایده، فکر و یا طرح جدید است.

این پژوهش مطرح می کند که جوامع برای ایجاد و توسعه کارآفرینی نیاز به فرهنگ خاصی دارند. در این میان سازمان ها با توجه به گستردگی در جوامع و انجام اکثر فعالیت ها و نیاز ها انسان ها از طریق بسیج منابع و امکانات نقش بسیار مهمی در توسعه و گسترش کارآفرینی دارند.

این پژوهش مطرح می کند که از اوایل دهه ۸۰ بعد دیگری از فعالیت های کارآفرینانه مورد توجه قرار گرفت که به ان کارآفرینی سازمانی می گویند. در عصر حاضر با توجه به تغییرات و تحولات بسیار زیاد و سریع در محیط، بهره گیری مناسب از استعداد ها و توانمندی های کارکنان سازمان در جهت شناسایی و رسیدگی به نیاز های واقعی و مهم مشتریان و بهبود خدمات و تولیدات امری حیاتی است.

به گفته این پژوهش  اگر سازمان ها دارای افراد خلاق و کارافرین باشند قابلیت رشد و رقابت با رقیبان در این محیط متغیر کنونی را پیدا می کنند. در این راستا شناسایی و اموزش فرهنگ کارآفرینی، کارآفرینی سازمانی و اهمیت ان در جوامع ضروری به نظرمی رسد.

* کارآفرینی سازمانی و سازمان های سنتی

به زعم این پژوهش سازمان های سنتی دارای سیستم پاداشی هستند که تصمیم گیری که حافظه کارانه را پسندیده می دانند. این سیستم بر جمع آوری مطلوب و حداکثری اطلاعات قبل از تصمیم گیری تاکید دارد.

در این پژوهش آمده است که محیط یک سازمان سنتی کاملا متفاوت از محیط یک سازمان کارافرین است. در سازمان های سنتی افراد حق دخالت و ایده پردازی درباره امور ندارند، همه تحت عنوان یک دستور معین عمل می کنند و هیچ گاه در انجام امور پیش قدم نمی شوند. برعکس در سازمان های کارافرین بر رشد بینش و توان افراد در حل مسئله، واگذاری اختیار، خلاقیت، خودباوری و روحیه کار تیمی تاکید می شود.

این پژوهش توضیح می دهد که ساختار یک سازمان سنتی کاملا عمودی، دارای بوروکراسی بیش از اندازه، قوانین خشک و رسمی و انعطاف ناچیز می باشد ولی ساختار سازمان های کارافرین نسبتا مسطح با هدف واگذاری اختیار به افراد و روحیه صمیمی و دوستانه میان مدیران و کارکنان است. این دو محیط مختلف نیازمند دو نوع سبک مدیریتی کاملا متفاوت نیزمی باشند.

* رابطه کارآفرینی و توسعه کشورها

از دیدگاه پژوهشگران این پژوهش در جوامع امروزی کارآفرینی به عنوا ن رکن اساسی و لازم برای پیشرفت و توسعه کشور ها تلقی می شود. در این میان کارآفرینی سازمانی با تکیه بر نقش موثر سازمان ها در جوامع امروزی از اهمیت روزافزونی برخوردارند. از طرف دیگر محیط پیچیده و متغیر کنونی سرشار از نوآوری هایی است که توسط رقبای سازمان ها در هر لحظه متولد می شوند.

در ادامه این پژوهش آمده است که سازمان ها برای بقا در چنین محیطی باید دارای انعطاف و مزیت کافی باشند این امر جز با تربیت و آموزش افراد کارافرین در سازمان ها به عنوان موتور های محرکه دیگر منابع و عامل اصلی نوآوری در سازمان صورت نمی گیرد.

در پایان یافته های این پژوهش نشان می دهد که موارد کاربرد کارآفرینی سازمانی در دنیای امروزی در میان سازمان ها به وفور داده می شود سازمان هایی که در دنیای متغیر مواد خام و اولیه فروش کالا ها و خدمات، قیمت ها و قوانین متغیر مجبور به انعطاف پذیری و تغییر برنامه های استراتژیک خود هستند با تکیه بر برنامه های نوآوری و خلاقیت و کارآفرینی در سازمان می توانند به سمت سازمانی کارآمد با تکیه بر معیارها و ارزش های سازمان با پایداری و بقا دست یابند.

این پژوهش به کوشش محلا زارع مهرجردی (کارشناسی ارشد مدیریت کارافرینی دانشگاه تهران)، محسن رضایی (دانشیار دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران)، ابوالقاسم عربیون (استادیار دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران) و سید محمد رضا اکبری (عضو باشگاه پژوهشگران جوان و دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی) انجام شده است.