تولید مواد هوشمند با قابلیت ها «پایش وضعیت پل ها» و «تشخیص مواد شیمیایی و گاز در محیط»
مواد هوشمند با قابلیت تغییر رنگ دایم و یا برگشت پذیر، محصول دانش بنیان یکی از شرکت ها است که می تواند همانند سنسورها، گاز و مواد شیمیایی را در محیط تشخیص دهد و قادر به پایش پل ها از نظر تنش های مکانیکی است.
محمد کاظمی مدیرعامل این شرکت دانش بنیان در گفت وگو با نازک نارنجی، گفت: محصولات تولیدی ما مواد یا رنگ های هوشمند هستند که این مواد در 4 دسته اساسی قرار دارند و شامل “ترموکروما” (نسبت به دما عکس العمل نشان می دهند)، “فوتوکروما” (نسبت به نور عکس العمل دارند)، “شیمیو کروما” (حساس به مواد شیمیایی) بوده و دسته دیگر “پیزوکرما” هستند که نسبت به فشار و ضربات مکانیکی حساس هستند.
وی افزود: از این جهت این مواد هوشمند هستند که رنگ این مواد “برگشت پذیر” و یا “برگشت ناپذیر”ند به این معنا که تغییر رنگ آنها در مواجهه با مواد دیگر به صورت دائم و یا موقت (بازگشت به رنگ اولیه) است و با توجه به شرایط ایمنی محیط های کاری، می توان رنگ ها را به صورت برگشت پذیر و یا برگشت ناپذیر تعریف کرد.
کاظمی، با بیان اینکه مشخص کردن میزان دما، مواد شیمیایی، ذره و مقدار نور برای تغییر رنگ در این مواد از سوی متخصصان این شرکت دانش بنیان قابل تغییر است، اظهار کرد: با توجه به سفارش صنایع مختلف می توان تعیین کرد که این مواد در چه بازه زمانی با چه میزان مواد دریافت، رنگ ظاهری خود را تغییر دهند. نمونه کاربرد آن را می توان در اتفاقاتی چون معدن طبس اشاره کرد. به جای آنکه درمعادن از آنالایزرهای پرهزینه برای تشخیص گاز متان استفاده شود، برچسب هایی با استفاده از این رنگ ها تهیه و با نصب بر روی لباس معدنکاران، آنها را از وجود گاز CH4 مطلع کرد.
به گفته وی، این برچسب ها با استفاده از این مواد هوشمند، به محض رها سازی گاز متان، تغییر رنگ می دهند و افراد می توانند معدن را ترک کنند.
مدیر عامل این شرکت دانش بنیان، کاربرد دیگر این مواد را در محصولات لومینسانس ها عنوان کرد و یادآور شد: از این مواد بیشتر در جاده های کشورهایی مانند قطر و امارات و همچنین کشورهای اروپایی استفاده شده است. این مواد در روز نور خورشید را جذب می کنند و در شب نور را به محیط باز می تاباند. این مواد همانند لباس های پاکبان ها و یا نیروی انتظامی نیست که به محض برخورد با نور، آن را بازتاب دهند بلکه این مواد از طریق جذب نور، بازتابش نور را انجام می دهند.
کاظمی، با اشاره به تولید پیگمنت های پیزوکرومیک در این شرکت دانش بنیان اظهار کرد: خواص نوری این مواد در پاسخ به فشار، شوک و یا ضربه است و با اعمال فشار تغییر رنگ می دهند از این رو این مواد بیشتر در پایه پل ها و جاهایی که تنش های مکانیکی وجود دارد، استفاده می شود؛ چرا که بر اساس میزان تنش مکانیکی وارد شده به آن، تغییر رنگ می دهد.
وی تاکید کرد: تاکید ما بر این است که محیط هایی که گاز وجود دارد، تغییر رنگ لیبل ها به صورت برگشت ناپذیر باشد تا مسوولان نسبت به برطرف کردن مشکل اقدام کنند.
مدیر عامل این شرکت دانش بنیان در پاسخ به این سوال که آیا عملکرد این مواد همانند سنسورها است، گفت: بخشی از این مواد در حال جایگزین شدن با سنسورها هستند و بخش دیگر به صورت جذب فرکانس کار می کنند و برای رادار گریزی و ایجاد اتاق های امن به کار می گیرد.
وی تکنولوژی ساخت این مواد را پیچیده توصیف کرد و کشورهای انگلستان و فرانسه و ژاپن و امریکا صاحب این فناوری هستند، ادامه داد: اساس این مواد، پلیمرها هستند و این مواد تاکنون در کشور نبود و ما برای توسعه این مواد اقدام کردیم. شروع این تحقیقات از ساخت لیبل های صنایع فولاد است. لیبل های مورد نیاز این صنعت باید دارای دو مشخصه مقاومت در دمای بالا و جدا نشدن از فولاد است و ما در ایران از طریق مهندسی معکوس متوجه شدیم این لیبل ها حاوی نوعی پلیمر مقاوم به دما بالا و یک نوع فلز هستند.
کاظمی در پایان خاطرنشان کرد: با نخبگانی که بنیاد ملی نخبگان به ما معرفی کرد، بعد از دو سال تحقیق، به ساخت این مواد دست یافتیم و با سفارش ذوب آهن اصفهان، مواد هوشمند را در ایران توسعه دادیم.
انتهای پیام