چرا ماشین باتری خالی میکنه؟
هشت مورد که منجر به خالی شدن باتری اتومبیل شما می‌شود
یکی از اتفاقاتی که صاحبان اتومبیل از آن وحشت دارند، این است که وقتی آماده رفتن بر سر یک قرار مهم هستند، ماشینشان روشن نمی‌شود. اگر چه موارد متعددی می‌تواند منجر به این شود که اتومبیل روشن نشود، اما یکی از شایع ترین علت‌‌های آن مشکل در باتری اتومبیل است.
این بخش از خودرو که در اتومبیل‌‌های مدرن معمولا آن گونه که باید به آن پرداخته نمی‌شود، باعث آغاز به کار مجموعه می‌شود که در نهایت موتور اتومبیل را روشن می‌کند و علاوه بر آن انرژی مورد نیاز قسمت‌‌های الکتریکی خودرو را نیز فراهم می‌کند. با از کار افتادن باتری روشن کردن اتومبیل تقریبا غیر ممکن است. اما اصلا چرا باتری از کار افتاده؟ در این مقاله از امداد خودرو کیا به ارائه 8 پاسخ به این سوال خواهیم پرداخت، که چه چیزی منجر به خالی شدن باتری در زمان خاموش بودن اتومبیل شده؟
1. اشتباهات انسانی
صرف نظر از اینکه چقدر در کنترل موارد پس از رانندگی جدی و دقیق باشید، همواره احتمال این وجود دارد که موردی را به طور سهوی فراموش کرده باشید. شاید فراموش کرده باشید چراغ جلوی ماشین را خاموش کنید و یا درب کاپوت را کاملا نبسته باشید. همچنین امکان دارد چراغ داخل کابین اتومبیل را هنگام خارج شدن از آن خاموش نکرده باشید. اینها موارد از اشتباهات انسانیست که سهوا روی می‌دهد.
مشکل اینجاست که این موارد، برای کارکرد از انرژی الکتریکی موجود در باتری استفاده می‌کنند. باتری خودرو یک شبه از کار می‌افتد، چون موارد یاد شده در تمام طول شب مشغول به کار بوده اند. برخی اتومبیل‌‌های مدرن، راهکاری برای اخطار به صاحب خودرو دارند که به وسیله آن اعلام کند هنوز یکی از سیستمهای اتومبیل روشن، اما در اتومبیل‌‌های قدیمی‌تر معمولا خبری از این موارد نیست.
2. سیستم شارژ ناقص یا معیوب
زمانی که در حال رانندگی هستید، اجزای الکتریکی خودرو انرژی خود را از دینام () می‌گیرند. این بخش از اتومبیل، به طور همزمان، وظیفه شارژ باتری خودرو را نیز به عهده دارد. اگر در این سیستم ایرادی وجود داشته باشد، شما با مشکل شارژ نشدن باتری مواجه خواهید شد. امکان دارد خود دینام از نظر فنی مشکلی نداشته باشد، ولی دیگر اجزای درگیر در این سیستم ایراد داشته باشند.
برای مثال تسمه پروانه (belt-tensioner) کهنه و فرسوده و یا تسمه سست، می‌تواند مانع عملکرد بهینه دینام شود. بنابر این اگر باتری اتومبیلتان مدام از کار می‌افتد، حتی زمانی که در حال رانندگی هستید، احتمالا مشکل از سیستم شارژ خودرو است.
3. مشکل در سیستم برق خودرو
ساعت خودرو و تنظیمات ذخیره شده در رادیو نیز مواردی از این دست هستند. این دستگاه‌‌ها برای فعالیت از باتری اتومبیل انرژی می‌گیرند. مشکل واقعی زمانی ایجاد می‌شود که ماشینتان فیوز معیوب، نقصی در سیم کشی و یا ایرادی در نصب این اجزای الکتریکی داشته باشد. موارد یاد شده می‌توانند از جمله دلایل خالی شدن یک شبه باطری اتومبیلتان باشند.
4. دیود دینام مشکل دار
همانطور که در بالا اشاره شد، دینام از اجزای بسیار مهم در تمام سیستم خودرو است که دو وظیفه بسیار حیاتی را انجام می‌دهد. این دستگاه وظیفه تامین انرژی اجزای الکتریکی خودرو در زمان حرکت، و همچنین شارژ باتری اتومبیل را به عهده دارد.
زمانی که برای دیود درون دینام مشکلی ایجاد شود، دینام حتی در زمان خاموش بودن موتور نیز به شارژ سیستم ادامه می‌دهد. این فرآیند معیوب موجب می‌شود هنگامی که صبح قصد دارید ماشینتان را روشن کنید با یک باتری خالی روبرو شوید و نتوانید اتومبیل را روشن کنید. مشکلات دیگری نیز در رابطه با دینام وجود دارد که می‌تواند منجر به شارژ ناکافی سلولهای باتری شود.
5. رانندگی‌‌های پرتکرار در مسافت‌‌های کوتاه
این نکته مختص عملکرد دوم دینام است که طی آن منجر به شارژ باتری می‌شود. همانطور که می‌دانید دینام برای شارژ باتری نیاز به زمان دارد، اما اگر مسافت و به تبع آن زمان روشن بودن خودرو کوتاه باشد، دینام فرصت کافی برای پمپ انرژی الکتریکی به سلولهای باتری را نخواهد داشت. تنها راه جلوگیری از این مشکل این است که خودرو را در مسافت‌‌های طولانی تری به حرکت وا دارید.
اگر شما از آن دست رانندگانی هستید که اتومبیل خود را برای مدت 5 تا 10 دقیقه به کار می‌اندازید و یا از آن برای پیمودن مسافت‌‌های کوتاه استفاده می‌کنید و با مشکل خالی شدن باتری مواجه شدید، یک دلیل محتمل برای آن همین مسافت‌‌های کوتاه رانندگی است. اگر اتومبیل را قبل از شارژ کامل آن توسط دینام خاموش کنید، پس از مدتی با مشکل خالی شدن باتری مواجه خواهید شد.
6. دمای بیش از حد
دمای بیش از حد می‌تواند منجر به تشکیل کریستال‌‌های سولفات سرب شود. این موضوع می‌تواند منجر به افزایش زمان مورد نیاز برای شارژ باتری، کاهش چشمگیر عمر مفید باتری و حتی سوختن باتری شود.
فرآیند سولفاته شدن در باتریها می‌تواند منجر به اختلال در تبدیل موثر انرژی شیمیایی موجود در باتری به انرژی الکتریکی گردد. و از آنجا که شارژ باتری زمان بیشتری به طول می‌انجامد، ممکن است وقتی اتومبیل را خاموش می‌کنید، باتری به طور کامل شارژ نشده باشد.
7. سست بودن کابل‌‌های متصل به باتری و یا ایجاد خوردگی در آنها
خوردگی می‌تواند از دیگر عواملی باشد که به موجب آن سلولهای باتری انرژی ذخیره شده را به خوبی نگه نمی‌دارند. زنگار حاصل از این فرآیند می‌تواند بر ترکیبات خاص مواد و عناصر موجود در باتری که منجر به تبدیل انرژی شیمیایی به الکتریکی می‌شود، تاثیر گذار باشد.
به زبان ساده تر زنگ و خوردگی مانع از آن می‌شود که باتری اتومبیلتان 100 درصد شارژ شود. لازم است همواره تمامیت و محکم بودن کابل‌‌های موتور خودرو را چک کنید. اگر هر نشانه از خوردگی و زنگ زدگی مشاهده کردید، باید هرچه سریع تر آن را بزدائید. در مورد کابل‌‌های سست، مشکل ایجاد شده در روشن کردن اتومبیل است. حل این مشکل بسیار راحت است.
8. باتری ضعیف یا کهنه
هر چیزی عمر محدودی دارد. حتی با وجود پیشرفت‌‌های بسیار در باتری خودرو ها، برای ساخت باتریهای با عمر حدود صد سال، هنوز راهی طولانی در پیش داریم. دلیل آن نیز ساده است. گذشت زمان موجب تحلیل و زوال دستگاه‌‌ها می‌شود. ما انسان‌‌ها آن را به صورت پیری و گذر عمر احساس میکنیم.
برای موجودات غیر زنده به آن فرسایش می‌گوییم. اکثر باتریها با عمر مفید 3 تا 4 سال تولید می‌شوند، البته این تخمین بر اساس رانندگیِ نرمال زده شده. بدون نگهداری مناسب و با عادت‌‌های غلط رانندگی نباید انتظار چنین طول عمری را از باتری خودرو خودتان داشته باشید.
ممکن است باتری اتومبیل شما در وضعیت مناسبی قرار داشته باشد. با این وجود آگاهی شما از عواملی که باعث خالی شدن باتری وقتی اتومبیلتان خاموش است، کمک می‌کند تا از این اتفاق پیش گیری کنید. این موضوع به شما یاری می‌کند، هنگامی‌که بیش از همیشه به اتومبیلتان نیاز دارید، ترسی از روشن نشدن آن نداشته باشید.
اگر مشکل برق و سیم کشی خودروی شما جدی است. تویولند آبیشتر ما وقتی متوجه ایراد در باتری خودروی خود می شویم که قصد روشن کردن آن را داشته باشیم و ببینیم که ماشین استارت نمی خورد. همان طور که می بینید نقش باتری در خودرو آنچنان جدی است که بدون آن، خودرو حتی استارت هم نمی خورد. در این مقاله قصد داریم تا به دلایل خالی شدن باتری خودرو بپردازیم و شما را با علائم خرابی باتری آشنا کنیم. با ما همراه باشید.
وظیفه باتری خودرو چیست؟
وظیفه‌ی اصلی تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز برای راه‌اندازی موتور آن است. موضوعی که بیش از هر چیز خود را در روشن شدن موتور خودرو یا استارت خوردن آن نشان می‌دهد. بنابراین اگر در مواقعی سیستم برق‌رسانی خودروی شما با مشکل خاصی مواجه شود این ایراد می‌تواند مربوط به باتری خودرو باشد. البته سیستم برق‌رسانی خودرو قطعات دیگری را نیز در بر می‌گیرد. بنابراین وجود ایراد در سیستم برق‌رسانی آن نمی‌تواند تنها مربوط به باتری باشد.
مهم‌ترین علائم خرابی باتری چیست؟
به عنوان مثال در تمام خودروهای شناخته شده قطعه‌ای به نام وجود دارد که انرژی مورد نیاز برای کار کردن باتری خودرو را تامین می‌کند. از همین رو دینام نیز جزو سیستم برق‌رسانی خودرو به شمار می‌رود و وجود ایراد در آن می‌تواند فعالیت این سیستم را مختل کند. بر همین اساس مواجه شدن با علائم خرابی باتری ماشین منجر به این نمی‌شود که ما همواره باتری خودرو را معیوب بدانیم. پس باید سایر جوانب را نیز در نظر بگیریم. حال پرسش این است که مهم‌ترین علائم خرابی باتری چیست؟
اما پیش از آن که پاسخی برای این پرسش بیابیم بهتر است به این نکته اشاره شود که معمولا باتری‌هایی که از مکانیزم قدیمی استفاده می‌کنند و با نام باتریهای اسیدی شناخته می‌شوند مشکلات بیشتری را نسبت به باتریهای جدید موسوم به اتمی برای دارندگان خودروهای مختلف ایجاد می‌کنند و در مقایسه با آنها بیشتر خراب می‌شوند.
دلایل خالی شدن باتری خودرو را به طور کلی می توانیم در سه مورد اصلی خلاصه کنیم:
- وجود مشکل ذاتی در خود باتری
- وجود مشکل در سیستم سیم کشی خودرو
- اشتباهاتی که خود راننده مرتکب می شود
با این تفاسیر می توان گفت که بسیاری از مشکلاتی که برای باتری به وجود می آید به سادگی قابل رفع هستند و نیازی به تعویض یا مراجعه به تعمیرگاه ندارند. بیشتر افراد زمانی متوجه ایراد باتری می شوند که خودرو خاموش است و قصد روشن کردن آن را دارند. اما گاهی خالی شدن باتری در حین حرکت خودرو نیز اتفاق می افتد.
وقتی باتری خودرو به‌صورت مداوم به مشکل بر می‌خورد، یکی از نخستین و شایع‌ترین دلایل، خوردگی یا خرابی اتصالات است. پس از آن، دلایل دیگری مثل وجود اتصالی در سیم‌کشی و ایراد در سیستم شارژ باتری نیز به میان می‌آیند. ایراد در شارژ باتری زمانی اتفاق می‌افتد که میزان مصرف باتری بیشتر از میزان شارژ آن باشد. شرایط آب‌وهوایی و دمای خیلی بالا یا خیلی پایین محیط نیز می‌توانند روی باتری اثر منفی داشته باشند. در ادامه، به اصلی‌ترین دلایل خالی شدن باتری می‌پردازیم.
۱. روشن ماندن چراغ‌ها
اولین موردی که در صورت بروز مشکل در باتری خودرو باید چک کنید، روشن ماندن چراغ‌ها است. ممکن است در طول شب، چراغ‌های اصلی یا چراغ سقفی خودرو را روشن گذاشته باشید و این می‌تواند باعث خالی شدن باتری شود. وقتی در شب و هنگام تاریکی، خودرو را ترک می‌کنید، چک کنید که چراغی روشن نمانده باشد. در برخی خودروها، چراغ‌ها تا زمانی پس از خاموش شدن خودرو روشن می‌مانند و سپس به‌طور خودکار خاموش می‌شوند؛ ولی اگر ایرادی در این سیستم به‌وجود بیاید، ممکن است چراغ‌ها روشن بمانند و باتری را خالی کنند.
۲. ضعیف‌شدن باتری
اگر باتری قدیمی شده باشد یا از آن خوب نگهداری نشده باشد، به‌سختی شارژ خود را نگه می‌دارد. حتی مشکلات کوچک در سیستم برق مانند سیستم صوتی نیز می‌توانند به‌راحتی یک باتری معیوب را در هنگام خاموش بودن خودرو خالی کنند.
۳. خرابی و فرسودگی اتصالات باتری
خرابی در اتصالات سر باتری می‌تواند از شارژ شدن باتری ممانعت کند و قطع شدن این اتصالات نیز می‌تواند باعث بروز مشکلاتی شود.
۴. اتصالی در سیستم برق
وجود کوچک‌ترین اتصالی در سیستم برقی خودرو می‌تواند باعث حالتی شود که به آن اصطلاحا برق دزدی گفته می‌شود. پیدا کردن چنین ایراداتی بسیار مشکل است؛ ولی بهتر است درصورت مواجه شدن با آنها، ابتدا چراغ‌های داشبورد و صندوق عقب را چک کنید. ممکن است این چراغ‌ها در زمانی‌که لازم نیست هم روشن باقی بمانند و باعث خالی شدن باتری شوند.
۵. دمای هوا
هوای بیش از حد گرم یا خیلی سرد می‌تواند شرایط را برای کارکرد صحیح باتری مختل کند. به‌خصوص باتریهای کهنه و قدیمی نسبت‌به دمای محیط حساسیت بیشتری دارند و زودتر آسیب می‌بینند.
۶. مشکل در سیستم شارژ باتری
اگر باتری خودرو در حین حرکت و روشن بودن موتور خودرو خالی شود، ایراد از سیستم دینام و شارژ باتری است. درصورت بروز این مشکل، ابتدا باید تسمه دینام را چک کنید و مطمئن شوید دینام کار می‌کند. درصورت سالم بودن تسمه، خود دینام باید چک شود.
تشخیص خرابی باتری
اگر هر کدام از موارد بالا برای خودروی شما اتفاق بیفتد، قطعا مشکل مربوط به سیستم برق رسانی خودرو است. اما ممکن است تمامی مشکل مربوط به خرابی باتری نباشد. در واقع علائم خرابی باتری که در بالا ذکر گردید، ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشند. برای تشخیص خرابی باتری و اطمینان صددرصدی از خراب بودن باتری و نیاز به تعویض آن، پیشنهاد می شود، موارد زیر را حتما قبل از تعویض باتری چک نموده و امتحان کنید.
- از صحت عملکرد دینام اطمینان حاصل کنید.
- بست های باتری را چک کرده و اطمینان حاصل کنید که بدون قطعی یا اتصال هستند
- محل اتصال بست را به باتری چک کرده و از محکم بودن بست اطمینان حاصل کنید
- در صورت امکان بست ها را جدا کرده و سر باتری و بست ها را تمیز کنید
- از درستی عملکرد استارت اطمینان حاصل کنید
- شمع های خودرو را بازبینی کرده و از صحت عمل جرقه زنی اطمینان حاصل کنید
- فیوزهای مربوطه را چک نموده و از عدم خرابی آن ها اطمینان حاصل کنید
- اگر از خالی شدن باتری خود اطمینان ندارید، هیچگاه از طریق باتری به باتری اقدام به روشن کردن خودرو نکنید
- باتری را از جای خود خارج و میزان عملکرد آن را در هنگام شارژ و نگهداری شارژ بسنجید
علایم پایان عمر باتری ماشین
واضح‌ترین و ساده‌ترین نشانه ای که نزدیک شدن باتری به پایان عمر کاری را نشان می‌دهد این است که باتری خودروی شما در حالت شارژ کامل (برای مثال پس از طی مسافت طولانی) نتواند دوباره پیشرانه را روشن کند. البته این قضیه می‌تواند ناشی از وجود ایراد در مدار شارژ باتری خودرو نیز باشد. بنابراین باید به دقت چک شود. با این حال اگر سیستم شارژ مشکلی نداشته باشد، بدین معنی است که باتری در وضعیت خوبی قرار ندارد.
زمان تعویض باتری ماشین
باتریها آنقدر قطعات قابل اطمینانی هستند که بسیاری از رانندگان فراموش می‌کنند که باتری خودرویشان به اواخر عمر خود نزدیک شده است. با این وجود اگر حواستان به عمر باتری ماشین باشد می‌توانید ریسک خرابی در راه را کاهش دهید. اگر خودروی شما در حالت شارژ کامل به راحتی روشن نشود می‌تواند دلیل خوبی برای تعویض باتری باشد. همچنین با دانستن عمر باتری خود نیز می‌توانید زمان تعویض آن را متوجه شوید چون همانطور که پیش‌تر گفتیم باتریهای معمولی عمر حداکثری ۴ تا ۵ سال دارند. البته قویا پیشنهاد میکنیم در بازه‌ی زودتری اقدام به تعویض باتری خود کنید.
منبع: