توکن چیست؟ بررسی جامع مفهوم توکن در ارزهای دیجیتال

توکن ها نوعی دارایی دیجیتال هستند که بر روی بلاکچین های موجود ایجاد می شوند و برخلاف کوین ها، فاقد بلاکچین مستقل هستند. این دارایی ها می توانند کاربردهای مختلفی داشته باشند؛ از نمایندگی ارزش یا حق رأی در پروژه های غیرمتمرکز گرفته تا توکن هایی که به صورت NFTها مورد استفاده قرار می گیرند. در این مقاله پایه آموزش ارز دیجیتال، به طور جامع به بررسی تعریف توکن، انواع آن و کاربردهای مختلف آن در دنیای ارزهای دیجیتال می پردازیم. 

توکن چیست؟

توکن (Token) به عنوان یک واحد دیجیتالی ارزش، نمایانگر یک دارایی، خدمت یا ابزاری خاص است که بر روی بلاکچین های دیگر فعالیت می کند. برخلاف کوین ها که بلاکچین مستقل دارند، توکن ها از زیرساخت بلاکچین های موجود، مانند اتریوم، استفاده می کنند. به عبارتی، توکن ها به شبکه های بلاکچینی به عنوان میزبان نیاز دارند تا بتوانند از قابلیت های این شبکه ها بهره برداری کنند و ارزش خود را نمایندگی کنند.

توکن ها با پول دیجیتال تفاوت دارند. آن ها از طریق فرآیندهای استخراج به دست نمی آیند و به جای استخراج، از طریق سازوکاری به نام “ایجاد” یا “تولید” به وجود می آیند. این تفاوت باعث می شود که توکن ها از انعطاف پذیری بالاتری نسبت به کوین ها برخوردار باشند و کاربردهای بیشتری داشته باشند. برای مثال، می توان از آن ها در جمع آوری سرمایه، دسترسی به سرویس های خاص یا حتی به عنوان وسیله ای برای نمایندگی یک کوین استفاده کرد.

در ادامه، برخی از مشهورترین توکن های دنیای ارزهای دیجیتال را معرفی می کنیم:

• تتر (Tether): یک استیبل کوین معروف که ارزش آن به دلار آمریکا متصل است.
• شیبا اینو (Shiba Inu): یکی از معروف ترین میم کوین ها که بر اساس یک میم اینترنتی شکل گرفته است.
• LEO توکن (LEO Token): توکن اختصاصی صرافی Bitfinex که به کاربران خود مزایای مختلفی ارائه می دهد.
• بایننس یو اس دی (Binance USD): یک استیبل کوین که توسط صرافی بایننس و با پشتیبانی دلار آمریکا توسعه داده شده است.

تفاوت توکن و کوین چیست؟

در اینجا قصد داریم با بررسی تفاوت های بین توکن و کوین، درک ساده تری از این دو مفهوم در دنیای ارزهای دیجیتال ارائه دهیم:

1. کوین روی بلاکچین اختصاصی خود فعالیت می کند و برای انجام تراکنش ها به عنوان ارز دیجیتال استفاده می شود. هر بلاکچین مستقل یک کوین منحصر به خود دارد؛ به عنوان مثال بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) نمونه های بارز کوین ها هستند.
2. توکن برعکس کوین ها، بلاکچین اختصاصی ندارد و به جای آن روی بلاکچین های موجود مانند اتریوم از طریق قراردادهای هوشمند ایجاد می شود. توکن ها اغلب برای اهداف خاصی مانند دسترسی به خدمات یا جمع آوری سرمایه به کار می روند.
3. پول دیجیتال با هدف جایگزینی پول فیزیکی در فضای دیجیتال طراحی شده است و کوین ها نمونه هایی از این نوع پول ها هستند.
4. توکن ها قابلیت های بیشتری از صرفاً یک ارز دارند و می توانند برای دسترسی به خدمات، نمایندگی دارایی های واقعی یا حتی حقوق مالکیت استفاده شوند.
5. استخراج کوین ها فرآیندی پیچیده و زمان بر است که نیاز به قدرت محاسباتی بالا دارد، در حالی که توکن ها از طریق فرآیندهای ساده تری “تولید” می شوند و مشابه محصولات ایجاد می شوند.
6. هر بلاکچین تنها یک کوین مخصوص به خود را دارد، اما می تواند میزبان صدها یا حتی هزاران توکن باشد که هر یک برای اهداف مختلفی توسعه داده شده اند.

چگونه تفاوت بین کوین و توکن را تشخیص دهیم؟

یک روش ساده برای تشخیص تفاوت میان این دو این است که بلاکچین مربوط به آن ها را بررسی کنید. اگر یک ارز دارای بلاکچین اختصاصی خود باشد، آن را کوین می نامیم؛ اما اگر بر روی یک بلاکچین دیگر ساخته شده باشد، آن توکن است. در نهایت، هر دو به عنوان ابزارهایی در دنیای دارایی های دیجیتال عمل می کنند و هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند.

انواع مختلف توکن ها

توکن ها در دنیای ارزهای دیجیتال به چند دسته اصلی تقسیم می شوند. هر کدام از این دسته ها ویژگی های خاص خود را دارند و در زمینه های مختلف کاربرد دارند.

توکن های کاربردی (Utility Tokens)

این نوع توکن ها برای دسترسی به خدمات یا محصولات یک پلتفرم خاص استفاده می شوند. به عنوان مثال، توکن های پلتفرم های غیرمتمرکز، مانند فایل کوین (Filecoin)، برای استفاده از فضای ذخیره سازی در شبکه کاربرد دارند. این توکن ها اغلب در ICOها (عرضه اولیه سکه) منتشر می شوند و به کاربران این امکان را می دهند که از خدمات یک پلتفرم بهره مند شوند.

توکن های امنیتی (Security Tokens)

توکن های امنیتی نوعی دارایی دیجیتال هستند که به نوعی نمایانگر سهام، بدهی یا دیگر ابزارهای مالی سنتی هستند. این توکن ها تحت نظارت و قوانین خاصی قرار دارند و به سرمایه گذاران این امکان را می دهند که در سود و زیان یک پروژه شریک شوند. برخلاف توکن های کاربردی، توکن های امنیتی ممکن است حق مالکیت یا سود به کاربران ارائه دهند.

استیبل کوین ها (Stablecoins)

استیبل کوین ها نوعی توکن هستند که ارزش آن ها به یک دارایی پایدار، معمولاً ارزهای فیات مانند دلار، متصل است. این نوع توکن ها به دلیل پایداری قیمت، مورد علاقه کاربران و سرمایه گذاران هستند که به دنبال راهی برای کاهش نوسانات شدید بازار ارزهای دیجیتال هستند. معروف ترین استیبل کوین، تتر (USDT) است که ارزش آن به دلار آمریکا متصل است.

ان اف تی ها (NFTs)

توکن های غیرمثلی یا NFTها نوعی توکن دیجیتال هستند که هر یک از آن ها منحصر به فرد است و نمی توان آن ها را با یکدیگر تعویض کرد. این توکن ها اغلب برای نمایش آثار هنری دیجیتال، موسیقی، ویدئوها یا آیتم های بازی های کامپیوتری استفاده می شوند. هر NFT یک شناسه منحصربه فرد دارد که آن را از سایر توکن ها متمایز می کند. این توکن ها بر روی بلاکچین ذخیره شده و به هنرمندان اجازه می دهند آثار خود را به صورت دیجیتال به فروش برسانند.

کاربردهای مختلف توکن ها

در دنیای ارزهای دیجیتال، توکن ها نقش بسیار مهمی در تسهیل تراکنش ها و ارائه خدمات ایفا می کنند. در اینجا به معرفی مهم ترین انواع توکن ها که در بازارهای مالی دیجیتال مورد استفاده قرار می گیرند می پردازیم:

توکن های بهادار (Security Tokens)

توکن های بهادار نمایانگر دارایی های دیجیتالی هستند که مشابه اوراق بهادار در بازارهای سنتی همچون سهام و اوراق قرضه عمل می کنند. این نوع توکن ها اغلب برای جذب سرمایه به کار می روند و می توانند به صورت دیجیتال سهام یا اوراق قرضه یک شرکت را نمایندگی کنند. این توکن ها به سرمایه گذاران اجازه می دهند تا در سود و زیان شرکت شریک شوند، مشابه سهام در بازارهای بورس.

توکن های پشتوانه دار دارایی (Asset-Backed Tokens)

این نوع توکن ها به وسیله یک دارایی فیزیکی ارزش گذاری می شوند. به عنوان مثال، یک توکن پشتوانه دار می تواند نماینده مالکیت خانه، خودرو، زمین یا دارایی های شرکتی باشد. این توکن ها اعتبار و ارزش خود را مستقیماً از دارایی هایی که نمایندگی می کنند به دست می آورند و به سرمایه گذاران امکان خرید و فروش بخش های کوچک از دارایی های بزرگتر را می دهند.

توکن های غیرمثلی (NFTs)

NFTها یا توکن های غیرمثلی یکی از معروف ترین و پرکاربردترین انواع توکن ها هستند. هر NFT دارای شناسه منحصربه فردی است که آن را از سایر توکن ها متمایز می کند. این توکن ها نمی توانند به بخش های کوچکتر تقسیم شوند و هر کدام نمایانگر مالکیت یک دارایی خاص مانند یک اثر هنری دیجیتال، موسیقی، ویدئو یا آیتم های درون بازی های رایانه ای است.

استیبل کوین ها (Stablecoins)

استیبل کوین ها نوعی توکن هستند که ارزش آن ها به یک ارز فیات یا دارایی ثابت متصل است. به عنوان مثال، توکن هایی مانند تتر (Tether)، USD Coin و Gemini Dollar معادل دیجیتالی دلار آمریکا هستند و ارزش ثابتی نسبت به آن دارند. استیبل کوین ها به دلیل ثبات قیمت خود مورد توجه بسیاری از کاربران و سرمایه گذاران قرار گرفته اند و معمولاً برای تراکنش های روزمره و حفظ ارزش استفاده می شوند. اخیراً تلاش هایی برای ایجاد نسخه دیجیتال ریال به نام “Rial Coin” نیز صورت گرفته است.

آینده توکن ها

با توجه به پیشرفت های روزافزون در دنیای بلاکچین، توکن ها نقش کلیدی در آینده ارزهای دیجیتال ایفا خواهند کرد. یکی از حوزه های پررونق، افزایش کاربرد توکن ها در دنیای واقعی و ترکیب آن ها با صنایع سنتی است. به عنوان مثال، بسیاری از شرکت ها در حال بررسی استفاده از توکن ها برای بهبود فرآیندهای داخلی، مدیریت زنجیره تأمین و حتی تعاملات با مشتریان هستند. همچنین، توسعه توکن های جدید و بهبود پروتکل های بلاکچینی نیز به آینده ای پر رونق برای این صنعت اشاره دارد.

نتیجه گیری

توکن ها به عنوان بخش مهمی از اکوسیستم بلاکچین، فرصت های بسیاری را برای کاربران و توسعه دهندگان فراهم می کنند. با گستردگی و تنوع بالای این دارایی های دیجیتال، کاربردهای مختلفی از آن ها در دنیای واقعی مشاهده می شود. چه به دنبال مشارکت در پروژه های غیرمتمرکز باشید و چه به دنبال سرمایه گذاری در دارایی های دیجیتال، توکن ها ابزار مناسبی برای ورود به دنیای بلاکچین هستند.

پرسش های متداول (ادامه)

چگونه می توان توکن ها را خریداری کرد؟

برای خرید توکن ها، می توانید از صرافی های ارز دیجیتال استفاده کنید. این صرافی ها، چه متمرکز و چه غیرمتمرکز، طیف وسیعی از توکن ها را برای کاربران ارائه می دهند. کافی است کیف پول خود را به صرافی متصل کرده و توکن مورد نظر را با استفاده از ارز دیجیتال یا پول فیات خریداری کنید.

آیا توکن ها همان ارزهای دیجیتال هستند؟

توکن ها زیرمجموعه ای از ارزهای دیجیتال هستند، اما تفاوت های مهمی با کوین ها دارند. کوین ها مانند بیت کوین و اتریوم بلاکچین مستقل خود را دارند، در حالی که توکن ها بر روی بلاکچین های میزبان مانند اتریوم ایجاد می شوند. توکن ها اغلب برای اهداف خاصی مانند استفاده در یک اپلیکیشن یا پلتفرم توسعه داده می شوند.

چگونه از توکن ها در پروژه های غیرمتمرکز استفاده می شود؟

توکن ها در پروژه های غیرمتمرکز (DAO) برای مشارکت کاربران در فرآیندهای حاکمیتی به کار می روند. دارندگان توکن ها می توانند در تصمیم گیری های کلیدی مانند تغییرات پروتکل ها، افزودن ویژگی های جدید و سیاست های مالی رأی دهند. این فرآیند باعث می شود که کاربران مستقیماً در توسعه و آینده پروژه نقش داشته باشند.

تفاوت ان اف تی ها با دیگر توکن ها چیست؟

NFTها یا توکن های غیرمثلی بر خلاف توکن های معمولی، قابل تعویض نیستند. هر NFT دارای کد یکتایی است که آن را منحصر به فرد می کند. به عنوان مثال، یک NFT ممکن است نماینده یک اثر هنری دیجیتال باشد که مالکیت آن به صورت دیجیتال قابل اثبات است. در حالی که توکن های دیگر مانند بیت کوین یا اتریوم قابل تعویض با یکدیگر هستند.

آیا استیبل کوین ها همیشه پایدار هستند؟

استیبل کوین ها به گونه ای طراحی شده اند که ارزش آن ها به یک دارایی پایدار مانند دلار یا طلا وابسته باشد. اما در برخی موارد، نوسانات بازار یا تغییرات در سیستم های الگوریتمی می تواند به طور موقت بر ارزش آن ها تأثیر بگذارد. با این حال، هدف اصلی آن ها کاهش نوسانات و حفظ پایداری قیمت است.