نگاهی به چینش احزاب و رقبا در انتخابات پارلمانی پاکستان

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنلاین نازک نارنجی، انتخابات شورای ملی پاکستان و پارلمان‌های ایالتی در چهار ایالت پنجاب، سند، سرحد و بلوچستان قرار است فردا (۱۹ بهمن) برگزار شود. این انتخابات در شرایطی برگزار می‌شود که پاکستان ۲۵۰ میلیون نفری در بحبوحه سرکوب رهبران حزب تحریک انصاف و بازداشت «عمران خان» به سر می‌برد و نتایج آن می‌تواند برای این کشور سرنوشت‌ساز باشد.

قرار است حدود ۱۵۰ حزب به همراه ده‌ها نامزد مستقل برای پر کردن کرسی‌های پارلمان فدرال و چهار پارلمان ایالتی رقابت کنند.

در ادامه احزاب اصلی حاضر در این رقابت که برخی از آن‌ها در قدرت هستند و برخی نیز که نفوذ داخلی و منطقه‌ای بالایی دارند و احزاب کوچک‌تری که نمایندگی گروه یا نژاد و منطقه‌ خاصی را بر عهده دارند، آورده می‌شود.

 حزب «تحریک انصاف»

حزب تحریک انصاف پاکستان، که توسط عمران خان تأسیس شده است، به راست میانه گرایش دارد و در حال حاضر این حزب توسط «گوهرعلی خان» رهبری می‌شود.

عمران خان (۷۱ ساله) با پیروزی در انتخابات ۲۰۱۸ به قدرت رسید. اما در عرض چند سال، تشکیلات نظامی که در ابتدا از او حمایت کرده بود، علیه او شد و برای اولین بار در پاکستان، پارلمان این کشور در ۱۰ آوریل ۲۰۲۲ رأی عدم اعتماد عمران خان را صادر کرد. برکناری پر سر و صدایی که تا امروز صحنه سیاسی این کشور را معطوف خود کرده است.

عمران خان می‌گوید که آمریکا در پشت صحنه توطئه علیه او قرار دارد و ارتش و سیاسیون از واشنگتن دستور گرفته‌اند، او شواهد مکتوبی را برای تأیید این موضوع ارائه داده، هرچند دولت وقت آمریکا این اتهامات را رد کرده است.

تاکنون دهها بار حامیان عمران خان به خیابان‌ها آمده و علیه مخالفان او و همچنین دولت آمریکا شعار داده‌اند، اعتراضاتی که در نهایت منحر به بازداشت عمران خان در می ۲۰۲۳ به بهانه فساد شد و خشم حامیانش را این‌بار شدیدتر از پیش برانگیخت.

حدود ۱۵۰ عنوان اتهامی علیه عمران خان صادر شده است. اخیرا نیز دادگاه اعلام کرده که ازدواج او و همسرش «بشری بی بی» در سال ۲۰۱۸ قانونی نبوده و به این بهانه برای هرکدام ۷ سال حبس و جریمه نقدی حکم کرده است.

عمران خان همچنین به ۱۰ سال حبس به اتهام افشای اسرار کشور و ۱۴ سال حبس به همراه همسرش به اتهام فروش غیر قانونی هدایای دولتی محکوم شده است.

علی‌رغم تمامی سرکوب‌ها و متهم شدن عمران خان به فساد و اسرار اسرار کشور، اما حزب «تحریک انصاف» در تمامی پاکستان از محبوبیت بالایی برخوردار است، هرچند این حزب از حضور در انتخابات منع شده و کاندیداهای حزب مجبور شده‌اند به شکل مستقل وارد رقابت شوند.

حزب «تحریک انصاف» در سال ۲۰۱۳ تعداد ۲۸ کرسی را از آن خود کرد و در سال ۲۰۱۸ با یک چهش بزرگ توانست ۱۱۶ کرسی را به خود اختصاص دهد.

حزب «مسلم لیگ پاکستان» جناح نواز شریف 

حزب مسلم لیگ پاکستان – شاخه نواز، به عنوان گروه سیاسی میانه‌رو طبقه‌بندی می‌شود که توسط نواز شریف، نخست‌وزیر سابق رهبری می‌شود، این حزب تاکنون سه بار به قدرت رسیده است که آخرین آن در سال ۲۰۱۳ و با اکثریت قاطع بود.

شریف (۷۴ ساله) در سال ۲۰۱۷ به دلیل اتهامات فساد از سمت خود برکنار شد و یک سال بعد به همراه دخترش «مریم» و چند روز مانده به انتخابات به ۱۰ سال زندان محکوم شدند.

از رهبران برجسته این حزب می‌توان به شهباز شریف (۷۲ ساله)، برادر کوچکتر نواز و نخست‌وزیر سابق دولت ایالتی پنجاب اشاره کرد (منطقه پنجاب سنگر اصلی حزب است) او در سال ۲۰۲۲ پس از سرنگونی دولت عمران خان، سمت نخست وزیری موقت پاکستان را بر عهده گرفت و ۱۶ ماه نسخت‌وزیر بود. از آنجایی که مسلم لیگ بخشی از ائتلاف موسوم به جنبش دموکراتیک پاکستان (PDM) بود، در سال ۲۰۱۸ توانست رأی عدم اعتماد «عمران خان» را از اکثریت پارلمان بگیرد.

اما در ۱۶ ماهی که شهباز به عنوان نخست‌وزیر موقت پاکستان در قدرت به سر می‌برد، اوضاع اقتصادی این کشور نابه‌سامان بوده است، نرخ تورم به شکل قابل توجهی افزایش یافته و کشور شاهد اعتراضات به رهبری حزب تحریک انصاف بود.

نواز شریف در ماه اکتبر سال گذشته پس از ۴ سال تبعید خودخواسته در انگلیس به پاکستان بازگشت. ظرف چند هفته، دادگاه اتهامات فساد علیه او را لغو کرد و ناظران را به این باور رساند که او توسط ارتش به عنوان نخست وزیر آینده کشور انتخاب شده است.

اما بزرگترین چالشی که خانواده شریف با آن مواجه است، بازپس‌گیری پایگاه حمایتی خود از عمران خان است که همچنان از محبوبیت بالایی برخوردار است.

به عقیده ناظران حزب مسلم لیگ پاکستان بیشترین شانس را برای پیروزی در انتخابات دارد، هرچند دقیقا مشخص نیست که در صورت پیروزی در انتخابات کدام یک از برادران ممکن است دولت را رهبری کند.

حزب مردم

حزب چپ میانه «مردم پاکستان» به رهبری «بلاول بوتو زرداری» (وزیر خارجه فعلی و فرزند بی نظیر بوتو) و پدرش «آصف علی زرداری» بار دیگر تلاش دارد پس از سال ۲۰۰۸ به قدرت باز گردد.

«ذوالفقار علی بوتو» پدر «بی‌نظیر بوتو» این حزب را تأسیس کرد و بی‌نظیر بوتو نیز دو مرتبه به نخست‌وزیری رسید.

بلاول بوتو زرداری (۳۵ ساله) به عنوان یک رهبر جوان در رقابت با رهبران سالخورده دیگر احزاب متمایز است، با این حال حزب «مردم پاکستان» که کنترل استان «سند» را در دست دارد همچنان به خاطر عدم توانایی در مدیریت شرایط در سیل چهار سال پیش، سابق خوبی در اذهان ندارد.

عمده بیانیه‌های این حزب چپگرا جوانان را مخاطب قرار می‌دهد و طرح‌هایی نیز برای مبارزه با «تغییرات آب و هوایی» دارد. این حزب در سال ۲۰۱۳ توانست ۳۴ کرسی و در سال ۲۰۱۸ نیز ۴۳ کرسی را به خود اختصاص دهد.