خلاصه کتاب مدارس یادگیرنده | یادگیری معکوس در ریاضیات
خلاصه کتاب مدارس یادگیرنده، یادگیری معکوس در ریاضیات ( نویسنده جان برگمن، ارون سمز )
کتاب «مدارس یادگیرنده: یادگیری معکوس در ریاضیات» نوشته جان برگمن و ارون سمز، راهنمایی جامع و عملی برای معلمان ریاضی است تا با بهره گیری از رویکرد یادگیری معکوس، چالش های سنتی آموزش ریاضی را متحول کنند و زمینه ای برای درک عمیق تر و مشارکت فعال دانش آموزان فراهم آورند. این کتاب، فراتر از معرفی صرف فناوری، بر توانمندی و انگیزه معلم و غرق شدن دانش آموزان در فرآیند یادگیری تاکید دارد.
در دنیای آموزش امروز، تغییرات پرسرعت فناوری و نیاز به تربیت نسلی با توانایی های عمیق تفکر انتقادی و حل مسئله، نظام های سنتی آموزش را با چالش های جدی مواجه کرده است. به ویژه در دروس پایه ای مانند ریاضیات، که غالباً با روش های تدریس یک سویه و تکیه بر حفظیات ارائه می شود، شاهد کاهش انگیزه و عدم درک واقعی مفاهیم در میان دانش آموزان هستیم. در این میان، ایده های نوآورانه آموزشی به عنوان راهگشا مطرح می شوند که یکی از برجسته ترین آن ها، مدل «یادگیری معکوس» (Flipped Learning) است. کتاب «مدارس یادگیرنده: یادگیری معکوس در ریاضیات» نوشته جان برگمن و ارون سمز، دو تن از پیشگامان این عرصه، پاسخی عملی و الهام بخش به این نیاز مبرم است. این اثر، که از دل تجربه زیسته معلمی این دو نویسنده برخاسته، نقشه ای راه برای معلمان ریاضی ارائه می دهد تا کلاس های خود را به فضایی پویا و دانش آموزمحور تبدیل کنند.
یادگیری معکوس در ریاضیات: تحولی بنیادین
مدل یادگیری معکوس به سرعت در حال تبدیل شدن به یکی از روش های محبوب آموزشی در سراسر جهان است، اما تعریف دقیق و کاربرد موثر آن، به ویژه در درسی مانند ریاضیات، اهمیت بالایی دارد. این بخش به بررسی مبانی یادگیری معکوس و دلایلی می پردازد که این رویکرد را برای آموزش ریاضیات به ابزاری حیاتی تبدیل می کند.
یادگیری معکوس چیست؟ فراتر از یک ویدئو
اغلب مشاهده می شود که یادگیری معکوس صرفاً به تماشای ویدئوهای آموزشی در خانه و انجام تکالیف در کلاس درس تقلیل داده می شود. با این حال، جان برگمن و ارون سمز تأکید می کنند که یادگیری معکوس یک «مدل آموزشی» است، نه صرفاً یک «استراتژی تدریس» و بسیار فراتر از استفاده از ویدئو است. این رویکرد، یک تغییر پارادایم در نحوه سازماندهی زمان و فعالیت های یادگیری است. در هسته اصلی آن، چهار ستون کلیدی وجود دارد که چارچوب FLEX را تشکیل می دهد:
- Flexible Environment (محیط انعطاف پذیر): معلمان محیطی منعطف را برای دانش آموزان فراهم می کنند تا بتوانند انتخاب هایی در زمینه زمان، مکان و سرعت یادگیری داشته باشند. این انعطاف پذیری به ویژه در ریاضیات، که دانش آموزان با سرعت های متفاوتی مفاهیم را درک می کنند، بسیار حیاتی است.
- Learning Culture (فرهنگ یادگیری): کلاس معکوس، فرهنگ را از معلم محور به دانش آموزمحور تغییر می دهد. در این فرهنگ، یادگیری عمیق تر، پرسشگری و مشارکت فعال ترویج می شود. دانش آموزان مسئولیت بیشتری برای یادگیری خود بر عهده می گیرند.
- Intentional Content (محتوای هدفمند): معلمان محتوای خود را برای به حداکثر رساندن یادگیری مفهومی و تسلط بر موضوعات انتخاب و ایجاد می کنند. این به معنای گزینش دقیق منابع و محتواهایی است که دانش آموزان قبل از کلاس با آن ها درگیر می شوند.
- Professional Educator (معلم حرفه ای): نقش معلم در کلاس معکوس متحول می شود. او دیگر صرفاً انتقال دهنده اطلاعات نیست، بلکه به یک راهنما، مربی و تسهیل کننده یادگیری تبدیل می شود که دانش آموزان را به صورت فردی و گروهی کوچ می کند و بازخوردهای سازنده ارائه می دهد.
چرا ریاضیات به رویکرد معکوس نیاز دارد؟
آموزش ریاضیات سنتی غالباً با مشکلاتی همراه است که یادگیری معکوس می تواند به آن ها پاسخ دهد. تصور کنید دانش آموزی در خانه با یک مسئله ریاضی مواجه می شود و هیچ کمکی در دسترس نیست؛ یا در کلاس، معلم زمان کافی برای پاسخ به سؤالات فردی همه دانش آموزان را ندارد. یادگیری معکوس دقیقاً برای رفع این چالش ها طراحی شده است:
- پرداختن به مشکلات سنتی:
- عدم درک عمیق مفاهیم: در روش سنتی، معلم در کلاس درس به تدریس مفاهیم جدید می پردازد و دانش آموزان تمرین ها را در خانه انجام می دهند. این امر اغلب باعث می شود دانش آموزان بدون درک کافی از مفهوم اصلی، با تمرین ها دست و پنجه نرم کنند.
- نیاز به تمرین فعال: ریاضیات درسی است که نیاز به تمرین و حل مسئله فعال دارد. زمان کلاس سنتی اغلب برای سخنرانی معلم صرف می شود و فرصت کمی برای این فعالیت های حیاتی باقی می ماند.
- رفع اشکال فردی محدود: با تعداد بالای دانش آموزان در کلاس، ارائه کمک و رفع اشکال فردی برای هر دانش آموز عملاً غیرممکن است.
- مزایای کلیدی برای دانش آموزان:
- افزایش مشارکت و انگیزه: دانش آموزان با مشاهده درس در خانه و با سرعت خود، آماده تر و با اعتمادبه نفس بیشتری وارد کلاس می شوند. این آمادگی، مشارکت فعال آن ها را در فعالیت های کلاسی افزایش می دهد.
- تسلط بر مفاهیم پایه: با دسترسی به محتوای آموزشی در هر زمان، دانش آموزان می توانند مفاهیم را تا زمانی که به آن ها مسلط شوند، مرور کنند.
- آزادی عمل و مسئولیت پذیری: یادگیری معکوس به دانش آموزان امکان می دهد تا کنترل بیشتری بر فرآیند یادگیری خود داشته باشند و این حس مسئولیت پذیری، استقلال آن ها را تقویت می کند.
- مزایای کلیدی برای معلمان:
- زمان بیشتر برای تعامل معنادار: با انتقال ارائه محتوای اولیه به خارج از کلاس، معلم زمان بیشتری در کلاس برای تعامل مستقیم با دانش آموزان، کوچینگ فردی، و تسهیل فعالیت های گروهی پیدا می کند.
- کوچینگ فردی و هدفمند: معلم می تواند دانش آموزانی که دچار مشکل هستند را شناسایی کرده و کمک های هدفمند ارائه دهد.
- ارزیابی مستمر و فرماتیو: با مشاهده فعالیت های دانش آموزان در کلاس و تعاملات آن ها، معلم می تواند ارزیابی های مستمری از پیشرفت آن ها داشته باشد و برنامه درسی را بر اساس نیازها تنظیم کند.
جان برگمن و ارون سمز در کتاب خود تأکید می کنند که یادگیری معکوس یک مدل آموزشی است که زیرساخت فناورانه دارد، نه صرفاً فعالیتی فناورانه. این تمایز در آموزش ریاضی حیاتی است، زیرا تمرکز را از ابزار به اهداف آموزشی منتقل می کند.
گام های عملی برای راه اندازی کلاس معکوس ریاضی
تبدیل یک کلاس سنتی ریاضی به یک محیط یادگیری معکوس، نیازمند طراحی دقیق و برنامه ریزی گام به گام است. این بخش از مقاله، بر اساس دیدگاه های برگمن و سمز، راهنمای عملی برای معلمان ارائه می دهد تا این تحول را به بهترین شکل ممکن پیاده سازی کنند.
پیش از کلاس: آماده سازی محتوای جذاب ریاضی
محتوایی که دانش آموزان قبل از کلاس مشاهده می کنند، سنگ بنای یادگیری معکوس است. این محتوا می تواند شامل ویدئو، پادکست، یا مطالعه متن باشد، اما در ریاضیات، ویدئوهای کوتاه و هدفمند غالباً بیشترین تأثیر را دارند.
- نکات مهم در تولید محتوای ویدئویی ریاضی:
- کوتاهی و تمرکز: ویدئوها باید کوتاه (حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه) و بر یک مفهوم خاص متمرکز باشند. دانش آموزان در خانه به راحتی می توانند ویدئوهای طولانی را ناتمام بگذارند.
- وضوح و سادگی: توضیحات باید واضح و قابل فهم باشند. از زبان ساده و تصاویر بصری مناسب (مانند نمودارها و اشکال هندسی) استفاده شود.
- مثال های کاربردی: هر مفهوم باید با چند مثال کاربردی و حل شده همراه باشد تا دانش آموزان نحوه استفاده از آن را در عمل ببینند.
- صدای رسا و تصویر باکیفیت: کیفیت صدا و تصویر، هرچند لزوماً حرفه ای نباشد، اما باید قابل قبول باشد تا حواس دانش آموز پرت نشود.
- معرفی ابزارهای ساده برای تولید محتوا:
- برای ضبط صفحه نمایش و صدا: OBS Studio (رایگان)، Screencast-O-Matic، Camtasia.
- برای نوشتن و توضیح روی صفحه: تخته های مجازی مانند Miro، Jamboard، یا حتی نرم افزارهای پاورپوینت و OneNote با قابلیت قلم نوری.
- برای ویرایش ساده: نرم افزارهای داخلی سیستم عامل (مثل iMovie در مک یا Video Editor در ویندوز).
در طول کلاس: بهینه سازی زمان برای تعاملات عمیق
قلب کلاس معکوس، زمانی است که دانش آموزان و معلم در کنار هم قرار می گیرند. این زمان باید به فعالیت هایی اختصاص یابد که نیازمند تعامل، همکاری و راهنمایی مستقیم معلم است.
- فعالیت های گروهی و حل مسئله:
پس از مشاهده محتوای اولیه در خانه، دانش آموزان در کلاس می توانند در گروه های کوچک به حل مسائل پیچیده تر، بحث و تبادل نظر بپردازند. معلم در این مرحله نقش تسهیل کننده را ایفا می کند و بین گروه ها حرکت کرده، به سؤالات پاسخ می دهد و در صورت نیاز، راهنمایی های لازم را ارائه می کند. پروژه های کوچک و مسئله محور می توانند ابزاری قدرتمند برای تعمیق یادگیری باشند.
- پروژه های کاربردی ریاضی:
برگمن و سمز بر اهمیت پروژه هایی تاکید دارند که دانش آموزان را به استفاده از مفاهیم ریاضی در دنیای واقعی تشویق می کنند. مثلاً، یک پروژه می تواند شامل طراحی یک سازه با استفاده از اصول هندسی، یا تحلیل داده های آماری مربوط به یک پدیده اجتماعی باشد. این پروژه ها مهارت های تفکر انتقادی و حل مسئله را تقویت می کنند.
- رفع اشکال و کوچینگ فردی:
یکی از بزرگ ترین مزایای کلاس معکوس این است که معلم زمان بیشتری برای کار با دانش آموزانی دارد که در مفاهیم خاصی مشکل دارند. این کوچینگ فردی به معلم امکان می دهد تا به نیازهای یادگیری هر دانش آموز به طور خاص پاسخ دهد و موانع یادگیری را از سر راه بردارد. این تجربه برای دانش آموزان بسیار ارزشمند است، زیرا احساس می کنند حمایت می شوند و به آن ها اهمیت داده می شود.
پس از کلاس: تثبیت و ارزیابی یادگیری
فرآیند یادگیری پس از کلاس نیز ادامه دارد. ارزیابی های منظم و بازخوردهای سازنده برای اطمینان از درک مفاهیم و تثبیت آن ها ضروری است.
- استفاده از آزمون های کوتاه و آنلاین:
ابزارهایی مانند Google Forms، Kahoot! یا Quizizz می توانند برای ایجاد آزمون های کوتاه و سریع استفاده شوند تا معلم از میزان درک دانش آموزان مطمئن شود. این آزمون ها می توانند جنبه تشخیصی داشته باشند و نقاط ضعف را مشخص کنند.
- تکالیف تفکربرانگیز:
به جای تکالیف صرفاً تکراری، تکالیفی طراحی شود که دانش آموزان را به تفکر عمیق تر وادار کند؛ مثلاً، نوشتن یک پاراگراف در مورد کاربرد یک مفهوم ریاضی در زندگی روزمره، یا ارائه یک راه حل خلاقانه برای یک مسئله.
ادغام منابع سنتی و ابزارهای نوین
یادگیری معکوس به معنای کنار گذاشتن کامل منابع سنتی نیست، بلکه به معنای استفاده هوشمندانه از آن ها در کنار ابزارهای دیجیتال است.
- چگونه کتاب درسی و کاربرگ ها را در یک سیستم معکوس استفاده کنیم؟
کتاب های درسی و کاربرگ ها می توانند به عنوان مکمل محتوای ویدئویی مورد استفاده قرار گیرند. معلم می تواند فصول خاصی از کتاب را به عنوان مطالعه پیش نیاز معرفی کند، یا از کاربرگ ها برای تمرین های کلاسی و تثبیت مفاهیم استفاده نماید. این ابزارها همچنان بخش مهمی از «محتوای هدفمند» هستند.
- معرفی پلتفرم ها و نرم افزارهای کمکی:
- Khan Academy: منبع عظیمی از ویدئوهای آموزشی و تمرینات تعاملی در ریاضیات، که دانش آموزان می توانند برای تقویت و درک بیشتر مفاهیم از آن استفاده کنند.
- GeoGebra: ابزاری قدرتمند برای تجسم مفاهیم هندسه، جبر، و حسابان، که به دانش آموزان امکان می دهد با پدیده های ریاضی به صورت تعاملی برخورد کنند.
- Desmos: یک ماشین حساب نموداری آنلاین و ابزاری برای اکتشافات ریاضی که به درک شهودی مفاهیم کمک شایانی می کند.
- Google Classroom یا Microsoft Teams: برای مدیریت محتوا، ارتباط با دانش آموزان و ارائه بازخورد.
یادگیری تسلط یاب (Mastery Learning) در قلب کلاس معکوس ریاضی
یکی از اصول اساسی که برگمن و سمز در یادگیری معکوس بر آن تاکید دارند، مفهوم یادگیری تسلط یاب است. در این رویکرد، دانش آموزان تا زمانی که به یک مفهوم خاص تسلط کامل پیدا نکرده اند، به مبحث بعدی نمی روند. این مدل، به ویژه در ریاضیات، که مفاهیم به شدت به یکدیگر وابسته هستند، از اهمیت حیاتی برخوردار است.
چگونگی تضمین درک کامل هر مفهوم قبل از حرکت به مبحث بعدی:
- ارزیابی های تشخیصی مستمر: پس از هر بخش از محتوای پیش کلاس، ارزیابی های کوتاهی (مانند آزمون های آنلاین) انجام می شود تا معلم از میزان درک دانش آموزان مطلع شود.
- بازخورد فوری و هدفمند: دانش آموزانی که در یک مفهوم خاص ضعف دارند، بازخورد فوری دریافت می کنند و منابع اضافی (مانند ویدئوهای دیگر، تمرینات هدفمند) به آن ها پیشنهاد می شود.
- فرصت برای یادگیری مجدد و بهبود: به دانش آموزان اجازه داده می شود تا مفهوم را دوباره مطالعه کرده، تمرینات بیشتری انجام دهند و در صورت لزوم، مجدداً مورد ارزیابی قرار گیرند تا زمانی که به تسلط کافی برسند. این رویکرد فشار ناشی از نمره را کاهش داده و بر فرآیند یادگیری متمرکز می شود.
- معلم به عنوان مربی و راهنما: در این مدل، معلم نقش یک مربی را ایفا می کند که با هر دانش آموز به صورت فردی کار می کند تا مطمئن شود که او مسیر یادگیری را به درستی طی می کند. این تجربه همراهی، به دانش آموز حس امنیت و توانمندی می بخشد.
نوآوری و چالش ها در مسیر یادگیری معکوس ریاضی
پیاده سازی هر نوآوری آموزشی با چالش هایی همراه است و یادگیری معکوس نیز از این قاعده مستثنی نیست. اما با نگاهی پژوهش محور و رویکردی پروژه محور، می توان بر این چالش ها غلبه کرد و به نتایج درخشانی دست یافت.
معلم به مثابه پژوهشگر: اهمیت ارزیابی و بازخورد
برگمن و سمز تأکید می کنند که معلمان می توانند خودشان به پژوهشگران کلاس درس تبدیل شوند. این یعنی، به جای اینکه صرفاً روشی را پیاده کنند، باید اثرگذاری آن را به طور مداوم بسنجند و بر اساس داده ها و بازخوردها، آن را بهبود بخشند.
- اهمیت جمع آوری بازخورد و داده برای بهبود مستمر:
معلم می تواند با استفاده از پرسشنامه های کوتاه، مصاحبه با دانش آموزان، یا حتی مشاهده دقیق تعاملات کلاسی، داده هایی را جمع آوری کند که نشان دهنده اثربخشی روش های مختلف است. مثلاً، می توان بررسی کرد که کدام نوع ویدئو (با توضیحات روی صفحه، یا با حضور معلم) برای دانش آموزان ریاضی جذاب تر است یا کدام فعالیت گروهی بیشترین درگیری را ایجاد می کند.
- چگونه معلمان می توانند خودشان به پژوهشگران کلاس درس تبدیل شوند:
این فرآیند شامل طرح سؤال، جمع آوری شواهد (داده ها)، تحلیل آن ها و سپس اعمال تغییرات بر اساس یافته هاست. یک معلم ریاضی می تواند بررسی کند که آیا یادگیری معکوس، نمرات دانش آموزان را در مبحث خاصی از جبر بهبود بخشیده است یا خیر؟ آیا درک عمیق تر از مفاهیم هندسه را به همراه داشته است؟
یادگیری پروژه محور و ساعت خوش ریاضی
برای ایجاد علاقه پایدار به ریاضیات و فراتر رفتن از حل مسائل تکراری، برگمن و سمز ایده ساعت خوش ریاضی و یادگیری پروژه محور را معرفی می کنند. این رویکردها، ریاضیات را از یک درس خشک و تئوری به تجربه ای زنده و هیجان انگیز تبدیل می کنند.
- توسعه مهارت های تفکر انتقادی و حل مسئله از طریق پروژه های خلاقانه:
به جای تمرینات روتین، پروژه هایی که نیازمند کاربرد خلاقانه مفاهیم ریاضی هستند، به دانش آموزان ارائه می شود. مثلاً، طراحی یک بازی رومیزی با استفاده از اصول احتمال، یا برنامه ریزی یک سفر مجازی با محاسبه هزینه ها و مسافت ها. این پروژه ها به دانش آموزان کمک می کنند تا ارتباط ریاضیات را با زندگی واقعی درک کنند و مهارت های حل مسئله خود را تقویت کنند.
- ایجاد انگیزه و علاقه پایدار به ریاضیات:
ساعت خوش ریاضی می تواند به زمانی در هفته اشاره داشته باشد که دانش آموزان آزادند تا هر پروژه یا مسئله ریاضی مورد علاقه خود را دنبال کنند. این می تواند شامل حل پازل های ریاضی، برنامه نویسی برای حل مسائل، یا حتی تحقیق در مورد تاریخچه یک مفهوم ریاضی باشد. این آزادی عمل، انگیزه درونی برای یادگیری را تقویت می کند و به دانش آموزان نشان می دهد که ریاضیات می تواند جذاب و سرگرم کننده باشد.
مواجهه با چالش های رایج و ارائه راهکارها
همانند هر نوآوری دیگری، پیاده سازی یادگیری معکوس نیز با مجموعه ای از چالش ها همراه است. برگمن و سمز با نگاهی واقع بینانه به این چالش ها می پردازند و راهکارهای عملی ارائه می دهند.
- مقاومت اولیه دانش آموزان یا همکاران:
برخی دانش آموزان ممکن است در ابتدا با این تغییر رویکرد مواجه شوند، زیرا به روش سنتی عادت کرده اند. همین امر برای همکاران نیز صادق است.
راهکار: شروع با گام های کوچک و تدریجی، توضیح واضح مزایا به دانش آموزان و والدین، و ارائه آموزش ها و پشتیبانی به همکاران، می تواند به کاهش مقاومت کمک کند. تجربیات موفق را به اشتراک بگذارید. - دسترسی به فناوری و اینترنت:
یکی از نگرانی های رایج، عدم دسترسی همه دانش آموزان به اینترنت یا دستگاه های مناسب در خانه است.
راهکار: ارائه گزینه های جایگزین مانند فلش مموری حاوی ویدئوها، فراهم کردن زمان و مکان در مدرسه برای تماشای محتوا (مثلاً در کتابخانه یا آزمایشگاه کامپیوتر)، و ایجاد نسخه های چاپی محتوا در صورت لزوم. می توان از والدین برای کمک به دانش آموزان فاقد امکانات کمک گرفت. - نیاز به زمان و منابع برای تولید محتوا:
تولید محتوای باکیفیت و جذاب، به ویژه ویدئو، زمان بر است.
راهکار: شروع با چند درس کلیدی، استفاده از منابع موجود آنلاین (مانند ویدئوهای خان آکادمی)، همکاری با سایر معلمان برای به اشتراک گذاری محتوا، و استفاده از ابزارهای ساده و کاربرپسند برای تولید محتوا. - راهبردهایی برای غلبه بر این چالش ها:
یک رویکرد تدریجی و آزمون و خطا، همراه با انعطاف پذیری و بازخورد مستمر، می تواند به غلبه بر این چالش ها کمک کند. مهم این است که معلم بداند این یک سفر است، نه یک مقصد نهایی، و بهبود مداوم، جزء جدایی ناپذیر این مسیر است.
نگاهی عمیق تر به جان برگمن و ارون سمز: معماران تحول
کتاب «مدارس یادگیرنده: یادگیری معکوس در ریاضیات» نه فقط یک راهنمای عملی، بلکه تجلی تجربه و دغدغه های دو معلم دلسوز است که سال ها در خط مقدم آموزش ریاضی فعالیت کرده اند. شناخت عمیق تر از جان برگمن و ارون سمز، کمک می کند تا پیام اصلی کتاب را بهتر درک کنیم.
از تجربه معلمی تا بنیان گذاری یادگیری معکوس
جان برگمن و ارون سمز، هر دو معلمان شیمی دبیرستان در کلرادو بودند. داستان شروع یادگیری معکوس برای آن ها، از یک چالش ساده آغاز شد: چگونه می توان به دانش آموزانی که به دلیل بیماری یا شرکت در فعالیت های فوق برنامه، درس را از دست می دهند، کمک کرد؟ راه حل آن ها ضبط درس ها و ارائه آن به صورت ویدئو به دانش آموزان بود تا بتوانند در غیاب معلم، محتوا را مشاهده کنند. این ایده کوچک، به سرعت به یک تحول بزرگ در کلاس درس آن ها منجر شد. آن ها متوجه شدند که دانش آموزان می توانند درس ها را با سرعت خود و در زمان و مکان دلخواه مشاهده کنند و در نتیجه، زمان ارزشمند کلاس آزاد می شود تا به فعالیت های تعاملی، حل مسائل پیچیده، و کمک فردی اختصاص یابد.
تجربه شخصی آن ها، از معلمانی که در کانون توجه کلاس بودند (مانند جان برگمن) تا معلمانی که دغدغه مشارکت بیشتر دانش آموزان را داشتند (مانند ارون سمز)، به آن ها آموخت که یادگیری معکوس بیش از آنکه به فناوری وابسته باشد، به یک تغییر نگرش در فلسفه آموزش نیاز دارد. آن ها از «درون گود معلمی» سخن می گویند؛ این عبارت به این معناست که توصیه ها و راهکارهای آن ها صرفاً تئوری نیست، بلکه ریشه در سال ها تجربه عملی و مواجهه با چالش های واقعی کلاس درس دارد. این تجربه زیسته، اعتبار خاصی به پیام آن ها می بخشد و باعث می شود که معلمان دیگر به راحتی بتوانند با ایده هایشان ارتباط برقرار کنند و آن ها را در کلاس خود به کار گیرند.
پیام پایدار کتاب برای آینده آموزش ریاضی
فلسفه اصلی برگمن و سمز این است که آموزش باید دانش آموزمحور باشد و به هر دانش آموز فرصت دهد تا با سرعت و روش یادگیری خود، مفاهیم را درک کند. آن ها معتقدند که فناوری یک ابزار قدرتمند برای رسیدن به این هدف است، نه هدف نهایی. این کتاب در زمان خود و حتی امروز، یک منبع ارزشمند برای معلمان ریاضی و مدیران آموزشی است که به دنبال:
- ایجاد درک عمیق تر: کمک به دانش آموزان برای فراتر رفتن از حفظ فرمول ها و درک واقعی مفاهیم ریاضی.
- افزایش مشارکت و انگیزه: تبدیل کلاس ریاضی از یک محیط منفعل به فضایی پویا و جذاب.
- شخصی سازی یادگیری: توانمندسازی معلم برای ارائه آموزش های هدفمند و فردی به هر دانش آموز.
- بهره وری از فناوری: استفاده هوشمندانه از ابزارهای دیجیتال برای ارتقاء کیفیت آموزش.
پیام کتاب همچنان به شدت کاربردی و الهام بخش است، زیرا به قلب مشکلات آموزش ریاضی می پردازد و راهکارهایی را ارائه می دهد که فراتر از مد روز هستند و بر اصول پداگوژی صحیح استوارند. این کتاب معلمان را تشویق می کند تا از نقش سنتی خود به عنوان ارائه دهنده دانش فاصله بگیرند و به مربیان و تسهیل کنندگان یادگیری تبدیل شوند، تا دانش آموزان با همراهی آن ها، مسیر خود را در دنیای جذاب ریاضیات کشف کنند.
نتیجه گیری
کتاب «مدارس یادگیرنده: یادگیری معکوس در ریاضیات» نوشته جان برگمن و ارون سمز، بیش از یک خلاصه یا معرفی ساده، دعوتی است به یک تحول عمیق در روش های آموزش ریاضی. این کتاب با تکیه بر تجربیات واقعی نویسندگان، چارچوب نظری یادگیری معکوس را با راهکارهای عملی و گام به گام در هم آمیخته و نقشه ای راه برای معلمان ریاضی در تمامی مقاطع تحصیلی ارائه می دهد. پتانسیل یادگیری معکوس برای افزایش مشارکت دانش آموزان، تعمیق درک مفاهیم، و شخصی سازی فرآیند یادگیری، قابل توجه است. با مطالعه این اثر ارزشمند و آغاز پیاده سازی گام به گام اصول آن، معلمان می توانند به معماران کلاس های پویاتر و الهام بخش تری تبدیل شوند که در آن، ریاضیات نه یک کابوس، بلکه یک ماجراجویی هیجان انگیز است. به همکاران عزیز و علاقه مندان به تحول آموزشی پیشنهاد می شود تا این کتاب را به طور کامل مطالعه کرده و تجربیات خود را در این مسیر، با یکدیگر به اشتراک بگذارند و به این گفتگو بیفزایند.
سوالات متداول
یادگیری معکوس فقط برای دروس ریاضی است؟
خیر، در حالی که کتاب «مدارس یادگیرنده: یادگیری معکوس در ریاضیات» به طور خاص بر کاربرد این روش در آموزش ریاضی تمرکز دارد، اصول و چارچوب یادگیری معکوس (FLEX Framework) قابلیت پیاده سازی در تمامی دروس و مقاطع تحصیلی را دارد. برگمن و سمز خود نیز در دروس علوم (شیمی) پیشگام این روش بوده اند و کتاب های دیگری نیز در زمینه کاربرد عمومی یادگیری معکوس منتشر کرده اند.
آیا برای پیاده سازی یادگیری معکوس به تجهیزات پیشرفته نیاز داریم؟
خیر، نویسندگان تأکید می کنند که یادگیری معکوس بیش از آنکه به فناوری پیشرفته وابسته باشد، به انگیزه و اندیشه معلم استوار است. می توان با حداقل امکانات (مانند یک گوشی هوشمند برای ضبط ویدئو و یک تخته سفید) شروع کرد. ابزارهای رایگان و ساده بسیاری برای تولید محتوا و مدیریت کلاس معکوس در دسترس هستند که معلمان می توانند بر اساس نیاز و مهارت خود از آن ها استفاده کنند.
دانش آموزانی که در خانه به اینترنت دسترسی ندارند چه؟
این یک چالش رایج است که راه حل های متعددی برای آن وجود دارد. می توان محتوای ویدئویی را روی فلش مموری یا سی دی در اختیار دانش آموزان قرار داد. همچنین، می توان در مدرسه فضایی (مانند کتابخانه یا آزمایشگاه کامپیوتر) را برای تماشای محتوا در خارج از ساعات درسی اصلی فراهم کرد. نسخه های چاپی یا خلاصه های نوشتاری محتوا نیز می توانند به عنوان جایگزین در نظر گرفته شوند.
آیا یادگیری معکوس زمان بیشتری از معلم می گیرد؟
در مراحل اولیه پیاده سازی، تولید محتوا و تنظیم روش های جدید ممکن است زمان بر باشد. با این حال، با گذشت زمان و ایجاد یک کتابخانه از محتواهای آموزشی، این زمان کاهش می یابد. از سوی دیگر، یادگیری معکوس زمان معلم در کلاس را برای تعاملات معنادارتر، کوچینگ فردی و فعالیت های عمیق تر آزاد می کند که در نهایت منجر به اثربخشی بیشتر تدریس و رضایت شغلی بالاتر می شود. بسیاری از معلمان گزارش می دهند که در بلندمدت، این روش به آن ها امکان مدیریت زمان بهتری را می دهد.
مشخصات کتاب
| عنوان | مشخصات |
|---|---|
| نام کتاب | مدارس یادگیرنده: یادگیری معکوس در ریاضیات |
| نویسندگان | جان برگمن (Jon Bergmann) و ارون سمز (Aaron Sams) |
| مترجمان | محمد عطاران، مریم فرحمندخانقاه |
| ناشر | مؤسسه مدارس یادگیرنده مرآت |
| سال انتشار | ۱۳۹۶ |
| تعداد صفحات | ۹۱ صفحه |
| شابک | 978-600-464-028-2 |