معماری جذاب و دیدنی روستای قلعه بالا

روستای قلعه بالا نگینی پنهان در دل استان سمنان فراتر از یک سکونتگاه روستایی ساده است. این روستا با معماری پلکانی منحصربه فرد خود همچون ماسوله ای کویری تصویری تماشایی را به نمایش می گذارد. اما معماری قلعه بالا صرفاً یک جاذبه بصری نیست بلکه ریشه در تاریخ فرهنگ و اقلیم این منطقه دارد. این معماری پاسخی هوشمندانه به شرایط سخت کویری و راهی برای همزیستی مسالمت آمیز با طبیعت است. با سفر به قلعه بالا می توانید در کوچه های باریک و پر پیچ وخم آن قدم بزنید از خانه های خشتی و گلی با دیوارهای کرم رنگ دیدن کنید و با سبک زندگی سنتی و بومی مردم این منطقه آشنا شوید. در این سفر نه تنها از تماشای معماری شگفت انگیز روستا لذت خواهید برد بلکه فرصتی خواهید داشت تا درک عمیق تری از فرهنگ و تاریخ این سرزمین به دست آورید. روستای قلعه بالا مقصدی ایده آل برای گردشگرانی است که به دنبال تجربه ای متفاوت و اصیل هستند.

همه چیز درباره روستای قلعه بالا شاهرود

روستای قلعه بالا واقع در استان سمنان و در نزدیکی شهرستان شاهرود یک دهکده ی پلکانی با معماری خاص و جاذبه های طبیعی و تاریخی فراوان است. این روستا با قرار گرفتن در حاشیه ی کویر و در نزدیکی منطقه حفاظت شده ی خارتوران موقعیتی منحصربه فرد را به خود اختصاص داده است. سفر به قلعه بالا فرصتی برای تجربه ی زندگی روستایی بازدید از آثار تاریخی و لذت بردن از طبیعت بکر کویری را فراهم می کند. معماری پلکانی روستا بافت سنتی خانه ها و مهمان نوازی مردم محلی از جمله ویژگی های بارز این دهکده ی زیبا هستند.

موقعیت روستا

قلعه بالا در ۱۴۰ کیلومتری جنوب غربی شاهرود و در دامنه های کوهستانی واقع شده است. این موقعیت جغرافیایی آب وهوای معتدل تری را نسبت به مناطق کویری اطراف برای روستا به ارمغان آورده است. قرارگیری در نزدیکی خارتوران این امکان را فراهم کرده تا گردشگران به آسانی از این منطقه حفاظت شده نیز بازدید کنند. همچنین نزدیکی به شهر بیارجمند دسترسی به امکانات و خدمات شهری را برای ساکنان و بازدیدکنندگان آسان تر کرده است. این دهکده از نظر تقسیمات کشوری جزو دهستان بیارجمند شهرستان شاهرود محسوب می شود.

مسیر دسترسی روستای قلعه بالا

برای رسیدن به قلعه بالا ابتدا باید خود را به شاهرود برسانید. از شاهرود مسیر جاده ی شاهرود-سبزوار را در پیش بگیرید. پس از رسیدن به میامی و خروجی بیارجمند به سمت جنوب حرکت کنید. حدود 40 کیلومتر بعد به یک میدان می رسید. از میدان وارد جاده ی کاشمر شوید و حدود 20 کیلومتر رانندگی کنید تا به جاده ی روستای قلعه بالا برسید. پس از ورود به جاده ی روستا حدود 3 کیلومتر رانندگی کنید تا به قلعه بالا برسید. این مسیر با وجود کویری بودن از مناظر زیبایی برخوردار است و تجربه ی رانندگی لذت بخشی را برای شما رقم خواهد زد. همچنین می توانید از وسایل حمل ونقل عمومی مانند اتوبوس و قطار برای رسیدن به شاهرود استفاده کنید.

ویژگی های جذاب روستای قلعه بالا

قلعه بالا روستایی با ویژگی های منحصربه فرد و جذاب است که آن را از سایر روستاهای ایران متمایز می کند. معماری پلکانی روستا که در آن خانه ها بر روی یکدیگر ساخته شده اند اولین چیزی است که توجه گردشگران را به خود جلب می کند. این معماری علاوه بر زیبایی بصری کارایی بالایی در استفاده از فضا و سازگاری با اقلیم منطقه دارد. همچنین وجود چشمه های جوشان و باغات سرسبز در میان کویر تضادی جالب و دیدنی را ایجاد کرده است. نزدیکی به منطقه ی حفاظت شده ی خارتوران فرصتی برای بازدید از حیات وحش و طبیعت بکر کویری را فراهم می کند. مهمان نوازی و فرهنگ غنی مردم محلی تجربه ی سفر به قلعه بالا را تکمیل می کند. آسمان شب روستا به دلیل دوری از آلودگی نوری شهرها بسیار صاف و پر ستاره است و فرصتی برای رصد ستارگان و عکاسی از آسمان شب را فراهم می کند.

تاریخچه روستای قلعه بالا

تاریخچه ی قلعه بالا به قرن چهارم هجری قمری بازمی گردد. نام این روستا در کتاب های تاریخی و جغرافیایی آن دوران ذکر شده است. در طول تاریخ قلعه بالا به عنوان یک مرکز مهم تجاری و کشاورزی در منطقه شناخته می شده است. موقعیت استراتژیک روستا در مسیر جاده ی ابریشم باعث رونق اقتصادی و فرهنگی آن شده بود. در گذشته قلعه ای در بالای روستا وجود داشته که نام روستا از آن گرفته شده است. بقایای این قلعه هنوز هم قابل مشاهده است. مردم قلعه بالا در طول تاریخ با مشکلات و چالش های زیادی روبرو بوده اند اما همواره با تلاش و پشتکار توانسته اند روستای خود را حفظ و آباد کنند. امروزه قلعه بالا به عنوان یک روستای هدف گردشگری نقش مهمی در توسعه ی اقتصادی و فرهنگی منطقه ایفا می کند.

معماری روستای قلعه بالا

معماری قلعه بالا نمونه ای برجسته از معماری کویری و سازگار با محیط زیست است. خانه ها به صورت پلکانی بر روی دامنه ی کوه ساخته شده اند به طوری که سقف هر خانه حیاط خانه ی بالایی است. این نوع معماری باعث استفاده ی بهینه از فضا و کاهش مصرف انرژی می شود. مصالح به کار رفته در ساخت خانه ها عمدتاً از مواد بومی مانند خشت گل سنگ و چوب است. دیوارهای خانه ها با کاهگل پوشانده شده اند که عایق حرارتی خوبی است و از ورود گرما در تابستان و خروج گرما در زمستان جلوگیری می کند. کوچه های روستا باریک و پر پیچ وخم هستند و به خنک شدن هوا کمک می کنند. در ساخت خانه ها از عناصر تزئینی ساده و زیبا استفاده شده است که به جذابیت بصری روستا می افزاید. معماری قلعه بالا نه تنها یک اثر هنری است بلکه نشان دهنده ی دانش و تجربه ی مردم محلی در سازگاری با شرایط سخت کویری است.

دیدنی های روستای قلعه بالا

روستای قلعه بالا علاوه بر معماری پلکانی و بافت سنتی خود دارای جاذبه های دیدنی دیگری نیز هست که بازدید از آن ها تجربه ی سفر شما را کامل تر می کند. چشمه های جوشان و باغات سرسبز روستا مکانی مناسب برای استراحت و لذت بردن از طبیعت هستند. بقایای قلعه ی قدیمی روستا یادگاری از تاریخ و فرهنگ این منطقه است. امامزاده سید محمد و بقعه پیر سید از اماکن مذهبی مورد احترام مردم محلی هستند. دشت های اطراف روستا مانند دشت دلبر تنگه هوژده عنابو و انجیرآور مناظر زیبایی را به نمایش می گذارند و برای پیاده روی و طبیعت گردی مناسب هستند. غار ملحدو یک غار تاریخی و زمین شناسی است که بازدید از آن برای غارنوردان و علاقه مندان به طبیعت گردی می تواند جذاب باشد. قدم زدن در کوچه های روستا و تماشای زندگی روزمره ی مردم محلی تجربه ای ارزشمند و فراموش نشدنی است.

غار ملحدو

غار ملحدو واقع در جنوب روستای قلعه بالا یکی از جاذبه های طبیعی و تاریخی این منطقه است. این غار از نظر زمین شناسی اهمیت زیادی دارد و شامل یک دهانه ی ورودی راهروی باریک تالار اصلی و دهلیزهای مختلف می شود. بازدید از غار ملحدو به دلیل شرایط خاص آن نیازمند تجهیزات و مهارت های غارنوردی است و توصیه می شود که به همراه غارنوردان حرفه ای یا تورهای طبیعت گردی معتبر انجام شود. در داخل غار می توان شاهد سازندهای زمین شناسی زیبا و پدیده های طبیعی منحصربه فرد بود. غار ملحدو علاوه بر ارزش زمین شناسی دارای اهمیت تاریخی نیز هست و در گذشته به عنوان پناهگاه مورد استفاده قرار می گرفته است.

جاهای دیدنی اطراف روستای قلعه بالا

روستای قلعه بالا به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در نزدیکی جاذبه های دیدنی دیگری نیز قرار دارد که بازدید از آن ها می تواند برنامه ی سفر شما را متنوع تر و جذاب تر کند. پارک ملی خارتوران کویر رضا آباد دریاچه نمک حاج علیقلی روستای نکارمن و آبشار مجن از جمله این جاذبه ها هستند. هر یک از این مکان ها دارای ویژگی های منحصربه فردی هستند و تجربه ی متفاوتی را برای شما رقم خواهند زد. بازدید از این جاذبه ها فرصتی برای آشنایی با طبیعت بکر کویری حیات وحش منطقه و فرهنگ و تاریخ این سرزمین را فراهم می کند.

پارک ملی خارتوران

پارک ملی خارتوران که به عنوان آفریقای ایران نیز شناخته می شود یکی از بزرگ ترین و مهم ترین مناطق حفاظت شده ی ایران است. این پارک در نزدیکی روستای قلعه بالا قرار دارد و وسعتی حدود یک میلیون و 470 هزار هکتار را در بر می گیرد. خارتوران زیستگاه گونه های جانوری و گیاهی متنوعی است که برخی از آن ها در معرض خطر انقراض قرار دارند. یوزپلنگ آسیایی گورخر ایرانی زاغ بور غزال ایرانی شغال روباه گربه پالاس پلنگ ایرانی گربه شنی کفتار گوسفند وحشی و گربه دشتی از جمله حیوانات مشهور این پارک هستند. پوشش گیاهی خارتوران نیز بسیار متنوع است و شامل درختان درختچه ها و گیاهان علفی مختلف می شود. بازدید از پارک ملی خارتوران فرصتی برای تماشای حیات وحش و لذت بردن از طبیعت بکر کویری را فراهم می کند.

کویر رضا آباد

کویر رضا آباد در نزدیکی روستای احمدآباد یکی دیگر از جاذبه های دیدنی اطراف روستای قلعه بالا است. این کویر با تپه های شنی زیبا و آسمان صاف و پر ستاره مکانی مناسب برای کویرگردی عکاسی و رصد ستارگان است. در کویر رضا آباد می توانید تجربه های لذت بخشی مانند قدم زدن روی شن های نرم و گرم کویر شترسواری سافاری و خرید صنایع دستی از بومی ها را داشته باشید. برای اقامت در این کویر می توانید از اقامتگاه های بوم گردی موجود در منطقه استفاده کنید. کویر رضا آباد با زیبایی های منحصربه فرد خود تجربه ای متفاوت و فراموش نشدنی را برای شما رقم خواهد زد.

دریاچه نمک حاج علیقلی

دریاچه نمک حاج علیقلی واقع در جنوب شرقی دامغان یکی از زیباترین دریاچه های نمکی ایران است. این دریاچه در فاصله ی حدود 105 کیلومتری از روستای قلعه بالا قرار دارد و وسعتی حدود 6540 کیلومتر مربع را در بر می گیرد. دریاچه نمک حاج علیقلی با بلورهای نمک زیبا و مناظر کویری اطراف مکانی جذاب برای عکاسی و طبیعت گردی است. قدم زدن روی بلورهای نمک و تماشای انعکاس آسمان در آب دریاچه تجربه ای منحصربه فرد و لذت بخش است. نمک های این دریاچه دارای خواص درمانی نیز هستند و برای برخی از بیماری ها مفید می باشند. بازدید از دریاچه نمک حاج علیقلی فرصتی برای آشنایی با پدیده های طبیعی کویری و لذت بردن از زیبایی های این منطقه را فراهم می کند.

روستای نکارمن

روستای نکارمن در بخش بسطام و دهستان خرقان یکی دیگر از جاذبه های دیدنی اطراف روستای قلعه بالا است. این روستا با آبشارها و چشمه های خروشان طبیعتی سرسبز و زیبا را به نمایش می گذارد. درختچه های زرشک و گیاه های وحشی روستا به جذابیت این منطقه می افزایند. روستای نکارمن مکانی مناسب برای پیاده روی طبیعت گردی و لذت بردن از آب وهوای خنک و مطبوع است. بازدید از روستای نکارمن فرصتی برای فرار از گرما و خشکی کویر و غرق شدن در طبیعت سرسبز و آرامش بخش را فراهم می کند.

آبشار مجن

آبشار مجن در 35 کیلومتری شمال غربی شاهرود یکی از زیباترین آبشارهای استان سمنان است. این آبشار در فاصله ی حدود 180 کیلومتری از روستای قلعه بالا قرار دارد و برای رسیدن به آن باید از دره ای عبور کرد که خود یک جاذبه ی طبیعی محسوب می شود. پس از عبور از دره وارد طبیعتی رویایی می شوید و صدای آبشار مجن را از دور می شنوید. برای دیدن آبشار باید حدود 20 متر در آب پیاده روی کنید بنابراین حتماً تجهیزات مناسب لباس اضافه و دمپایی به همراه داشته باشید. آبشار مجن با زیبایی های منحصربه فرد خود ارزش این پیاده روی را دارد و تجربه ای فراموش نشدنی را برای شما رقم خواهد زد.

بهترین زمان سفر به روستای قلعه بالا

بهترین زمان سفر به قلعه بالا فصل بهار و پاییز است. در این فصول هوا معتدل و مطبوع است و می توانید با آرامش کامل از جاذبه های روستا و اطراف آن دیدن کنید. در فصل تابستان هوا گرم و خشک است و ممکن است برای برخی افراد آزاردهنده باشد. در فصل زمستان هوا سرد و برفی است و دسترسی به برخی از مناطق اطراف روستا ممکن است دشوار باشد. در ماه های اردیبهشت و آبان جشنواره های گردشگری مختلفی در روستا برگزار می شود که فرصتی برای آشنایی با فرهنگ و سنت های محلی و تجربه ی فعالیت های متنوع را فراهم می کند. بنابراین اگر به دنبال بهترین زمان برای سفر به قلعه بالا هستید فصل بهار و پاییز را انتخاب کنید.

اقامت در روستای قلعه بالا

برای اقامت در قلعه بالا می توانید از اقامتگاه های بوم گردی روستا استفاده کنید. این اقامتگاه ها با امکانات رفاهی مناسب و فضایی سنتی و دلنشین تجربه ی اقامتی متفاوت و به یادماندنی را برای شما رقم خواهند زد. اقامتگاه های بوم گردی قلعه امیرخان توران گشت قلعه عمو حسین بابا نوروز بی بی زهرا مهر توران کوچه باغ و خانه امید از جمله اقامتگاه های بوم گردی موجود در روستای قلعه بالا هستند. در این اقامتگاه ها می توانید از غذاهای محلی و سنتی روستا نیز لذت ببرید و با فرهنگ و سنت های مردم محلی آشنا شوید. اقامت در اقامتگاه های بوم گردی علاوه بر حمایت از اقتصاد محلی فرصتی برای تجربه ی زندگی روستایی و ارتباط نزدیک با طبیعت را فراهم می کند.

آداب و رسوم و سوغات

مردم قلعه بالا دارای آداب و رسوم غنی و متنوعی هستند که ریشه در تاریخ و فرهنگ این منطقه دارد. مهمان نوازی یکی از ویژگی های بارز مردم قلعه بالا است. آن ها با روی باز از گردشگران استقبال می کنند و تلاش می کنند تا تجربه ی سفری خوشایند را برای آن ها فراهم کنند. در مراسم ها و جشن های محلی می توانید شاهد رقص ها موسیقی ها و بازی های سنتی باشید. پوشیدن لباس های محلی شرکت در مراسم عروسی و عزا و بازدید از خانه های سنتی فرصتی برای آشنایی با فرهنگ و سنت های مردم قلعه بالا را فراهم می کند. سوغات قلعه بالا شامل محصولات کشاورزی و دامی محلی مانند فلفل زیره سبز تخمه آفتابگردان کنجد لبنیات و صنایع دستی مانند قالی گلیم و جاجیم است. خرید سوغات از مردم محلی علاوه بر حمایت از اقتصاد روستا یادگاری از سفر به این منطقه ی زیبا و فرهنگی خواهد بود.

روستای قلعه بالا کجاست؟

روستای قلعه بالا در استان سمنان در ۱۴۰ کیلومتری جنوب غربی شاهرود و در نزدیکی منطقه حفاظت شده خارتوران واقع شده است.

آفریقای ایران در کجا واقع شده است؟

منطقه حفاظت شده خارتوران که به آفریقای ایران مشهور است در جنوب شرقی شهرستان شاهرود و در نزدیکی روستای قلعه بالا قرار دارد.

شغل مردم روستای پلکانی قلعه بالا چیست؟

شغل اصلی مردم روستای قلعه بالا کشاورزی و دامپروری است. همچنین گردشگری نیز به عنوان یک منبع درآمد جدید در حال توسعه است.

سوغات روستای قلعه بالا چیست؟

سوغات روستای قلعه بالا شامل فلفل زیره سبز تخمه آفتابگردان کنجد لبنیات محلی و صنایع دستی مانند قالی و گلیم است.

آب و هوای روستای قلعه بالا چگونه است؟

آب و هوای روستای قلعه بالا در فصل بهار و پاییز معتدل و مطبوع است. در تابستان هوا گرم و خشک و در زمستان سرد و برفی است.