نامه ای با برنامه – نازک نارنجی

با این برنامه،ترامپ که با مواضع قاطع رهبر معظم انقلاب و دیگر مسئولین کشوری و لشکری مبنی بر عدم مذاکره با آمریکا مواجه شده بود،سعی کرد «رویکرد مکاتبه» را جایگزین «رویکرد مذاکره» کرده تا شاید ایران را علیرغم تهدیدها و تحریم ها،متقاعد به مکاتبه متقابل نماید.او می خواست با ارسال نامه،این گونه جلوه دهد که آمریکا اهل مذاکره و مکاتبه بوده و این ایران است که رویکردهای مسالمت آمیز را بر نمی تابد.
اگرچه مفاد این نامه منتشر نشده اما با توجه به مواضع ترامپ بعد از تصدی ریاست جمهوری و همچنین مواضع متقابل ایران،می توان گفت ترامپ در نامه خود از مطالبی سخن گفته که قبلا پاسخ آنها را دریافت کرده است.
ترامپ پس از ورود به کاخ سفید در مصاحبه با فاکس نیوز گفت:«تنها چیزی که در مورد ایران میگویم این است که آنها نباید سلاح هسته ای داشته باشند.» پاسخ ایران با بیان رهبر معظم انقلاب این بود که «اگر میخواستیم سلاح هسته ای تولید کنیم، آمریکا نمی توانست جلوی ما را بگیرد؛علت اینکه سلاح هسته ای نداریم و دنبال آن هم نیستیم این است که خودمان به دلایلی که قبلاً گفته شده،این نوع سلاح را نمی خواهیم.»( ۲۲/۱۲/ ۱۴۰۳)
ترامپ در مراسم تحلیف پس از تهدید نظامی ایران گفت:«خوب خواهد بود اگر مسائل با ایران را بدون حمله اسرائیل بتوانیم حل کنیم،امیدوارم ایران توافق کند.امیدوارم این مساله بدون نیاز به اقداماتی از این دست حل شود.» و او این پاسخ را از رهبر معظم انقلاب شنید که:« تهدید به زدن ضربه و ایجاد جنگ،یک مسئله یکطرفه نیست و ایران قادر است ضربه متقابل وارد کند و قطعاً این کار را خواهد کرد. اگر آمریکا و عواملش حرکت غلطی بکنند، خودشان بیشتر ضربه خواهند خورد. البته ما دنبال جنگ نیستیم، چرا که جنگ چیز خوبی نیست اما اگر کسی اقدامی کند قاطعانه جواب می دهیم.»( ۲۲/۱۲/ ۱۴۰۳)
رئیس جمهور آمریکا همچنین ایران را کشوری ضعیف معرفی کرد و گفت:« ایران ثروتمند است ولی اسرائیل آن را تضعیف کرده است.» اما رهبر انقلاب،آمریکا را در مسیری رو به ضعف توصیف کردند و افزودند:«از لحاظ اقتصادی، سیاست خارجی،سیاست داخلی،مسائل اجتماعی و عرصه های دیگر،آمریکا در حال ضعیف شدن است و دیگر نمی تواند آن قدرت ۲۰-۳۰ سال قبل را داشته باشد.» ( ۲۲/۱۲/ ۱۴۰۳)
ترامپ در صحبت های خود از ادامه تحریم سخن گفت و در آستانه ارسال نامه به ایران،تحریم های جدید را وضع کرد در حالی که نظر رهبر انقلاب چنین بود:
«از همان اول هدف ما از مذاکره، رفع تحریم ها بود که خوشبختانه تحریم ها در روند طولانی شدن خود بتدریج کم اثر می شود.برخی آمریکایی ها هم معتقدند طولانی شدن تحریم ها باعث کم اثر شدن آنها می شود؛ ضمن اینکه کشورِ تحریم شده، راه دور زدن تحریم ها را پیدا میکند که ما نیز راه های مختلفی پیدا کردیم.» ( ۲۲/۱۲/ ۱۴۰۳)
ترامپ،منفعل از مواضع ایران و در یک حرکت تاکتیکی،مکاتبه را جایگزین تقاضا برای مذاکره کرد و حضرت آیت الله خامنه ای در این باره نیز دست او را خوانده و گفتند:
« آمریکا می خواهد این دروغ را القا کند که ایران برخلاف ما اهل مذاکره و توافق نیست؛ در حالیکه همین شخصی که این حرف ها را می زند، حاصل مذاکره ما با آمریکا را پاره کرد. حالا چطور می توان با او مذاکره کرد در حالیکه می دانیم به نتایج عمل نخواهد کرد؟»( ۲۲/۱۲/ ۱۴۰۳)
ایران اهل دیپلماسی و مذاکره است و چند روز قبل در پکن مذاکرات سازنده و عزتمندانه ای را همراه با احترام متقابل با چین و روسیه انجام داد.ایران اهل مذاکره است و حتی با کشورهایی که به تعهدات خود پایبند نبوده اند، مذاکره می کند.مذاکرات قریب الوقوع با کشورهای آلمان،فرانسه و انگلیس از این دست است.ایران تنها آمریکا را به عنوان یک دشمن و یک کشورغیر قابل اعتماد از مذاکره با خود محروم کرده است. حضرت آیت الله خامنه ای در این مورد نیز با اشاره به مطلبی در یک روزنامه مبنی بر اینکه «نبود اعتماد میان دو نفر که حالت جنگ دارند نباید مانع مذاکره شود»، گفتند:«این مطلب غلط است؛ چرا که همین دو نفرِ مذاکره کننده هم اگر به وفا و تعهد طرف مقابل به حاصل گفتگوها اعتماد نداشته باشند، مذاکره نمی کنند؛ چرا که مذاکره در این حالت، مهمل و بیهوده است.» ( ۲۲/۱۲/ ۱۴۰۳)
ایران در دولت یازدهم با آمریکا در قالب ۱+۵ مذاکره کرد و نهایتا به برجام رسید اما ترامپ حاصل این مذاکرات را با یک امضا بی اثر کرد.در دوره اجرای برجام و اجرای تعهدات هسته ای ایران،مراکزی همچون نطنز و فردو به جولانگاه بازرسان آژانس تبدیل شد،میزان غنی سازی اورانیوم کاهش یافت،صدها دانشمند اتمی ایران بیکار شدند و راه های حرکت ایران به سوی تولید تسلیحات هسته ای بسته شد اما ترامپ برجام را ترک کرد.اگر رئیس جمهور آمریکا واقعا به دنبال ممانعت از تولید تسلیحات هسته ای توسط ایران بود که باید در برجام می ماند و بلکه آن را تقویت می کرد.
با ارزیابی این موارد به روشنی می توان دریافت که رئیس جمهور آمریکا نه تنها اراده ای برای قطع خصومت نسبت به ملت ایران ندارد بلکه تقاضای او برای مذاکره و ارسال نامه برای رهبر معظم انقلاب نیز در همان مسیر تداوم خصومت است.
با این اوصاف آیا ترامپ انتظار دارد پاسخ نامه را دریافت نماید؟