قاره های زمین سالانه حدود ۲ سانتی متر جابه جا می شوند!

به گزارش خبرگزاری آنا، قاره ها این توده های عظیم خشکی که چشم انداز سیاره ما را شکل می دهند، بر سطح زمین ایستا نیستند. آن ها سالانه حدود ۲ سانتی متر جابه جا می شوند، پدیده ای که از فرآیندی به نام “حرکت صفحات تکتونیکی” (Plate Tectonics) ناشی می شود. این حرکت آرام اما پایدار، در طول تاریخ کهن سیاره مان تأثیرات عظیمی بر جغرافیا، اقلیم و حتی تکامل زیستی زمین داشته است.  

حرکت قاره ها ناشی از فرآیندهای درون گوشته زمین  است. گوشته، لایه ای نیمه جامد در زیر پوسته زمین، جریان های همرفتی (Convection Currents) ایجاد می کند. این جریان ها، ناشی از گرمای حاصل از تجزیه مواد رادیواکتیو در هسته زمین، باعث حرکت صفحات تکتونیکی می شوند. صفحات تکتونیکی، بلوک های عظیمی هستند که شامل پوسته و بخشی از گوشته فوقانی می شوند و سطح زمین را پوشش می دهند.  

در طول میلیون ها سال، حرکت قاره ها به شکل گیری اقیانوس ها، کوه ها، و قاره های جدید منجر شده است. به عنوان مثال، حدود ۲۵۰ میلیون سال پیش، تمام قاره ها در یک ابرقاره به نام پانگه آ (Pangaea) جمع شده بودند. حرکت صفحات تکتونیکی به تدریج این ابرقاره را شکافت و قاره های امروزی را ایجاد کرد.  

این فرآیند همچنان ادامه دارد. برخورد دو صفحه می تواند کوه هایی مانند هیمالیا  را ایجاد کند، در حالی که دور شدن صفحات می تواند شکاف هایی مانند دره کافتی بزرگ آفریقا به وجود آورد. همچنین، فعالیت های آتشفشانی و زلزله ها اغلب نتیجه تعامل این صفحات هستند.  

با ادامه حرکت صفحات، قاره ها در آینده به شکل های کاملاً متفاوتی قرار خواهند گرفت. دانشمندان پیش بینی می کنند که طی ۲۵۰ میلیون سال آینده، ممکن است قاره ها بار دیگر به هم بپیوندند و یک ابرقاره جدید تشکیل دهند. این تحولات بر جغرافیا و بر اقلیم جهان و زیست شناسی گونه های مختلف تأثیر می گذارد.  

درک حرکت قاره ها برای پیش بینی بلایای طبیعی مانند زلزله و فوران های آتشفشانی حیاتی است. همچنین، این دانش به ما کمک می کند تا به تاریخچه زمین شناسی و تکامل زیستی بهتر پی ببریم. فناوری های پیشرفته مانند سیستم موقعیت یاب جهانی (GPS) نقش بزرگی در اندازه گیری و تحلیل حرکت قاره ها دارند.