ماموریت معاون اول رئیس جمهور به «افشین» برای اجرای پروژه برون رفت از وضعیت کنونی

به گزارش نازک نارنجی، محمدرضا عارف در آیین اختتامیه رویداد المپیک فناوری ۲۰۲۴ که امروز در منطقه بین المللی نوآوری ایران برگزار شد، از حضور پرشور دانش آموزان، جوانان و استعدادهای برتر در بخش های امنیت سایبری، رباتیک و هوش مصنوعی و … تشکر کرد و گفت: یک سؤال جدی از یکی از مدیران شاخص کشور (معاون علمی رئیس جمهور) دارم که در ابتدا ترجیح می دهم نکاتی را عرض کنم.

وی با بیان اینکه ما برای حرکت به سمت اعتلا و پیشرفت، چندین سند بالادستی داریم، یکی از مهم ترین این اسناد را که نوجوانان، جوانان و اساتید و مدرسان آنها را هم در برمی گیرد، «بیانیه گام دوم انقلاب» دانست که در آن راهبرد آینده کشور در ۵ دهه آینده مشخص شده است.

عارف، سند دیگر را «سند چشم انداز ۲۰ ساله کشور» عنوان کرد و گفت: کشور باید در جنوب غرب آسیا جایگاه اول در حوزه علم و فناوری و اقتصاد و فرهنگ را کسب کند، اما نتوانستیم در افق چشم انداز که سال آینده است، به این هدف برسیم و باید بررسی شود که چرا این اتفاق نیفتاده است و فاصله معناداری با اهداف سند داریم و باید آسیب شناسی صورت گیرد که به چه دلیل ما به اهداف مدنظر نرسیدیم و البته اصولا چشم انداز می تواند مستقل از زمان باشد. راهبرد دولت چهاردهم، تحقق سند چشم انداز و رسیدن به اهداف سند است.

وی سومین سند مهم را «سند برنامه هفتم توسعه» عنوان کرد و گفت: در سند برنامه هفتم رشد اقتصادی ۸ درصدی دیده شده است که عددی است که در برنامه های گذشته باید به آن می رسیدیم و بر این باور هستیم اگر می خواهیم جامعه ای در شأن مردم داشته باشیم و به مطالبات اقتصادی مردم و جوانان پاسخ دهیم، رشد ۸ درصدی رشد منطقی و الزامی است؛ البته باید بخشی از رشد از طریق افزایش بهره وری تامین شود؛ اما متاسفانه بهره وری در بخش های صنعتی و تولیدی بالا نیست، سهم بخش های صنعتی و تولیدی ۲ و ۸ دهم درصد است.

معاون اول رئیس جمهور، سهم اقتصاد دانش بنیان در جی دی پی را ۱۰ درصد عنوان کرد و گفت: در پایان برنامه هفتم و همزمان با پایان دولت چهاردهم، سهم اقتصاد فناوری های دیجیتال یا اقتصاد دانش بنیان را باید به ۱۰ درصد برسانیم.

وی ادامه داد: در حوزه هوش مصنوعی راهبردی که رهبر معظم انقلاب برای ما ابلاغ کردند، این است که باید در میان ۱۰ کشور دنیا قرار بگیریم که یک کار شدنی به پشتوانه جوانان و فناوران است، اما تلاش جدی می طلبد.

عارف به وضعیت ایران در دنیا در حوزه هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: تکلیف ما جایگاه اول در منطقه است، اما فاصله شاخص های نوآوری و فناوری ما با این هدف گذاری زیاد است. در شاخص نوآوری در سال ۱۴۰۳ در میان ۱۳۳ کشور رتبه ۶۴ را داشتیم، این در حالی است که در سال ۱۴۰۱ رتبه ۵۳ را داشتیم و ۱۱ پله افت کرده ایم.

معاون اول رئیس جمهور با بیان اینکه در حوزه دیپلماسی با کشورهای منطقه به دلیل اینکه تعامل خوبی نداشته ایم، رتبه ۲۴ است، گفت: در حوزه فناوری هوش مصنوعی رتبه ۱۶ را داریم. در طول ماه های آینده تلاش معناداری را در حوزه هوش مصنوعی به کمک دانشمندان این حوزه در کشور شروع می کنیم.

عارف با اشاره به اینکه بخش «آمادگی هوش مصنوعی» چند شاخص دارد، به جزئیات آن اشاره کرد و گفت: در بخش آمادگی هوش مصنوعی شاخص ها عبارت است از حوزه اقتصاد دیجیتال مثل دسترسی به اینترنت پرسرعت، شاخص دوم نیز سرمایه انسانی است که در این شاخص وضعیت ایران بد نیست. شاخص سوم نوآوری و یکپارچگی اقتصاد است که در این بخش گرفتاری ها در حوزه مقررات و سازگاری قوانین کم نیست.

عارف با بیان اینکه رتبه ایران در حوزه آمادگی هوش مصنوعی از میان ۱۷۲ کشور در رتبه ۱۱۵ قرار دارد، گفت: وضعیت ایران در حوزه نیروی انسانی و متخصصان هوش مصنوعی، در فرامنطقه قابل قیاس نیست و وضعیت خوبی داریم. رتبه عربستان در بخش آمادگی هوش مصنوعی ۴۵ و رتبه ترکیه ۵۰ است.

وی بیان کرد: سهم اقتصاد دیجیتال از تولید ناخالص داخلی در برنامه هفتم توسعه ۱۰ درصد است که خوشبختانه با تلاش دانش بنیان ها به خصوص فعالیت معاونت علمی و پارک ها خیلی فاصله زیادی با این عدد نداریم. در حوزه ثبت اختراعات ایران در منطقه در رتبه ۴۹ قرار دارد.

معاون اول رئیس جمهور اظهار کرد: من چون فکر می کنم شما جوانان و استعدادهای برتر باید به وضعیت کنونی کمک کنید، به خودم اجازه دادم شاخص های منفی را در این رویداد مطرح کنم. واقعیت امروز این است که در این شاخص ها نسبت به هدف گذاری در اسناد بالادستی که در واقع یک میثاق بین حاکمیت و محققان است، عقب هستیم و
پایه همه این اسناد نخبگان کشور هستند و شما باید شروع کننده باشید، اما بدانید شاخص ها وضعیت خوبی ندارد.

عارف با بیان اینکه مزیت اصلی ما در حوزه هوش مصنوعی، نیروی انسانی است، یادآور شد: اما این شاخص را آگاهانه با سایر شاخص ها مطرح و تلفیق می کنند تا ما وضعیت متوسطی پیدا کنیم.

وی ضرورت بهره برداری از فناوری پیشرفته را به عنوان راهبرد جدی نظام عنوان کرد و گفت: نگاهمان به انتهای فناوری یعنی ثروت ملی است. امروز ضرورت حاکمیت فناوری پیشرفته را در امور کشورداری پذیرفتیم. نکته مهمی که حوادث یکی دو ماه اخیر نشان داد، مصونیت دادن به کشور به دشمن و مخالفین در همه زمینه ها است که هم مصونیت امنیتی ملی را در برمی گیرد و هم معیشتی مردم. من تشکر می کنم که در محورهای رویداد، حوزه امنیت سایبری وجود داشت.

معاون اول رئیس جمهور خاطرنشان کرد: سؤال اساسی اینجاست که علی رغم همه تلاش هایی که دارد انجام می شود و با وجود داشتن اسناد بالادستی، چرا به هدف نرسیدیم؟ و متاسفانه در برخی شاخص ها در برخی سال ها روند نزولی پیدا کردیم. راه برون رفت از این وضعیت بدون تعارف جامعه علمی هستند و باید جواب دهند که چرا به اهداف نرسیدیم؟ یک اراده و عزم ملی را نیاز داریم و پاسخ به این سؤال در همه محافل علمی و فناورانه باید سؤال همه باشد. اگر به راهکاری رسیدیم، باید عزم جدی داشته باشیم. ما مدعی در بخش های دفاعی هستیم و فضا را بازتر کردیم و به محققان برجسته توجه بیشتری کردیم.

عارف ادامه داد: اگر آسیب شناسی کنیم، به چند عنوان می رسیم از جمله مسائلی چون فردمحوری، عدم باور به کار جمعی، عدم اولویت دادن به منافع ملی، میدان ندادن به جوانان، تنگ نظری ها و رفتارهای سلیقه ای و بازی بوروکراسی با نخبگان و دخالت های غیرضروری در امور علمی.

وی در ادامه تاکید کرد: باید در ۴ سال دولت مقداری جلوی دخالت های تشکیلات غیرضروری را در دانشگاه ها و مراکز علمی و تحقیقاتی بگیریم. ما می خواهیم سدشکنی کنیم و خواهش می کنم از دکتر افشین به دلیل سبقه علمی خودشان برای پاسخ به این سؤال میدان داری کنند که چرا نتوانستیم علی رغم داشتن امکانات به هدف گذاری ها برسیم.

عارف به معاون علمی رئیس جمهور ماموریت داد که در یک پروژه ۳ ماهه راهبردها برای برون رفت از این وضعیت اعلام شود و در ادامه افزود: تمام توان دولت در خدمت شماست و دکتر پزشکیان به بنده این اختیار را می دهند که بگویم توان رئیس جمهور هم در اختیار شماست. راهبرد رسیدن به شرایطی که در شأن کشور است، با مشخص کردن موانع به ما اعلام شود. ما از نظر قانونی مشکلی نداریم، اتفاقا تورم قانونی داریم. ولی به ما بگویید چه موانعی اجازه حرکت نمی دهند. اگر موانع مشخص شود، همه امکانات نظام برای رفع موانع به کار گرفته خواهد شد.

انتهای پیام