تخریب تدریجی یک روستای قاجاری

به گزارش نازک نارنجی، روستای نودوز از توابع دهستان بشاریات شهرستان آبیک قزوین است که در ۹ کیلومتری جنوب شرقی شهر الوند و ۲۷ کیلومتری جنوب شرقی شهر قزوین واقع شده است. گمانه زنی در این روستا از سوی باستان شناسان با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و به درخواست اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین و با هدف تعیین عرصه و حریم درحال انجام است.

تا کنون ۲۰ گمانه تا عمق های یک تا سه متر در چهار جهت اصلی و چهار جهت فرعی بیرون از عرصه مشهود، جانمایی و حفر شده است. باستان شناسان براساس بقایای تاریخی یافته شده قدمت این روستا را به اواخر قاجار و دوره پهلوی نسبت داده اند. افزون بر این ها شواهد سطحی از جمله سفال، تاریخ سکونت در این منطقه را تا سده هشتم و نهم هجری به عقب برگردانده است. نظر باستان شناسان بر این است که برای آگاهی از دوره های احتمالی قدیمی تر، باید در عرصه کاوش های بیشتری انجام شود.

نوذر حیدری که سرپرستی هیأت باستان شناسی مستقر در روستای نودوز را به عهده دارد، پس از گمانه زنی ها گفت: بخش های زیادی از بافت تاریخی این محوطه تخریب شده و اندک ساختارهای معماری قدیمی آن هم در حال تخریب بوده و جای خود را به خانه های امروزی داده است. بخش های شمالی، شرقی و غربی روستا و محوطه را زمین های کشاورزی و بخش جنوبی آن را بافت جدید روستا احاطه کرده است.

او اضافه کرد: اراضی بخش کهن روستا دارای مالکان شخصی است که تا دو دهه پیش تمام خانه های آن مورد استفاده اهالی قرار می گرفتند و هنوز تعدادی از آن ها استفاده می شوند، اما با توسعه روستا در سال های اخیر و فرسوده بودن بافت آن و به دلیل کمبود منابع مالی، متاسفانه با وجود هشدار دلسوزان محلی و استانی، بخش هایی از آن کم کم توسط مالکان شخصی تخریب شده و جای خود را به خانه های نوساز امروزی داده است که این روند کماکان ادامه دارد.

این باستان شناس با بیان اینکه گمانه ها در نزدیکی عرصه مشهود (حداکثر ۳۰ متر)، حاوی هیچ نوع نهشته تاریخی و مواد فرهنگی منقول و غیرمنقول و از جمله سفال نبوده اند، اظهارکرد: با این وجود، روستا دارای بافت تاریخی ارزشمند خشت و گلی است و هنوز چند خانه آن قابل نجات بخشی و مرمت هستند که امیدواریم با کمک میراث فرهنگی و همیاری ساکنان محلی و مالکان خانه ها که بی میل به انجام این کار هم نیستند، این اتفاق رخ دهد.

حیدری با بیان اینکه بافت تاریخی این محوطه دارای حصار سرتاسری بوده که بخش هایی از آن هنوز برجا مانده و مصالح مورد استفاده خشت و آجر است، گفت: خانه ها عموماً دوطبقه با چند اتاق و یک ایوان بوده و دارای یک زیرزمین و نیز حیاطی بزرگ هستند که محل سکونت افراد خانه، انبار علوفه و آغل دام است. سقف خانه ها هم به صورت تخت و امروزی و هم در مواردی دارای طاق جناغی است که با تیر چوب و شاخه های درختان پوشیده شده و پشت بام نیز کاهگل شده است.

انتهای پیام