کتراک چیست؟ و چرا محبوب شده است!
کتراک پودری است که رنگ خاکستری دارد و ظاهر آن همانند سیمان است. کتراک ماده غیر انفجاری محسوب می شود که برای تخریب و شکستن بتن و سنگ ها از آن استفاده می کنند. کتراک با نام هایی همانند تخریب کننده ساروج و بتن و سنگ، ضد بتن، ماده ی غیر انفجاری و کتراک ساروج شناخته می شود. یکی از مهم ترین مزیت کتراک آن است که بدون سروصدا، بدون آلودگی صوتی و زیست محیطی تخریب را به انجام می رساند.
کار با این مواد برای کاربران آسوده است، به طوری که پودر کتراک را با مقداری آب ترکیب می کنید و نیرویی حدود ۸۰۰۰ در هر متر مربع ایجاد می کند. وقتی کتراک با آب مخلوط شد و حالت ملاتی به دست آمد، این ملات ها را درون لایه های باز سنگ ریخته و بعد از چندین ساعت انبساط فشار گاز درون سنگ باعث تخریب و شکستن می شود. دمای مناسب برای نگهداری کتراک ۵ الی ۳۵ درجه سانتی گراد می باشد.
از ماده در پروژه های معدن کاری برای تخریب سنگ ها و بتن ها استفاده های زیادی می شود، به همین منظور بسیاری از مراکز و شرکت ها در پروژه های خود از این ماده که با محیط سازگار تر است، استفاده می کنند. زیرا این ماده بازدهی بالایی دارد و از سویی کار با آن نیز ساده و راحت است. همین کاربرد و خاصیت تخریب کنندگی آن باعث شده است که در میان پیمانکاران و افرادی که به نوعی از این ماده استفاده می کنند، محبوبیت زیادی پیدا کند. جهت مشاهده فیلم استفاده از کتراک کیلک کنید.
کاربرد کتراک
در بسیاری از پروژه های ساختمانی و معادن به خصوص معادن سنگ گرانیت، کتراک برای تخریب سنگ ها و بتن ها کاربرد دارد. به گونه ای که این ماده کم خطر ترین و پیشرفته ترین روش برای تخریب و خرد کردن سنگ ها به شمار می رود. به برخی از کاربرد های کتراک در زیر اشاره می کنیم؛
- خرد و شکستن انواع سنگ ها
- کندن تونل و کانال ها
- خراب کردن بتن های غیر مسلح و مسلح
- خارج کردن انواع سنگ ها از معادن همانند؛ کرومیت، گرانیت، تراورتن
- پاکسازی محیط و راه اندازی تونل و جاده
- تخریب کردن صخره ها، تخریب در زیر آب و گود برداری
برای استفاده درست و اصولی از این ماده، باید را به خوبی دانست و بر طبق قاعده آن پیش رفت. تنها در این صورت است که شاهد تخریب سریع و بی دردسر بتن، سنگ و ساروج خواهید بود.
خطرات کار با کتراک
طبیعتا کار کردن با هر ماده شیمیایی نیازمند آن است که موارد ایمنی را رعایت کرده و مانع از وارد آمدن آسیب به محیط کار و نیروی انسانی شویم. اما خطرات کار با کتراک چیست و به هنگام کار چه مواردی را باید رعایت نمود؟
توصیه اکید می شود که از لباس مخصوص کار، کفش جلوبسته، کلاه ایمنی، ماسک صورت، دستکش پلاستیکی و عینک ایمنی استفاده کنید. زیرا سرپیچی از این مقررات باعث به خطر افتادن سلامت کاربران می شود. کتراک زمانی که با چشم تماس پیدا می کند آسیب جدی وارد می کند و به همین دلیل برای درست کردن ملات و ارتباط با پودر کتراک، حتما از عینک ایمنی استفاده کنید.
زمانی که کتراک را درون لایه های سنگ می ریزید، گاز های شیمیایی تولید می شود که موجب تنگی نفس و سرفه خواهد شد. در این صورت سریعا محل را ترک کنید و حتما از ماسک صورت در این مواقع بهره بگیرید. اگر دست با پودر کتراک خشک یا ملات تماس پیدا کند، جای نگرانی ندارد و باید با آب فراوان محل را به خوبی شست و شوی دهید تا اثری از آن باقی نماند، با این حال در صورت حساسیت به پزشک مراجعه کنید.
مواد تشکیل دهنده کتراک
در پاسخ به این سوال که عناصر موجود در کتراک چیست، می توان گفت، بخش اعظمی از ساختار کتراک را اکسید کلسیم تشکیل می دهد. اکسید کلسیم یک ترکیب شیمیایی بسیار پرکاربرد است. این ماده به شکل جامد، به رنگ سفید، سوزاننده، قلیایی و به شکل کریستالی در دمای اتاق وجود دارد. در ترکیبات این ماده کربنات ها، اکسیدها و هیدروکسیدهای کلسیم، سیلیکون، منیزیم، آلومینیوم و آهن غالب هستند. اما، مواد دیگری هم در ساختار کتراک نقش دارند. مانند:
- اکسید آلومینیوم
- اکسید آهن
- کربنات سیلسیم آمورف و…
مزایای استفاده از پودر کتراک چیست؟
کتراک هنگام استفاده نیاز به تخصص خاصی ندارد. همچنین، به دلیل اینکه بیش از دیگر مواد تخریب گر در دسترس قرار گرفته است، بسیار محبوب می باشد. اما، استفاده از این ماده مزایای دیگری نیز دارد.
- ایمنی هنگام استفاده
- بدون سر و صدا و آلودگی صوتی
- عدم نیاز به مواد منفجره
- طریقه استفاده آسان و راحت
- سهولت در حمل و نقل و جا به جایی
- بدون خطر و آسیب برای مناطق مسکونی
- عدم ایجاد ارتعاش در زمین هنگام تخریب
- عدم ایجاد گاز های انفجاری و خطرناک
- عدم محدودیت فصلی برای استفاده
- سازگاری با محیط زیست
قدرت تخریب کتراک
قدرت تخریب این ماده بسیار بالا است. هنگام استفاده از کتراک، ساختار سیمان و بتن بدون سر و صدا و انفجار شکسته شده و به راحتی تخریب می شود. از کتراک در بسیاری از مواقع به عنوان دشمن ساروج نام برده می شود. قدرت تخریب این ماده را پس از انبساط می توان ۱۸۰۰۰ PSI تخمین زد.
مهلت زمان تخریب کتراک
زمان مورد نیاز برای تخریب در کتراک، بسته به خرید و نیاز شما است. شما می توانید کتراک های ۳۰ دقیقه ای، ۲ ساعته و یا ۲۴ ساعته خریداری کنید.
– برای تخریب کتراک های ۳۰ دقیقه ای ۱۰ تا ۳۰ دقیقه زمان نیاز است.
– برای تخریب کتراک های دو ساعته تقریبا ۱ تا ۲ ساعت زمان است.
– برای اثربخشی کتراک های ۲۴ ساعته کمتر از ۲۴ ساعت، بین ۸ تا ۲۴ ساعت زمان نیاز است.
نحوه ساخت کتراک
کتراک برای استفاده نیاز به تخصص خاصی ندارد. اما، برای ترکیب و جواب دهی آن می بایست مراحل زیر را به ترتیب پیش ببرید.
- برای ترکیب اولیه باید سه کیلو پودر را در یک لیتر آب حل کنید.
- از آب شرب معمولی استفاده کنید.
- برای ترکیب ظروف پلاستیکی را انتخاب کنید.
- دقت کنید ظرف انتخابی کاملا تمیز باشد.
- درجه حرارت آب باید بین ۱۵ تا ۴۵ سانتی گراد باشد.
نکات ایمنی مهم در استفاده ماده کتراک چیست؟
کتراک پودری سفید و یا خاکستری رنگ و بسیار قوی است. هنگام استفاده از کتراک باید نکاتی را برای حفظ سلامت جسمانی خود رعایت کنید، تا بتوانید روند تخریب را به درستی پیش ببرید. لازم به ذکر است که، اگر هنگام استفاده از کتراک، پودر در هوا پخش شد بلافاصله از محل دوری کنید. چرا که، اگر بخواهیم بگوییم که خطرات احتمالی استفاده از کتراک چیست، باید به این نکته اشاره کرد که استنشاق این پودر باعث تنگی نفس و سوزش چشم می شود.
– زمان استفاده از کتراک حتما باید از دستکش پلاستیکی استفاده کنید.
– به هر شکلی که می توانید از تماس و یا برخورد کتراک با سطح پوست بدنتان خودداری کنید. چرا که در اثر برخورد کتراک با بدن، سطح پوست دچار خوردگی می شود.
– از عینک ایمنی استفاده کنید. دور تا دور چشمتان باید با عینک پوشانده شود. به این علت که، در زمان ترکیب پودر ممکن است حباب هایی ایجاد شود، با این کار از پاشیده شدن مواد به چشم جلوگیری می شود.
– به هیچ وجه به مدت زیادی به کتراک خیره نشوید. به دلیل اینکه، نتیجه ترکیب کتراک و آب به قرنیه چشم آسیب وارد می کند.
– در هنگام کار باید از ماسک برای جلوگیری از ورود بخارات ترکیبات شیمیایی به ریه استفاده کنید.
نکته: اگر کتراک با سطح پوست و یا چشمتان برخورد کرد، بلافاصله با مقدار زیادی آب سرد محل را شست و شو دهید و سریعا به پزشک مراجعه کنید.
برگرفته شده از: