راه های جلوگیری از پوسیدگی دندان

چگونه میتوان از پوسیدگی دندان جلوگیری کرد؟ با جمع شدن پلاک روی دندان پوسیدگی دندان ایجاد می شود. پلاک وقتی تشکیل می شود که قندهای موجود در دهان شما باعث جذب باکتری ها می شوند. پلاک بسیار اسیدی است و باعث می شود. با افزایش پلاک ها و پوسیدگی دندان، باکتری های به (بافت زنده دندان) حمله می کنند و باعث التهاب می شوند و به عفونتی به نام آبسه تبدیل می شوند. پوسیدگی دندان باعث درد و ناراحتی زیادی می شود. با این وجود با مسواک زدن منظم ، نخ دندان کشیدن ، تغذیه مناسب و مراجعه مرتب به دندانپزشک برای معاینه دندان می توانید از جلوگیری کنید.

مسواک زدن بطور مناسب برای جلوگیری از پوسیدگی دندان

برنامه ای مرتب و منظم برای مسواک زدن داشته باشید.

در بهترین حالت شما باید دندان های خود را بعد از هر وعده خوراکی مسواک بزنید، یا حداقل دو بار در روز مسواک بزنید: یک بار بعد از صبحانه و یک بار قبل از خواب.

• هر روز صبح و شب قبل از خواب مسواک بزنید.
• اگر مسواک زدن به عادت تبدیل شود، انجام آن برای شما و کودکان آسان خواهد بود.
• چند دقیقه طول می کشد، بنابراین همه افراد با هر میزان مشغله ای می توانند وقت این کار را پیدا کنند. زیرا زمانی که برای درمان باید صرف کنند بسیار بیشتر است.

از مسواک نرم و موی دار استفاده کنید.

اندازه و شکل مسواک به اندازه دهان شما بستگی دارد. اکثر دندانپزشکان مسواک های برقی را که گرد هستند توصیه می کنند.

• اندازه و شکل برس مسواک باید به شما امکان دسترسی به تمام فک و دهان و سطح تمامی دندان ها را بدهد.
• هر سه تا چهار ماه مسواک خود را تعویض کنید.
• اگر مسواک شما روبه فرسودگی است، زودتر آن را عوض کنید. مسواک با برس فرسوده در تمیز کردن دندان ها موثر نخواهد بود.

به اندازه یک نخود از خمیر دندان برای مسواک زدن استفاده کنید.

حتما از خمیر دندانهای حاوی فلوراید استفاده کنید؛ زیرا فلوراید به و جلوگیری از پوسیدگی دندان کمک می کند.

• خمیر دندان کودکان نباید به اندازه خمیر دندان بزرگسالان دارای فلوراید باشد. با دندانپزشک خود در مورد مقدار مناسب خمیر دندان حاوی فلوراید برای استفاده کودک خود صحبت کنید.
• در مورد انتخاب خمیر دندان برای کودک و مقدار لازم فلوراید در آن با دندانپزشک مشورت کنید.

تمام سطوح دندان های خود را مسواک بزنید.

هنگام مسواک زدن برس مسواک را با زاویه ۴۵ درجه نسبت به دندان و لثه بگیرید. تمام سطوح دندان های خود را مسواک بزنید. برای جلوگیری از آسیب رساندن به لثه ها فشار زیادی به دندان های خود وارد نکنید. اگر متوجه شدید که برس های مسواک شما با سرعت زیادی فرسوده می شوند ، احتمالاً فشار زیادی به مسواک و دندان وارد می کنید.

• با مسواک زدن سطح جلوی دندان های خود شروع کنید.
• از گوشه های مسواک برای تمیز کردن دندان های انتهای فک استفاده کنید.
• بعد از مسواک زدن سطح جلوی تمام دندان های خود، روی دندان و پشت دندان های خود را مسواک بزنید.
• برای تمیز کردن سطح پشتی دندانهای جلویی، برس را به صورت عمودی بگیرید و چند حرکت در جهت بالا و پایین را تکرار کنید.
• حتماً در امتداد خط لثه مسواک بزنید.
• حتما زبان خود را مسواک بزنید تا باکتری ها از بین بروند و بوی دهان شما بهتر شود.

دهان خود را با آب یا دهان شویه بشویید.

دهان خود را با آب یا دهان شویه حاوی فلوراید بشویید. از دهان شویه می توان برای جلوگیری از پوسیدگی دندان ، کاهش تجمع پلاک و کاهش احتمال ابتلا به بیماری هایی مانند استفاده کرد.

• از دهانشویه به جای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم نمی توان استفاده کرد. اما اگر بعد از یک وعده غذا نتوانستید مسواک بزنید، می توانید دندان خود را با دهانشویه بشویید تا باکتری ها از بین بروند و از ایجاد پلاک جلوگیری کند.
• دهانشویه حاوی فلوراید و بدون الکل تهیه کنید. الکل دهان شما را خشک می کند، که در واقع باعث رشد بیشتر باکتری ها می شود.

استفاده از نخ دندان برای جلوگیری از پوسیدگی دندان ها

دندان های خود را حداقل روزی یک بار نخ دندان بکشید.

بعد از خوردن یک وعده غذایی یا میان وعده که می تواند در دندان های شما گیر کند باید نخ دندان بکشید و حداقل روزی یکبار دندان های خود را با نخ دندان تمیز کنید.

• حتی اگر مرتب مسواک می زنید، استفاده از نخ دندان نیز ضروری است.
• با استفاده از نخ دندان مناطقی که مسواک به آنها نمی رسد و ذرات غذا از بین دندان ها و لثه پاک می شود. • اگر از نخ دندان استفاده نمی کنید، ذرات غذا و قندهای موجود در غذا ها و بین دندان ها باکتری ها را جذب می کنند و باعث ایجاد پلاک و پوسیدگی دندان می شود.

استفاده از نخ بلند ۴۵ سانتی متر

یک رشته نخ بلند (45 سانتی متر) احتیاج دارید تا هنگام تمیز کردن دندان های خود، قسمت کثیف آن را به دور انگشت خود می پیچید.

• نیمه ی بیشتر نخ را دور یکی از انگشتان میانی خود بپیچید.
• انتهای دیگر را به دور انگشت وسط دست مخالف خود بپیچید.
•  نخ دندان استفاده شده و کثیف را دور همین انگشت می پیچید.

نخ دندان را با حرکات ملایم بین دندان ها بکشید.

هرگز نخ دندان را به خط لثه نکشید.

• نخ دندان را محکم بین انگشت شست و اشاره بگیرید.
• هنگامی که نخ دندان را بین دندان های خود می کشید، آن را به عقب و جلو حرکت دهید.
• وقتی به خط لثه می رسید مکث کنید.

نخ دندان را هنگام رسیدن به لثه به دور یک دندان قلاب کنید.

• نخ را به آرامی در فضای بین لثه و دندان بچرخانید.
• با تکرار حرکات بالا و پایین، نخ را به آرامی به کناره های دندان و دور از لثه بمالید.
• این روش را روی بقیه دندان­ها نیز تکرار کنید.
• فضای پشت دندان آخر انتهای دهان خود را فراموش نکنید.

استفاده از خلال دندان

اگر استفاده از نخ دندان را دشوار می دانید، از خلال دندان چوبی استفاده کنید. این روش می توانند به حذف پلاک و مواد غذایی بین دندان های شما کمک کنند.

• شستن با آب کمک می کند تا پلاک و غذا از بین دندان ها و لثه ها پاک شود پس با استفاده از جریان آب دهان را بشویید.
• اگر با نخ دندان مشکلی دارید، با دندانپزشک خود در مورد گزینه های دیگر مشورت کنید. شاید لازم داشته باشید نوع دیگری از نخ دندان مثلا بدون موم را امتحان کنید.

جلوگیری از پوسیدگی دندان با رژیم غذایی سالم

خودداری از مصرف بی رویه شیرینی جات

غذاهایی که دارای مقدار زیادی قند هستند ، باعث تجمع پلاک می شوند زیرا باکتری ها جذب قند می شوند در نتیجه از مصرف بی رویه ی شکلات ها، شیرینی ها ، نشاسته و کربوهیدرات های تصفیه شده خودداری کنید.

• شکلات هایی مانند آب نبات چوبی ، آب نبات سفت و کاراملی مدت طولانی در دهان شما می مانند. اگر شیرینی می خورید، آن هایی را انتخاب کنید که مدت زیادی بین دندان ها گیر نکنند.
• میان وعده هایی مانند کلوچه، کیک و شیرینی نیز حاوی مقدار زیادی قند هستند و می توانند باعث پوسیدگی دندان شوند.
• اگر غذاهایی مانند نان، چیپس، ماکارونی حاوی نشاسته و کربوهیدرات تصفیه شده که دارای قند بالایی هستند می خورید، سعی کنید این غذاها را فقط در وعده های غذایی میل کنید نه به عنوان میان وعده و بین وعده های غذایی.
• اگر شیرینی و کربوهیدرات تصفیه شده خوردید، حتما بعد از آن دندان های خود را با خمیر دندانهای حاوی فلوراید مسواک بزنید.

مطالعه مطلب توصیه میگردد.

آب میوه و نوشابه های گازدار را به میزان کم بنوشید.

نوشابه های گازدار و آب میوه ها حاوی مقدار زیادی قند هستند. آن ها را به میزان کم بنوشید.

• اسیدهای موجود در نوشیدنی های گازدار می توانند مینای دندان را از بین ببرند و خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهند.
• تحقیقات نشان می دهد که بعید است آب میوه خالص باعث پوسیدگی دندان شود پس فقط آب میوه بدون قند اضافی بنوشید. در حالی که آب میوه های طبیعی در حد متوسطی ​​سالم هستند، اما حاوی قند بیشتری نسبت به میوه کامل و بدون فیبر هستند.
• اگر نوشیدنی های قندی را مصرف می کنید، حتماً این کار را با نی انجام دهید تا تماس با دندان های شما به حداقل برسد.

کاهش مصرف غذاهای اسیدی

غذا های اسیدی می توانند مینای دندان را به همان اندازه اسیدهای نوشابه فرسایش دهند. مصرف غذاهای اسیدی را محدود کنید.

• غذاهای اسیدی مانند: لیمو و لیموترش.
• گوجه ، ترشی ها ، عسل و شراب نیز غذاهای اسیدی هستند که ممکن است به مینای دندان شما آسیب برسانند.
• در حالی که خوردن این نوع غذاها مشکل جدی ندارد ، با این حال سعی کنید این مواد را کمتر در دهان خود نگه دارید و مسواک بزنید.

آب لوله کشی و چای سبز / سیاه بنوشید.

آب لوله کشی در بیشتر کشورها با فلوراید غنی شده است. هر چیزی که با آب لوله کشی درست کنید و دارای فلوراید باشد به تقویت مینای دندان شما کمک می کند.

• آب به شستشوی ذرات غذا از دهان شما کمک می کند.
• آب لوله کشی و چای سبز و سیاه بنوشید. چای های سبز و سیاه دارای خواصی هستند که از تجمع پلاک جلوگیری می کنند. این چای ها همچنین می توانند به کاهش التهاب و جلوگیری از کمک کنند.
• چای و قهوه ی خود را با شکر شیرین نکنید.

مقدار زیادی سبزیجات و میوه های غنی از فیبر بخورید.

اینها باعث تحریک جریان بزاق می شوند.

• ترشح بزاق دهان یک واکنش دفاعی طبیعی در برابر پوسیدگی است زیرا از چسبیدن باکتری و پلاک به دندان شما جلوگیری می کند.
• حدود 20 دقیقه پس از غذا خوردن، بزاق دهان اسیدهایی را که به مینای دندان شما حمله می کنند خنثی کند.
• میوه ها و سبزیجاتی مانند هویج، سیب و کرفس برای تقویت سلامت دندان توصیه می شود.

از لبنیات مانند شیر، پنیر و ماست استفاده کنید.

لبنیات حاوی چندین ماده مغذی ضروری برای سلامت دندان ها هستند.

• دندانهای شما در درجه اول از کلسیم تشکیل شده است.کلسیم ، فسفاتها و ویتامین D موجود در لبنیات برای داشتن دندانهای سالم بسیار مهم است.
• کلسیم نه تنها به تقویت دندان های شما کمک می کند ، بلکه می تواند به آنها بچسبد و از آسیب اسید به مینای دندان شما جلوگیری می کند.
• در صورتی که توانایی هضم لاکتوز ندارید، از غذاهای غنی شده با کلسیم و ویتامین مانند سویا را مصرف کنید.

جهت وقت گرفتن از متخصص ایمپلنت در رشت روی لینک زیر کلیک کنید.

آدامس بدون قند بجوید.

جویدن آدامس بدون قند بعد از غذا و میان وعده می تواند به تولید بزاق کمک کند تا باکتری ها و پلاک های دندان شما شسته شود. آدامس مخصوصاً در صورت بسیار مفید است.

• مطالعات نشان داده است که شیرین کننده زایلیتول از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند. زایلیتول می تواند از رشد باکتری های مضر در دهان شما جلوگیری کند.
• آدامس حاوی قند در واقع احتمال ایجاد پوسیدگی را افزایش می دهد ، بنابراین مطمئن شوید که آدامس فاقد قند می جوید.

از محصولات بدون نسخه برای خشکی دهان استفاده کنید.

درست است که خشکی دهان بیماری به شمار نمی رود، اما یک اختلال ناراحت کننده است که در اثر عوامل مختلفی از جمله استفاده از داروهای خاص یا اختلالات پزشکی ایجاد می شود. اختلال جدی خشکی دهان باعث پوسیدگی دندان می شود زیرا دهان شما بزاق کافی برای شستن مواد غذایی تولید نمی کند و بنابراین رشد باکتری بیشتر می شود.

• برای رفع خشکی دهان چندین نوع دهانشویه وجود دارد.
• مکیدن آب نبات های سفت بدون قند می تواند به تولید بزاق دهان کمک کند.
• در صورت لزوم می توانید جایگزین بزاق نیز پیدا کنید. این جایگزین ها دقیقاً مانند قطره های چشمی تجویز شده برای خشکی چشم ، برای مرطوب سازی موقت غشاهای مخاطی در دهان شما است.
• اگر خشکی دهان شما بسیار زیاد باشد، ممکن است پزشک داروهای خاصی را نیز برای شما تجویز کند. دو داروی رایج پیلوکارپین (سالاژن) و سروملین (اووکساک) است.

در صورت دل درد مداوم با پزشک صحبت کنید.

اگر درگیر اختلالات خوردن مثل پرخوری یا بی اشتهایی عصبی هستید یا دائما ریفلاکس اسید یا ریفلاکس معده را تجربه می کنید با پزشک خود صحبت کنید.

ریفلاکس معده یا اسید معده با برگشتن به دهان شما ممکن است باعث ضعیف شدن دندان ها و ایجاد پوسیدگی دندان شود. اگر دائما سوزش معده دارید، با پزشک خود در مورد روش های درمانی صحبت کنید تا از آسیب رسیدن به مینای دندان خود جلوگیری کنید. • اختلالات خوردن همانگونه که گفته شد باعث پوسیدگی دندان می شود. پرخوری عصبی و بی اشتهایی عصبی یا استفراغ اجباری، اسیدهای معده را بالا آورده و باعث آسیب رسیدن به دندان ها و اختلال در تولید بزاق طبیعی می شود.

برای پیشگیری از پوسیدگی دندان به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید

معاینات منظم توسط دندانپزشک

برای معاینات منظم و رسیدگی به دندان ها افراد سالم باید سالانه دوبار به دندانپزشک و متخصص بهداشت دندان مراجعه کنند.

• وقتی به دندانپزشک مراجعه می کنید، وی از ابزارهای دندانپزشکی برای پاک کردن پلاک از دندان استفاده می کند.
• دندانپزشک برای پاکسازی دندان ها را با یک خمیر دندان مخصوص تمیز می کند.
• اکثر دندانپزشکان برای اطلاع از وضعیت دندان های شما حداقل سالی یکبار معاینه دندان با اشعه ایکس را توصیه می کنند.
• دندانپزشک شما دندان و لثه ها را از نظر پوسیدگی و علائم بیماری بررسی می کند.

در مورد درزگیرها از دندانپزشک خود سوال کنید.

از دندانپزشک خود بپرسید که آیا دندان های شما به درزگیری نیاز دارد یا نه. درزگیرها پوشش های پلاستیکی هستند که شکاف­های روی دندان شما و در جایی که غذا گیر می کند را می بندند.

این روش به عنوان روش پیشگیرانه برای سلامت دندان ها تجویز می شوند.

• سیلانت ها یا همان درزگیرها از مینای دندان در برابر اسید و پلاک محافظت می کنند و به کودکان و بزرگسالان توصیه می شود.
• درزگیرها می توانند پوسیدگی دندان کودکان را بیش از 70 درصد کاهش دهند به همین دلیل پزشکان پیشنهاد می کنند که کودکان در سنین مدرسه می توانند از درزگیرهای دندان استفاده کنند.
• این درزگیرها ها می توانند تا 10 سال دوام داشته باشند.
• دندانپزشک برای اطمینان از سالم بودن درزگیر ها باید مرتباً 6 ماه یکبار آنها را چک کند.

در مورد فلوراید درمانی با دندانپزشک خود صحبت کنید.

با دنداپزشک در مورد روش های درمانی با استفاده از فلوراید مشورت کنید. اگر آب لوله کشی نمی نوشید یا از خمیر دندان­های حاوی فلوراید استفاده نمی کنید، ممکن است به روش های درمانی با فلوراید نیاز داشته باشید.

• معمولاً در مطب دندانپزشک و در حین تمیز کردن دندان انجام می شود.
• روش دبرخی از بیماری ها به علت اینکه بسیار دیر تشخیص داده می شوند و فرد برای درمان آنها اقدام به موقعی انجام نمی دهد، مشکلات بیشتری را ایجاد می کنند. پوسیدگی دندان از جمله این بیماری هاست. در اغلب موارد مراحل اولیه پوسیدگی تشخیص داده نمی شود و فرد زمانی متوجه خراب شدن دندان می شود که درد های شدیدی را در این ناحیه احساس می کند و وضعیت دندان به اندازه ای وخیم شده است که نیاز به اقدام سریع درمانی وجود دارد. با آشنایی در مورد نشانه های این بیماری و همچنین توجه به راه های جلوگیری از پوسیده شدن دندان، می توان به مقدار زیادی مانع آن شد. مطالبی را که در ادامه با هم مرور می کنیم، اطلاعات مهمی را از مرحله ایجاد و شروع تا مرحله درمان، در اختیار ما قرار می دهد.

پوسیدگی دندان چیست

زمانی که مینای دندان یا همان لایه رویی و سخت دندان دچار آسیب هایی مانند تغییر رنگ یا تخریب شود، پوسیدگی دندان رخ داده است. برای خراب شدن دندانها نمی توان سن مشخصی را تعیین کرد و ممکن است در هر سنی برای افراد رخ دهد. پس توجه به دندان در تمام سنین ضروری و مهم است.

یکی از مواردی که بیشتر پوسیدگی ها را ایجاد می کند تولید اسید توسط باکتری های پلاک است. این باکتری ها در سطح دندان قرار دارند و زمانی که مواد شیرین با آنها تماس پیدا می کنند با فعالیت بیشتری اسید تولید می کنند. قرارگیری اسید تولید شده در سطح دندان عامل خرابی یا به اصطلاح کرم خوردگی دندان می شود. این نوع پوسیدگی در کودکان رایج است.

پوسیدگی دندان از ناحیه اتصال لثه و دندان نیز زمانی رخ می دهد که باکتری پلاک بخاطر فاصله ایجاد شده در بین لثه و دندان وارد این محدوده شود و در این موقعیت فعالیت کند. این نوع پوسیدگی در مقابل کرم خوردگی سطحی دندان قرار می گیرد و افراد با سن بالاتر بیشتر دچار آن می شوند.

انواع کلاس پوسیدگی دندان

برای انجام فرآیند بهتر درمان و همچنین ثبت اطلاعات، وضعیت خرابی دندان را در کلاس های مختلف دسته بندی می کنند. این دسته بندی ربطی به اهمیت مراجعه به متخصص ندارد و شما با مشاهده اولین نشانه های پوسیدگی دندان باید به دکتر مراجعه کنید. کلاس بندی پوسیدگی دندان به صورت زیر است:

• کلاس ۱: پوسیدگی های قابل مشاهده در سطح

آن دسته از پوسیدگی ها که به راحتی قابل مشاهده هستند و روی سطوح دندان رخ می دهند. پوسیدگی کلاس یک بیشتر در دندان های انتهایی دهان که فرآیند جویدن را انجام می دهند، اتفاق می افتد. افرادی که دچار این نوع از خرابی دندان باشند، در سطح درگیر شونده دندان ها برای جویدن غذا، حفره ها و تیرگی هایی را مشاهده می کنند.

• کلاس ۲: پوسیدگی های غیرقابل مشاهده در سطح

اگر آسیب دیدگی و خرابی دندان در دیواره های کناری دندان های انتهایی مانند دندان آسیاب اتفاق بیافتد، به آسانی و با چشم نمی توان آنها را دید. این نوع پوسیدگی ها احتمال تخریب دو دندان را به صورت همزمان افزایش می دهد.

• کلاس ۳: پوسیدگی بین دندانی

پوسیدگی غیر قابل مشاهده اگر در دندان های جلویی فرد اتفاق بیافتد و دیواره کناری این دندان ها را درگیر کند در کلاس ۳ قرار می گیرند. پوسیدگی ایجاد شده در دیواره ها در این کلاس به سطح بالایی و لبه های دندان نمی رسد.

• کلاس ۴: پوسیدگی تا لبه دندان‌ ها

یک مرحله بالاتر از پوسیدگی کلاس ۳ است و تا خط بالایی دندان ها را درگیر می کند.

• کلاس ۵: پوسیدگی تا خط لثه

تقریبا برعکس کلاس ۴ اتفاق می افتد و پوسیدگی بین دندانی به سمت پایین و خطوط بین لثه و دندان گسترش پیدا می کند.

• کلاس ۶: پوسیدگی عمده در دندان ها

به صورت گسترده و در سطح بالایی دندان ها رخ می دهد و حجم پوسیدگی به مراتب از کلاس ۱ بیشتر است.

زمانی که ما نسبت به زمینه و سبب این بیماری آگاهی کافی را داشته باشیم، به راحتی می توانیم خیلی از دلایل پوسیدگی را حذف کنیم و به سالم ماندن دندان هایمان بیشتر کمک کنیم، برخی از عوامل اصلی خراب شدن دندان عبارتند از :

در نیم ساعت ابتدایی بعد از خوردن و آشامیدن بهترین بستر برای فعالیت باکتری ها فراهم است تا عامل تخریب دندان شوند، عدم انجام به موقع مسواک و نخ دندان، این زمان را ایجاد می کنند که دندان تحت تاثیر باکتری ها پوسیده شود.

خشکی دهان اثرگذاری اسید تولید شده توسط باکتری پلاک را افزایش می دهد، این درحالی است که بزاق دهان با رقیق کردن اسید، تاثیر آن را خنثی می کند. پس باید محیط دهان خشک نماند تا عاملی برای پوسیدگی دندان نباشد.

اگر دندانی به دلایل مختلف شکسته شود و یا درون آن خالی شده باشد، باید سریعا جهت درمان اقدام کنید، عدم درمان به موقع  باعث می شود در حفره ایجاد شده پوسیدگی رخ دهد و دندان به کلی تخریب شود.

برخی از بیماری ها یا دوره های خاص از زندگی افراد در خرابی دندان اثرگذار است. افرادی که تحت شیمی درمانی قرار می گیرند به مقدار زیادی دچار خشکی دهان می گردند. همچنین خانم های باردار در دوره حاملگی و یا فرآیند زایمان به دلیل تحلیل رفتن بدن، ممکن است آسیب پذیری بالاتری در زمینه پوسیدگی دندان داشته باشند.

روند پوسیدگی دندان

در مسیر خراب شدن دندان، می توان گفت مرحله درد جزء مراحل آخر است و تقریبا پوسیدگی دندان در آن کامل شده است. به همین خاطر توصیه می شود که به صورت دوره ای برای معاینه دندان ها به متخصص مراجعه کنیم تا در صورت شروع پوسیدگی آن را درمان کنیم. مراحلی که طی پوسیده شدن یک دندان اتفاق می افتد به شرح زیر است:

تحت تاثیر فعالیت باکتری ها و به دلیل تماس اسید با دندان، لایه رویی دندان که از یک بافت سخت است مقاومت خود را از دست می دهد و با پیدایش لکه های سفید، فرآیند خراب شدن دندان شروع می شود.

• مرحله ۲: پوسیدگی مینای دندان

ادامه روند فعالیت باکتری ها، با تخریب کامل مینای دندان همراه می شود که رنگ روش آن را به تیره تغییر می دهد. در این مرحله عملا مینای دندان تخریب می گردد. حالا با گذر زمان حفره های ریز در سطح خراب شده بوجود می آیند.

در زیر مینای دندان، بافت حساس تر عاج قرار گرفته است که از آسیب پذیری بالاتری نسبت به دندان برخوردار است. زمانی که پوسیدگی به این ناحیه وارد شود، سرعت خراب شدن دندان افزایش می یابد و در مدت کوتاهتری دندان به طور کامل به سمت تخریب می رود. افرادی که به هنگام خوردن و آشامیدن دچار درد در دندان می شوند در این مرحله از خرابی دندان قرار دارند.

بافت شامل عصب ها و رگ های خونی در مرکزی ترین قسمت دندان قرار دارد که انواع حس های دریافتی از دندان توسط آن انجام می شود. اگر تخریب دندان وارد این مرحله شود، متخصص فرآیند را تجویز می کند تا فرد دردهای زیادی را حس نکند.

فرآیند تخریب دندان به صورت کامل انجام گرفته و دندان به مرحله نابودی کامل رسیده است. حالا در اطراف آن چرک ایجاد می شود و منجر به تورم لثه می گردد. چنین شرایطی را آبسه دندان می گویند. نشانه های ظاهری آبسه دندان درد شدید در فک، تورم دیواره کناری دهان و لثه، تب و …می باشد.

علائم و نشانه ‌های پوسیدگی دندان

در دسته بندی انواع خراب شدن دندان متوجه شدیم که خیلی از پوسیدگی ها با چشم قابل مشاهده نیست و نمی توان از همان ابتدا به آنها پی برد. به همین خاطر معاینه های دوره ای توصیه می شود. در مراحل بالاتر خرابی دندان، نشانه های چون خشکی دهان، بوی بد دهان، ، ،  تب، تورم، آبسه دندان و … می باشد.

از نظر ظاهری نیز در مراحل شدید شدن خرابی دندان تغییر رنگ آن از سفیدی به تیرگی و همچنین تخریب و شکسته شدن دندان قابل مشاهده است.

جلوگیری از پوسیدگی دندان

با رعایت برخی نکات بهداشتی و مراقبت های تغذیه ای می توانیم تا مقدار زیادی از این بیماری جلوگیری کنیم.

• مراجعه منظم به دندانپزشک : از آنجایی که بیماری های دندان در مراحل اولیه به صورت پنهانی هستند با معاینه منظم می توانیم در همان ابتدا از وجود آنها آگاهی پیدا کنیم جهت درمان و کنترل اقدام کنیم.
• عدم مصرف زیاد شیرینی : شیرینی جات عامل تحریک کننده باکتری پلاک برای تولید اسید می باشد.
• نوشیدن آب و غذاهای حاوی فلوراید: آب شیر در این زمینه توصیه می شود.
• رعایت بهداشت دهان و دندان : استفاده از مسواک و خمیر دندان و به کار بردن نخ دندان بهترین گزینه ها برای انجام بهداشت دهان و دندان هستند و تا مقدار زیادی به زیبایی و سفیدی دندان نیز کمک می کنند.

۳ راه پیشگیری از پوسیدگی دندان

علت ایجاد کننده پوسیدگی های دندانی باکتریها هستند. بر روی سطح دندانها لایه چسبنده ای ایجاد می شود که باکتری های ایجاد کننده پوسیدگی، بر روی آنها چسبیده و رشد و نمو می کنند. این لایه را پلاک دندانی می نامند. وقتی شما غذاها و یا نوشیدنی های دارای قند مصرف می کنید باکتریهای پلاک این قند را به اسیدهای ضعیفی تبدیل می کنند که به مرور باعث تخریب مینای دندان می‌شوند.

بر اساس ، چسبندگی پلاک دندانی به سطوح دندان سبب می شود اسید تولید شده در درازمدت در مجاورت بافت معدنی مینای دندان قرار بگیرد و آن را تخریب کند. پوسیدگیهای دندانی را می توان به دو گروه زیر تقسیم بندی کرد:

این دسته از پوسیدگی ها بر روی سطوح جونده دندان های آسیا و در پشت دندان‌های جلو ایجاد می‌شود. در شیارهای دندانی پلاک دندانی به راحتی ایجاد می شود که نتیجه آن چیزی جز پوسیدگی نیست. استفاده از فیشورسیلانت یا شیار بندها مخصوصاً در دندانهای کودکان باعث پیشگیری از ایجاد پوسیدگی در این نواحی می شود.

پوسیدگی و جرم گرفتگی دندان می تواند باعث و به مرور زمان بیماری های لثه شود.

•  محصولات پیشگیری کننده از پوسیدگی

این نوع از پوسیدگی در سطوح صاف دندانی نزدیک شیار لثه و یا در نواحی بین دندانی ایجاد می شود. استفاده صحیح از مسواک و همچنین نخ دندان نقش مهمی در پیشگیری از چنین پوسیدگی هایی دارد.

شما می توانید از لوازم و محصولات متعددی برای پیشگیری از ایجاد پوسیدگی دندان استفاده کنید. اصلی ترین وسیله برای پیشگیری از پوسیدگی دندان یک مسواک با کیفیت است. مسواک برقی نیز در این راستا می تواند به شما کمک کند. با استفاده از اطلاعات و مقالات این وبسایت و همچنین مشورت با دندانپزشک می‌توانید بهترین وسیله را برای خود انتخاب کنید.

خمیردندان و یا ژل های دندانی مکمل مسواک محسوب می شوند خمیردندان با دارا بودن مواد ساینده و همچنین فلوراید در پاک کردن دندان و محکم تر کردن مینا و عاج دندان نقش مهمی دارد.

که در کشور ما بیشتر برای کودکان استفاده می شود، باعث رفع حساسیت دندان ها نسبت به گرما و سرما و همچنین پیشگیری از پوسیدگیهای دندانی می شود وارنیش فلوراید دارای فلوراید غلیظ است و در عرض ۱ ساعت میتواند به مینا و عاج دندان نفوذ کند و باعث قوی تر شدن آنها شود.

با استفاده از روش هایی که در بالا به آنها اشاره شد می‌توان میزان بیماری را در کودکان و بزرگسالان به شدت کاهش داد. البته لازم است که رژیم غذایی را نیز کنترل کرد. محدود کردن استفاده از مواد قندی و اسیدی نقش بسیار مهمی در کاهش پوسیدگی های دندانی دارد.

نیز می تواند در جلوگیری از پوسیدگی دندان موثر باشد.

درمان پوسیدگی دندان

اینکه خرابی دندان فرد در چه مرحله ای باشد، روش های درمان نیز متفاوت می باشد. مهمترین راه های درمانی در این زمینه عبارتند از :

• رفع پوسیدگی دندان با پر کردن

در مرحله های ابتدایی، میزان تخریب بسیار سطحی و کم است و عاج دندان سالم می باشد. در چنین شرایطی با کمک پر کردن دندان آن را ترمیم می کنند. به این صورت که حفره های ریز ایجاد شده با مواد ترمیمی پر می گردد.

• تقویت دندان پوسیده با روکش

وقتی که دیواره های دندان توانایی نگه داری مواد پر کننده را نداشته باشند، از روکش دندان استفاده می شود. متخصص ابتدا بافت تخریب شده را بر میدارد و پس از ترمیم، در لایه نهایی از روکش های سرامیکی یا با جنس های دیگر، استفاده می کند.

زمانی که تخریب به بافت زیرین عاج دندان برسد و پالپ را دچار آسیب کند، ابتدا متخصص با عصب کشی درد های ایجادی در این قسمت را از بین می برد و سپس مراحل پر کردن یا روکش گذاری را انجام می دهد.

اگر متخصص تشخیص دهد که هیچ کدام از راه های بالا جوابگوی میزان خرابی دندان نیست، ابتدا آن را می کشد و از روش های درمانی دیگر مانند ایمپلنت برای جایگزین استفاده می کند. روش های جایگزینی زیادی برای دندان های کشیده شده وجود دارد که بستگی به نوع دندان، تعداد دندان های کشیده شده و … دارد.

درمان خانگی پوسیدگی دندان

تامین مواد معدنی، ویتامین ها و شرایط بهداشتی سالم بهترین راه کار خانگی جهت سلامتی دندان ها می باشد. کمبود ویتامین  D از جمله مواردی است که دندان آسیب پذیری بیشتری دارد، پس با قرار دادن مواد دارای این ویتامین در برنامه غذایی می توان تا مقدار زیادی از ادامه خراب شدن دندان جلوگیری کرد.

روزانه دو بار مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید. استفاده از خمیردندان مناسب محیط دندانها را از باکتری ها پاک سازی می کند و نمی گذارد به ادامه تخریب دندان بپردازند.

محلول های آب و نمک و دهانشویه از دیگر موارد مراقبتی مناسب است که با تکرار استفاده از این محلول ها، روند پوسیدگی دندان به مقدار زیادی کاهش پیدا می کند.

چای سبز به عنوان یک منبع طبیعی فلوراید نیز معرفی می شود و ریشه شیرین بیان و روغن میخک نیز در این زمینه کمک کننده هستند.

چه کسانی دچار پوسیدگی دندان می‌شوند؟

خرابی دندان فقط محدود به کودکان و افراد مسن نیست، بلکه تمام افراد جامعه در معرض این بیماری قرار دارند. اگر فردی موارد زیر را داشته باشد، مطمئنا گزینه مناسبی برای این بیماری می باشد :

• عدم رعایت بهداشت دهان و دندان
• مصرف بالای خوراکی ها و نوشیدنی های شیرین
• کاهش بزاق دهان و خشکی زیاد آن
• عدم مصرف ویتامین D به مقدار مناسب
• عدم مصرف مواد و آب دارای فلوراید
• مصرف زیاد نوشیدنی های گاز دار حاوی قند و هیدروکربنات
• عدم ترمیم دندان شکسته شده یا آسیب دیده

قرار داشتن در مرحله درمان بیماری های خاص و استفاده از پرتو درمانی

رمان با فلوراید به تقویت مینای دندان شما کمک می کند.